تعادل | گروه صنعت|
وزارت صمت، شاخص‌های عملکردی بخش‌های صنعت، معدن و تجارت را منتشر کرد. براساس این آمار می‌توان عنوان کرد که طی 9 ماه نخست سال جاری، تعداد جوازهای صادر شده در بخش صنعت، گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری اصناف، تجارت خارجی، نرم‌افزار، جواز و پروانه خدمات فنی و مهندسی، جواز تاسیس مراکز پژوهش‌های صنعتی و معدنی و پروانه تحقیق و توسعه، افزایش یافته است. در همین حال تعداد جوازهای صادره درخصوص پروانه اکتشاف معادن، پروانه پژوهش و گواهی تحقیق و توسعه کاهش یافته است. همچنین با بررسی آمار منتشر شده می‌توان گفت که موقعیت‌های شغلی ایجاد شده با صدور مجوزهای مختلف در بخش صنعت، معدن و نرم‌افزاری، صعودی گزارش می‌شود. با این وجود حجم کل سرمایه‌گذاری خارجی در طرح‌های صنعتی، معدنی و تجاری، کاهش محدودی را تجربه کرده است. در همین حال آمار تولید در بسیاری از حوزه‌ها امیدبخش توصیف می‌شود. آمار تولید در بخش معدن و صنایع معدنی حکایت از آن دارد که تولید اغلب کالاهای منتخب این بخش در سال جاری، افزایشی بوده است. تنها تولید شمش آلومینیوم، آلومینا و کنسانتره زغال‌سنگ کاهش یافته است.
براساس آمار منتشر شده از سوی معاونت طرح و برنامه وزارت صمت تعداد مجوزهای صادر شده در حوزه صنعت و بخش جواز تاسیس در 9 ماه نخست سال جاری برابر 19 هزار و 812 مورد عنوان شده است. تعداد این مجوزها در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، رشد 18 درصدی داشته است. در همین حال پروانه‌های بهره‌برداری نیز در بازه زمانی مورد بحث طی سال جاری، 4 هزار و 567 مورد بوده که در مقایسه با 4 هزار و 363 مجوز صادر شده در سال گذشته، 4.7 درصد افزایش یافته است. افزایش در صدور مجوزهای یاد شده حکایت از آن دارد که در سال جاری، رونق تولید بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است و تولیدکنندگان داخلی با وجود تمام فشارها، با جدیت فعالیت می‌کنند.
در عین حال طی 3 فصل نخست سال جاری 504 مجوز اکتشاف صادر شده است؛ درحالی که این رقم برای مدت مشابه سال 97، برابر 593 بود. بنابراین باید اذعان کرد که تعداد پروانه‌های اکتشاف معدن تا پایان آذرماه سال جاری، در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 15 درصد کمتر شده است. در همین حال، تعداد گواهی کشف در سال جاری رشد 2.5 درصدی داشته و برابر 289 مورد عنوان شده است. پروانه بهره‌برداری از معادن نیز تنها با رشد 0.3 درصدی، 333 مورد عنوان شده است.
تعداد مجوز پروانه‌های صنفی در 9 ماه نخست سال جاری برابر 293 هزار و 777 مورد عنوان شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 0.7 درصد بیشتر شده است. در همین حال باید عنوان کرد تا پایان پاییز سال جاری، 5 هزار و 590 کارت بازرگانی صادر شده است؛ بنابراین باید اذعان کرد تعداد کارت‌های بازرگانی صادر شده تا این تاریخ در مقایسه با سال گذشته، 3 درصد بیشتر شده است. همچنین پروانه بهره‌برداری نرم‌افزار نیز در 9 ماه ابتدایی سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال 97، رشد 55.6 درصدی داشته و از 18 فقره به 28 فقره افزایش یافته است. باید افزود تعداد جواز خدمات فنی و مهندسی و پروانه فنی و مهندسی صادر شده نیز به ترتیب رشد 18.8 درصدی و 3.2 درصدی داشته‌اند و به ترتیب 253 و 129 جواز در حوزه‌های موردبحث صادر شده است.
