گروه راه و شهرسازی|
پایتخت بودن تهران هزینه‌هایی را بر این شهر و شهروندانش تحمیل کرده است، به همین دلیل قانونگذار دولت را مکلف کرده تا 50 درصد از هزینه‌های ساخت مترو را در قالب کمک به شهرداری‌ها پرداخت کند. همچنین برابر قانون یک‌سوم از هزینه بهره‌برداری مترو و اتوبوسرانی باید از طریق یارانه بلیت دولتی تامین شود و سهم شهرداری و استفاده‌کنندگان از ناوگان حمل و نقل عمومی نیز هر کدام معادل یک‌سوم از بهای بلیت است. از سوی دیگر، خرید و تحویل اتوبوس به شهرداری کلانشهرها نیز کمک دیگری است که قانونگذار بر دوش دولت گذاشته است.
بی‌شک و به گفته بسیاری از کارشناسان، توسعه خطوط مترو بهترین مدل حمل ونقلی برای تهران است که می‌تواند این کلانشهر را از ترافیک و آلودگی صوتی و آلودگی هوا نجات دهد. مدیران شهری نیز سال‌هاست به این موضوع پی برده‌اند اما تاکنون به دلایل مختلف دولت‌ها از پرداخت سهم خود در این حوزه خودداری کرده‌اند. با روی کار آمدن اصلاح‌طلبان در شورای پنجم شهر تهران و انتخاب اعضای شورای شهر تهران از فهرست چهره‌های همسوی دولت و بر سر کار آمدن شهردارانی که به لحاظ گرایش سیاسی و فکری با دولت هم راستا بوده‌اند، این انتظار در بین کارشناسان و شهروندان ایجاد شده بود که حداقل در بحث تامین اعتبار مترو و اتوبوسرانی، دولت به تکالیف و تعهدات خود عمل کند. اما اواخر سال گذشته بود که محسن هاشمی رییس شورای شهر تهران با گلایه و انتقاد از دولت روحانی در ارتباط با عدم کمک دولت تدبیر و امید به توسعه مترو گفت: همه دولت‌ها در دوره گذشته به جز دولت روحانی به مترو کمک کردند.
هر چند محمدباقر قالیباف، شهردار اسبق تهران نیز همواره عنوان می‌کرد که دولت حتی یک درصد از سهم خود را در تامین هزینه‌های مترو پرداخت نکرده است، با این وجود، همانطور که عنوان شد تغییر مدیریت شهری نیز تاثیری بر رویه دولت در این زمینه نداشته است. در این مدت مبالغ مختلفی به عنوان میزان بدهی‌های دولت به شهرداری عنوان شده است، اما اواخر سال گذشته بود که حسن رسولی، نائب رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران در اظهارنظری عنوان کرد؛ سهم دولت در یارانه بلیت مترو و اتوبوس که طبق ادعای شهرداری ۱۰۷۷ میلیارد تومان تا پایان سال 96 بوده، مورد تأیید سازمان حسابرسی قرار گرفته است.
اعضای شورای شهر در مصاحبه‌های خود بارها بر این نکته که دولت باید سهم خود را در ساخت مترو بپردازد، تاکید کرده‌اند، اما تا پیش از این، پیروز حناچی شهردار تهران ترجیح داده است تا در این مورد با احتیاط بیشتری سخن بگوید، اما ظاهرا کاسه صبر او نیز لبریز شده و در جریان بازدید از کارخانه واگن‌سازی تهران عنوان کرد که موضوع متروی تهران حاکمیتی است و در صورتی که مقامات بپذیرند مترو موضوعی حاکمیتی است، تمامی مشکلات حل خواهد شد.
حناچی در جمع مدیران کارخانه واگن‌سازی تهران گفت: همه ما یک هدف مشترک داریم و آن افزایش تعداد سفرهای مترو از ۲ میلیون به ۷ میلیون سفر است. برای نیل به این هدف نیز باید حداکثر توان موجود در زیرساخت‌ها را فعال کنیم.
او با تاکید بر لزوم اضافه شدن ٢ هزار واگن مترو به تعداد واگن‌های موجود، عنوان کرد: تلاش‌های شرکت واگن‌سازی برای تأمین واگن‌های مترو قابل تقدیر است. درخواست من این است که تمام توان خود را برای بالا بردن ظرفیت این کارخانه به کار ببرید و شهرداری هم تلاش می‌کند مشکل بدهی و مسائل مالی شرکت واگن‌سازی را برطرف کند. زمانی که چنین ظرفیت‌هایی در کشور وجود دارد، باید از آنها بیشترین بهره را ببریم.
