غفلت صنایع از داخلی‌سازی

محمدرضا نجفی‌منش|  رییس کمیسیون تسهیل کسب‌وکار اتاق بازرگانی تهران|

هرچقدر بتوانیم میزان وابستگی‌ خود را به کشورهای دیگر کمتر کنیم، هم تولیدات ما وضعیت بهتری خواهد داشت و هم کشورهایی که ما را تحریم می‌کنند، دیگر به‌دنبال این کار نمی‌روند و این قضیه از این نظر برای ما بسیار مهم است؛ از این منظر که چرخ صنعت ما می‌چرخد و دانش انجام کار بالا می‌رود و ما از این پتانسیل استفاده می‌کنیم و می‌توانیم عمق داخلی‌سازی خودمان را هم افزایش بدهیم. این چرخه زنجیره‌وار درپی هم اتفاق می‌افتد. باید توجه کنیم که ما توانایی تولید قطعات خودرو مشابه چینی‌ها را داریم. ما هر کاری که در آن جلو رفتیم، انجام دادیم و توانستیم و توانمند بودیم. داخلی‌سازی در صنعت خودرو مشابه هر صنعت دیگری اگر انجام بگیرد، باعث می‌شود خودکفایی و خوداتکایی ما بیشتر شود و ما را مقاوم‌تر کند و این مورد در حوزه خودروسازی بسیار مهم است. اگر بتوانیم نیاز خود را به طرف‌های خارجی کمتر کنیم، این موضوع باعث می‌شود آنها نتوانند ما را تحریم کنند و به سراغ آن بروند. در دوره قبلی تحریم‌ها، امریکا ما را از نظر بنزین تحریم کرد؛ اما ما بلافاصله برنامه‌ریزی کردیم و با استفاده از پتروشیمی داخلی، در این صنعت خودکفا شدیم و این موضوع باعث شد کسی به سمت تحریم بنزین نرود. در زمینه صنعت خودروسازی اگر بتوانیم قطعات مشابه خارجی تولید کنیم، دیگر امریکا به‌دنبال تحریم قطعه هم نخواهد آمد؛ اما چرایی این موضوع که داخلی‌سازی نداریم و تعداد انبوهی خودرو در پارکینگ‌ها خوابیده است، به این دلیل است که تابه‌حال نه کسی به‌دنبال داخلی‌سازی بود و نه تولیدکنندگان تصور این تحریم را داشتند. در دوره قبل این تحریم‌ها بود؛ اما بعد از برجام کسی باور نمی‌کرد دو مرتبه تحریم‌ها گریبان ما را بگیرد. این غفلتی بوده است که این صنعت داشته و باید این کار را انجام می‌دادند که نداده‌اند. ما بطور قطع باید به سمت داخلی‌سازی قطعات خودرو حرکت کنیم. دو دلیل مانع این کار شده است؛ نخست نبود اراده و دوم تامین نشدن منابع مالی لازم. منابع مالی و نقدینگی لازم برای این کار را باید تامین کنند تا این کار انجام بگیرد. معمولا دولت‌ها در تامین منابع مالی دخالت می‌کنند. به عنوان مثال در انگلستان 85 درصد هزینه‌های تغییر و توسعه و نوسازی را دولت پرداخت می‌کند. در کشور ما نیز دولت باید این کار را انجام بدهد و عملیاتی کند. این‌بار تحریم‌ها بسیار سخت‌تر از دوره قبلی است. به همین دلیل به غیر از دولت، شرکت‌های دانش‌بنیان، دانشگاه‌ها و شرکت‌های داخلی باید دست به دست هم بدهند تا این کار انجام بگیرد و دولت نیز باید آنها را حمایت کند. اگر ما به صنایع داخلی توجه کنیم و بتوانیم حداکثر داخلی‌سازی را انجام بدهیم دیگر کسی طمع نمی‌کند تا ما را تحریم کند. در زمینه‌هایی که این کار را شروع کرده‌ایم، داخلی‌سازی را انجام داده‌ایم.