البته با وجودی که صدور جواز تاسیس مرکز پژوهش‌های صنعتی و معدنی 75 درصد افزایش یافته و به 14 فقره رسیده است؛ پروانه پژوهش در همین مراکز، افت 50 درصدی داشته و به 5 مورد رسیده است. صدور گواهی تحقیق و توسعه نیز با افت 67 درصدی از 206 مجوز در سال 97 به 68 مجوز در سال 98 کاهش یافته است. اما صدور پروانه تحقیق و توسعه در سال جاری رشد بیش از 20 درصدی را تجربه کرده و به 130 مورد رسیده است.
سرمایه و اشتغال مجوزهای صادره
از سوی دیگر بررسی‌های آماری نشان از این دارد که سرمایه مجوزهای صادر شده در بخش جواز تاسیس طی 9 ماه نخست سال جاری در مقایسه با 9 ماه ابتدایی سال 97، کاهش 7 درصدی داشته است. سرمایه مجوزهایی که با عنوان پروانه بهره‌برداری در همین زمان صادر شده‌اند نیز در مقایسه با سال گذشته، افت بیش از 11 درصدی را تجربه کرده است. بر پایه همین آمار باید گفت که هزینه عملیات اکتشاف در 7 ماه ابتدایی سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال 97، نزدیک به 54 درصد بیشتر شده است. این درحالی است که هنوز آمار آبان و آذر اعلام نشده است.
براساس مجوزهای صادر شده در بخش صنعت، از ابتدای سال تا پایان پاییز، برای 454 هزار و 502 نفر، موقعیت شغلی جدید ایجاد شده است؛ این در حالی است که آمار اشتغال این بخش در سه فصل نخست سال گذشته برابر 396 هزار و 752 نفر بود. یعنی اشتغالزایی این بخش، 14.6 درصد افزایش یافته است. در همین حال، اشتغالزایی ناشی از صدور پروانه بهره‌برداری در بخش صنعت تا پایان آذر ماه سال جاری، 72 هزار و 378 مورد عنوان شده است. این تعداد موقعیت شغلی در مقایسه با آمار اشتغال سال گذشته، افت 6.8 درصدی داشته است.
همچنین بررسی پروانه‌های بهره‌برداری صادره در بخش معدن، نشانگر این است که 2 هزار و 933 موقعیت شغلی جدید ایجاد شده که در مقایسه با آمار اشتغالزایی سال 97، رشد بیش از 14 درصدی را تجربه کرده است. پروانه‌های بهره‌برداری نرم‌افزاری تا پایان پاییز سال جاری، برای 4 هزار و 979 نفر موقعیت شغلی ایجاد کرده‌اند؛ یعنی باید اذعان کرد، این تعداد موقعیت شغلی در مقایسه با مدت مشابه سال 97، رشد بیش از 607 درصدی داشته است.
نگاهی به سرمایه‌گذاری خارجی
حجم کل سرمایه‌گذاری خارجی برای طرح‌های صنعتی، معدنی و تجاری مصوب در هیات سرمایه‌گذاری خارجی ظرف 9 ماه ابتدایی سال جاری، برابر 831.8 میلیون دلار عنوان شده است. این رقم در مدت زمان مورد بحث در سال 97، برابر 837 میلیون دلار بود؛ یعنی حجم کل سرمایه‌گذاری خارجی در این بازه زمانی و در سال جاری، افت 0.6 درصدی داشته است. در همین حال تعداد پروژه‌های سرمایه‌گذاری خارجی در این بازه زمانی، از 50 مورد در سال 97 به 70 مورد در سال 98 افزایش یافته و درواقع رشد 40 درصدی داشته است.