حناچی با اشاره به نامگذاری سال ٩٨ به عنوان «رونق تولید» از سوی مقام معظم رهبری گفت: امسال فرصتی است که فعال‌تر عمل کنیم و خوب است مقامات عالی کشور نیز از کارخانه واگن‌سازی بازدید کنند تا ارزش کار را بیشتر درک کرده و همت کنند مشکلات برطرف شود.
فعالیت ۱۵۷ قطار در خطوط مترو پایتخت
محسن هاشمی، رییس شورای اسلامی شهر تهران نیز در این مراسم گفت: در صورتی که مشکلات کارخانه واگن‌سازی تهران برطرف شود، این کارخانه می‌تواند سالانه ۱۵۰ واگن به متروی تهران تحویل دهد. هم‌اکنون متروی تهران ۱۵۷ قطار فعال دارد و این قطارها مجموعاً بیش از ۶۵۰ میلیون کیلومتر حرکت کرده‌اند و حتی برخی قطارها بیش از یک میلیون کیلومتر تردد کرده‌اند.کارخانه واگن‌سازی تهران تنها کارخانه در ایران است که می‌تواند واگن‌های مترو را به صورت کامل تولید کند. به‌گزارش «تعادل»، با توجه به اهمیت توسعه مترو در لایحه بودجه ۹۸ شهرداری تهران نیز شاهد افزایش اعتبارات بخش مترو نسبت به سال ۹۷ بوده و با حمایت‌های کمیسیون عمران و حمل‌و‌نقل شورای شهر تهران، کمیسیون برنامه و بودجه شورا و ریاست شورای شهر تهران بودجه مترو در سال ۹۸ به ۲ هزار و ۶۰ میلیارد تومان رسیده است. علاوه بر این، در بودجه دولت در سال ۹۸ نیز شاهد افزایش بودجه در بحث مترو نسبت به سال ۹۷ بوده‌ایم، بطوری که در سال گذشته رقمی که برای مترو از سوی دولت در بودجه کشور تعیین شده بود، ۴۵ میلیارد تومان که این رقم در سال ۹۸ به ۵۵ میلیارد تومان رسیده است. این درحالی است که احداث هر کیلومتر مترو ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه در بر دارد.
اتصال خط یک و سه مترو؟
علی امام، مدیرعامل متروی تهران نیز از اتصال خط 1و3 متروی تهران در صورت تصویب طرح جامع جدید حمل ونقل خبرداد و در خصوص آخرین وضعیت اتصال خط 1و3 مترو گفت: امتداد شاخه غربی خط سه مترو در گذشته در دستور کار قرار داشت و قرار بود این شاخه با یک ایستگاه میانی در نیاوران به میدان قدس متصل شود؛ اما مدیریت سابق تصمیم گرفت به جای حفر مترو، کارگاه ایستگاه را به مالک یک مجتمع تجاری بدهد.
او با بیان اینکه در حالی این زمین به مالک دیگر داده شد که عملیات حفر تونل انجام شده بود، ادامه داد: در همان محلی که قرار بود ایستگاه نیاوران ساخته شود، برای پایدار‌سازی گود ۸۰ عدد شمع بتنی حفاری شده بود اما مالک جدید برای احداث ساختمان خود، ناچار شد شمع‌ها را تخریب کند که این امر مسیرهای دسترسی به تونل را از بین برد و عملا مسیر تونل بسته شد.
وی با بیان اینکه شهرداری منطقه یک درخواست داده است که هر چه سریع‌تر نسبت به اتصال خط 1و3 مترو اقدام کنیم، گفت: اما باید صبر کنیم که طرح جامع حمل و نقل تهران که مورد بازنگری قرار گرفته است به تصویب شورای عالی ترافیک کشور برسد.در صورت تصویب اتصال خط ۳ و ۱ مترو، در طرح جامع حمل و نقل پایتخت باید از مسیرهای جایگزین استفاده کنیم، یکی از این راه‌های جایگزین آن است که از بالای پارک نیاوران، تونل اتصالی حفر کنیم و می‌توان با مسیرهای جایگزین این مهم را به نتیجه رساند.
مدیرعامل متروی تهران با بیان اینکه اگر در طرح جامع جدید، اتصال خط یک و سه مترو مورد تاکید قرار گرفته باشد، آن را با اولویت در دستور کار مترو قرار خواهیم داد، گفت: بر اساس طرح قدیم و قبل از کور شدن شاخه غربی خط ۳ قرار بود با یک ایستگاه تقاطعی، خط ۳ به تجریش برسد اما اگر قرار باشد این مهم در دستور کار قرار گیرد باید سناریوهای دیگری را مد نظر قرار دهیم و با تغییر مسیر، خط ۳ را به خط یک مترو برسانیم.
