گروه راه و شهرسازی
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی با نوشتن نامه به سران 3 قوه مجریه، مقننه و قضاییه با اجرای هر گونه طرح انتقال آب به شهرها مخالفت کرد. او با اشاره به پرهزینه بودن، نارکارآمدی و پیامدهای محیط زیستی این دسته از طرح‌ها بر آمایش سرزمین و اجرای طرح‌های کالبدی تاکید کرده است.
سه روز پیش مسعود کرباسیان وزیر اقتصاد و رضا اردکانیان وزیر نیرو در کمیسیون ویژه حمایت از تولید و نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴، به‌طور ضمنی موافقت خود را با طرح آب‌رسانی از خلیج‌فارس به مرکز ایران اعلام کردند و با وجود غیراقتصادی خواندن این طرح از سوی کارشناسان، اردکانیان از وجود سرمایه‌گذار خصوصی برای اجرای طرح انتقال آب و کرباسیان هم از احتمال انتشار اوراق مشارکت برای تامین مالی این پروژه سخن به میان آوردند.
این درحالی است که آخوندی به عنوان یکی دیگر از اعضای کابینه دولت یازدهم و رییس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران بارها بر ناکارآمد بودن طرح‌های بزرگ انتقال آب از شهرهای مختلف اشاره کرده است.
عباس آخوندی چندی پیش هم ضمن اشاره به اجرای طرح‌هایی مانند انتقال آب از دریای عمان به داخل سرزمین گفت: این طرح می‌تواند بسیار گران‌قیمت باشد و از نظر محیط زیست هم معلوم نیست چه شرایطی را به وجود می‌آورد، او در تازه‌ترین اظهارنظرش ضمن مخالفت با اجرای این طرح از ارسال نامه به روسای سه قوه با موضوع تاکید بر آمایش سرزمین و طرح‌های کالبدی خبر داد.
آخوندی در دوازدهمین جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در سال جاری (۹۶) از تدوین برنامه عملیاتی کاهش مصرف انرژی و آب در حوزه شهرسازی و ساختمان توسط دبیرخانه شورای عالی شهرسازی در مدت ۴ ماه آتی خبر داد و گفت: شورای عالی از بارگذاری‌های بیش از توان طبیعی مناطق و همچنین طرح‌های انتقال آبی که هزینه‌بر هستند، ممانعت به عمل می‌آورد.
به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، آخوندی افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد، طرح‌های بزرگ انتقال آب عموما هزینه‌بر و ناکارآمد است و باید برای آن راهکاری اندیشید.
وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: برهمین اساس نامه‌یی در رابطه با بحث تغییرات اقلیمی و تاثیر آن بر توسعه از سوی وزارت راه و شهرسازی به روسای قوای سه‌گانه ارائه شده و در آن نامه موضوع از منظر آمایش سرزمین و طرح‌های کالبدی و نیز صرفه‌جویی در مصرف انرژی، تغییرات اقلیمی و تاثیر آن بر توسعه مورد توجه قرار گرفته است.
آخوندی تاکید کرد: در بحث صرفه‌جویی انرژی نباید از مباحث خرد شروع کرد بلکه باید موضوع صرفه‌جویی در مصرف انرژی را به صورت کلان مورد توجه قرار داده و در نحوه طراحی‌شهری و مباحث ساختمان و شهر آنها را عملیاتی و اجرایی کرد.
این مقام مسوول گفت: دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مکلف است نسبت به تدوین برنامه‌های عملیاتی کاهش مصرف آب و انرژی در حوزه‌های شهرسازی و ساختمان ظرف مدت ۴ ماه اقدام کرده و نتیجه را جهت تصویب به شورای عالی و نهایی تصویب در هیات وزیران ارائه کند.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: وزارت نیرو موظف است، طرح‌های در دست بررسی و اقدام را ظرف ۳ ماه آینده در شورای عالی طرح کند.
آخوندی یادآور شد: در تهیه طرح‌های توسعه و عمران ظرفیت و توان تاب‌آوری اقلیمی و طبیعی مناطق باید از نظر بارگذاری‌های جمعیتی، تولیدی و خدماتی مورد توجه قرار گیرد. همچنین در زمان تهیه طرح‌های توسعه‌یی که مستلزم انتقال وسیع آب از یک حوضه آب‌ریز به حوضه ۲ آب‌ریز دیگری است، لازم است کلیه جوانب امر مورد توجه قرار گرفته تا از اقداماتی که پیامدهای زیست‌محیطی جبران‌ناپذیری دارد، ممانعت به عمل آید.
وزیر راه و شهرسازی با انتقاد از اینکه ظرفیت جمعیت‌پذیری شهرها بدون توجه به ظرفیت‌های طبیعی افزایش یافته است، گفت: متاسفانه با فرض انتقال آب و برق ظرفیت طبیعی در آمایش سرزمین در ایران مفهوم خود را از دست داده است. در حال حاضر وقتی بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که طرح‌های بزرگ انتقال آب عموما هزینه‌بر و ناکارآمد است و باید برای آن راهکاری اندیشید.
نبود رابطه میان اقلیم با معماری در ایران
آخوندی در بحث ساختمان هم گفت: پس از آنکه امکان تامین سرمایش و گرمایش توسط برق به ایران آورده شد متاسفانه معماری ایران رابطه‌اش را با اقلیم قطع کرد، بدین معنا که اقلیم در معماری ایران محلی از اعراب ندارد.
او افزود: زمانی که به شهرهای کویری و همچنین تمام مناطق کشور می‌رویم شاهد تغییر الگوهای معماری منطبق با اقلیم هستیم. به عنوان نمونه در گذشته در کرمان، تمام خانه‌ها به گونه‌یی ساخته می‌شد که داشتن زیرزمین یکی از موارد مهم آن بود و حالا شاهد آن هستیم که ساخت زیرزمین از معماری ایرانی به کل حذف شده است، ساختمان‌ها همه چهار طرف بود تا از تابش خورشید در گرما حداکثر استفاده را کند و در برابر گرما هم محافظ باشد.
آخوندی گفت: چندی پیش به کرمان رفتم و شاهد آن بودم که سقف برخی ساختمان‌ها را شیروانی فلزی کرده و بدین جهت در فضای خانه، گرما بیش از اندازه تولید می‌شود و توجیه‌شان نیز این است که ساختمان را با اسپیلت خنک می‌کنیم. لذا هم‌اکنون شاهد از بین رفتن رابطه معماری کویری شهرهایی همچون کرمان، یزد و اصفهان با اقلیم هستیم زیرا این فکر ایجاد شده که همه جا را می‌توان با خنک‌کننده‌ها خنک کرد.
آخوندی تصریح کرد: حذف رابطه معماری با اقلیم منجر به مشکلاتی غیرقابل جبران خواهد شد. با قطع برق در بوشهر و بندرعباس به دلیل گرمای بیش از اندازه عملا امکان زندگی در این شهرها نخواهد بود یا بسیار دشوار و طاقت‌فرساست و متاسفانه معماری جدید رابطه‌یی با اقلیم ندارد.
به گفته وزیر راه و شهرسازی باید از منظر معماری و شهرسازی موضوع صرفه‌جویی در مصرف انرژی را مورد توجه قرار دهیم.