تامین مالی و تسهیلات
آمارهای منتشر شده همچنین نشان می‌دهد، از ابتدای سال جاری تا پایان آذرماه، به 15 هزار و 867 بنگاه تولیدی کوچک، متوسط و طرح‌های نیمه‌تمام با پیشرفت بالای 60 درصد در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی برابر، کمک مالی شده است. مجموع این پرداختی برابر 265530.9 میلیارد ریال عنوان شده است. همچنین براساس آمار، با توجه به تسهیلات برنامه تولید و اشتغال (تبصره 18) از ابتدای اسفند 97 تا پایان آذرماه سال جاری، از مجموع یک هزار و 627 طرح معرفی شده به بانک، 278 مورد آنها مشمول دریافت تسهیلات شده‌اند. درمجموع نیز 15959.5 میلیارد ریال تسهیلات در اختیار آنها قرار گرفته است.در 9 ماه نخست سال 98، درمجموع 3.03 میلیون فقره بازرسی از واحدهای صنفی انجام گرفته است، تعداد بازرسی‌های انجام شده تا پایان آذرماه سال 97، برابر 2.59 میلیون فقره بود. یعنی تعداد بازرسی‌ها در سال جاری نزدیک به 17 درصد افزایش یافته است. در همین حال تعداد پرونده‌های تشکیل شده نیز از 160 هزار فقره در سال 97 و بازه زمانی مورد بحث به 202 هزار فقره در سال جاری افزایش یافته است که رشد بیش از 26 درصدی داشته است. با افزایش بازرسی و پرونده‌های ثبت شده، بدیهی است که میزان تخلفات کشف شده نیز افزایش داشته و با رشد حدود 24 درصدی از 209 هزار فقره در سال 97 به 259 فقره در سال جاری، افزایش یافته است. با این وجود رسیدگی به شکایت مردم، افت محدود 4.5 درصدی را پشت سر گذاشته و از 133 هزار فقره در 9 ماه نخست سال جاری به 127 هزار فقره تا پاییز سال 98، کاهش یافته است.
نگاهی به آمار تولید کالاها
بخش دیگری آمارهای منتشر شده، نشان می‌دهد، در 9ماه نخست سال جاری برابر 18 میلیون و هفت هزار تن فولاد خام در کشور تولید شده است. حجم تولید فولاد خام کشور در 9 ماه ابتدایی سال جاری برابر 16 میلیون و 965 هزار تن برآورد شده است. یعنی میزان تولید فولا خام در سال جاری، 6.1 درصد افزایش یافته است. میزان تولید محصولات فولادی در مدت زمان مورد بحث طی سال جاری برابر 15 میلیون و 538 هزار تن برآورد شده است. این میزان تولید در مقایسه با تولید سال گذشته، رشد 6 درصدی داشته است. میزان تولید کاتد مس از 180 هزار تن در 9 ماه ابتدایی سال 97 به 191.9 هزار تن در سال جاری افزایش یافته است. در همین حال تولید شمش آلومینیوم کاهشی بوده و با افت بیش از 23 درصدی از 252 هزار تن در سال گذشته به 193 هزار تن در سال جاری رسیده است. تولید آلومینا نیز کاهش 2.4 درصد داشته و به 171 هزار تن رسیده است. در همین زمان 1147 هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ تولید شده که در مقایسه با سال 97، افت 4.6 درصدی داشته است. تولید سیمان نیز در بازه یاد شده با 11 درصد رشد به 46 میلیون و 620 هزار تن افزایش یافته است. مجموع تولید کاشی و سرامیک نیز با رشد نزدیک به 6 درصدی به بیش از 301 میلیون تن افزایش یافته است. تولید شیشه جام نیز برابر 802 هزار تن عنوان شده که در مقایسه با آمار تولید سال گذشته، رشد 8 درصدی را نشان می‌دهد. ظروف چینی و بهداشتی نیز به ترتیب با رشد 19.2 و 7.9 درصدی در مقایسه با سال گذشته، هرکدام به میزان 41.8 و 79.2 هزار تن تولید شده‌اند.
