گروه راه و شهرسازی| زهره علامی|
طی یکی،دو روز گذشته، خبری منتشر شد مبنی‌بر خروج شرکت مولر-مرسک؛ بزرگ‌ترین شرکت کشتیرانی کانتینری جهان از بنادر ایران. این شرکت در تازه‌ترین موضع‌گیری خود درباره احتمال اعمال تحریم از سوی امریکا اعلام کرد، فعالیت‌های تجاری خود با ایران را متوقف می‌کند.
در این شرایط سورن سکو مدیر ارشد اجرایی این شرکت هم در مصاحبه‌یی به رویترز گفت: «باتوجه به اعمال تحریم‌های امریکا علیه ایران، در صورتی که شما مبادلات تجاری در امریکا داشته باشید، نمی‌توانید با ایران تجارت کنید و ما حجم وسیعی مبادلات تجاری با امریکا داریم.»
او ادامه داد: «من جزئیات زمان‌بندی دقیق را نمی‌دانم، اما مطمئن هستم که ما فعالیت‌ها در ایران را متوقف خواهیم کرد.»
البته پیش از اعلام مدیر ارشد اجرایی شرکت مرسک، شرکت ام‌اس‌سی هم از تردید برای ادامه همکاری‌های بندری با ایران خبر داده بود. براین اساس، در گزارشی که در رویترز منتشر شده بود شرکت ام‌اس‌سی اعلام کرده بود که پس از خروج امریکا از توافق هسته‌یی با ایران در حال بازبینی خدمات، عملیات‌ها و روابط تجاری خود با ایران است تا ببیند آیا این تعاملات تحت‌تاثیر این اقدام قرار می‌گیرد یا نه.
در این میان، با وجود اعلام نظر قطعی شرکت مرسک برای قطع فعالیت‌های تجاری با ایران و همچنین تردید شرکت ام‌اس‌سی در این زمینه، اتحادیه اروپا روز گذشته با انتشار بیانیه‌یی اعلام کرد که شرکت‌های اروپایی برای تداوم فعالیت‌های تجاری و اقتصادی خود با ایران مشکلی ندارند و این فعالیت‌ها نمی‌تواند موجب اعمال تحریم از سوی امریکا شود.
انتشار این خبر در شرایط کنونی موجب می‌شود تا منتظر بمانیم و واکنش شرکت‌های کشتیرانی اروپایی را برای ادامه همکاری‌ها با ایران ارزیابی کنیم، اگرچه مسوولان حوزه بندری کشور معتقدند که درصورت خروج تمام شرکت‌های کشتیرانی اروپایی از ایران، بنادر ایران همچون سال‌های شدیدترین تحریم‌ها به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
روابط با مرسک قابل توجه نبود
هادی حق‌شناس معاون بندری سازمان بنادر، درباره توقف فعالیت شرکت مرسک با بنادر ایران به «تعادل» می‌گوید: خطوط کشتیرانی متعددی در جهان وجود دارد که این خطوط کشتیرانی در بنادر ایران تردد می‌کنند و اصولا در بنادر کشور، یک بندر دراختیار یک خط کشتیرانی نیست که با توقف یا عدم توقف فعالیت این خط کشتیرانی با بنادر ایران، فعالیت‌های بندری ایران، تحت‌تاثیر قرار گرفته و کاهش یابد.
حق‌شناس ادامه می‌دهد: در حال حاضر بیش از
21 خط کشیرانی دنیا به شکل لاینر (منظم) به بنادر ایران تردد می‌کنند که یکی از آنها مرسک لاین است. به گفته او، خط کشتیرانی مرسک لاین به بنادر ایران تردد می‌کند، اما این تردد به گونه‌یی نیست که آمدن یا نیامدن آن تاثیر قابل‌توجهی بر فعالیت بنادر ایران داشته باشد.
معاون بندری سازمان بنادر و دریانوردی اظهار می‌کند: براساس مصوبه اتحادیه اروپا، مرسک و سایر شرکت‌های بندری که نگران ادامه ارتباط اقتصادی با ایران هستند، نباید نگران باشند و به فعالیت و تعاملات اقتصادی خود با ایران ادامه دهند، زیرا این اتحادیه تداوم فعالیت‌های اقتصادی با ایران را تضمین می‌کند.
حق‌شناس با اشاره به اینکه بنادر ایران حتی درصورت عدم همکاری اروپا می‌توانند به فعالیت خود ادامه می‌دهند، می‌گوید: چند سال قبل که شدیدترین تحریم‌ها از سوی شورای امنیت به ایران اعمال می‌شد بنادر ایران فعالیت‌های اقتصادی خود را داشتند بنابراین درصورتی که شرکت‌های کشتیرانی اروپایی ازجمله مرسک با ایران همکاری نداشته باشند بنادر ایران به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
او در رابطه با حجم فعالیت‌های بندری ایران با بزرگ‌ترین خط کشتیرانی دنیا (مرسک) می‌گوید: این خط کشتیرانی یک خط لاینری است که به بسیاری از خطوط کشتیرانی دنیا رفت و آمد می‌کند، اما این‌گونه نیست که بخش قابل‌توجهی از کالاهای ایران توسط این خط کشتیرانی انجام می‌شده است و تنها بخشی از کالاها توسط کشتی‌های این خط جابه‌جا می‌شد.
بیشترین جابه‌جایی با کشتی‌های ایرانی
حق‌شناس ادامه می‌دهد: بیشترین حجم کالاهایی که به بنادر ایران وارد می‌شود توسط کشتی‌های ایرانی انجام می‌شود و در کنار این کشتی‌های ایرانی، مرسک هم کالاهایی را وارد بنادر ایران می‌کند.
این مقام مسوول تصریح می‌کند: به احتمال قریب به یقین باتوجه به اعلامیه اتحادیه اروپا مبنی‌بر ادامه فعالیت شرکت‌های اروپایی با ایران پیش‌بینی می‌شود که مرسک و سایر خطوط کشتیرانی به فعالیت و همکاری خود با ایران ادامه دهند. او بیان می‌کند: ارزیابی مجدد مرسک و اظهارنظر یکی از مدیران ارشد اجرایی این شرکت کشتیرانی به این دلیل است که این شرکت نگران است که مشمول تحریم‌های امریکا شود ، اما هم‌اکنون که اتحادیه اروپا، عدم تحریم شرکت‌های اروپایی فعال در ایران را تضمین می‌کند به نظر می‌رسد که نگرانی مدیران این شرکت هم از بین برود.
تداوم فعالیت بدون شرکت‌های بزرگ
با وجود تضمین اتحادیه اروپا برای ادامه فعالیت شرکت‌های اروپایی در ایران این نگرانی همچنان وجود دارد، در صورتی که شرکت‌های اروپایی معاملات اقتصادی خود با ایران را قطع کنند، وضعیت بنادر ایران چگونه خواهد بود؟
حق‌شناس در این باره می‌گوید: اگر شرکت‌های کشتیرانی اروپایی به‌دلیل تحریم یک‌جانبه امریکا تصمیم به قطع ارتباط با ایران بگیرند در آن هنگام ایران همچنان می‌تواند به فعالیت‌های بندری خود ادامه دهد آنچنان که در سال‌های 91 و 92 ایران به فعالیت‌های عادی خود ادامه می‌داد.
او اظهار می‌کند: تجربه سال‌های سخت تحریم ثابت کرده است که ایران در صورت قطع ارتباط با شرکت‌های کشتیرانی همچنان می‌تواند به حیات خود ادامه دهد.
