تعادل|
حالا که کرونا فروکش کرده، با فرا رسیدن فصل پاییز این امکان وجود دارد تا یک بار دیگر بیماری‌های تنفسی و آنفلوآنزا باز هم جامعه را درگیر کند. این در حالی است که سازمان بهداشت جهانی در مورد شیوع آنفلوآنزای مرغی نیز هشدارهایی را صادر کرده است، در حال حاضر در اسپانیا اولین مورد ابتلا به این بیماری شناسایی شده و معلوم نیست در آینده چند نفر دیگر از مبتلایان شناسایی شوند، به هر حال آنفلوآنزای مرغی یا همان آنفلوآنزای پرندگان که ریشه آسیایی دارد بسیار مسری است و همین مساله باعث می‌شود تا سرعت شیوع آن نیز نسبت به بیماری‌های دیگر بالا باشد. جالب است بدانید در سطح جهان، از ژانویه 2003، 866 مورد آلودگی انسانی به واسطه ویروس آنفلوآنزای ( A (H5N1 در 21 کشور گزارش شده است. از این 866 مورد، 456 مورد مرگ و میر بودند. آخرین مورد در جولای 2021 در هند گزارش شد. اما در حال حاضر مساله آنفلوآنزای مرغی نیست، بلکه آنفلوآنزایی است که هر سال با آغاز فصل پاییز شروع می‌شود، برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری هم باید پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کرد، آنفلوآنزا همانقدر که می‌تواند بی‌خطر باشد به همان اندازه هم می‌تواند خطرناک بوده و باعث گرفتن جان انسان مبتلا شود. مساله مهم‌تر اما ابتلا به این بیماری همراه با کرونا است که در حال حاضر می‌تواند خطر آن را دو برابر کند.
اوج ابتلا به آنفلوآنزا و کرونا در پاییز
دکتر مسعود مردانی در پاسخ به این سوال که آیا امکان خیزش بیماری‌های تنفسی در پاییز امسال وجود دارد به «تعادل» می‌گوید: قطعا این اتفاق رخ می‌دهد، ما هم شاهد افزایش ابتلا افراد به کرونا خواهیم بود و هم ابتلا به آنفلوآنزا. در حال حاضر رعایت پروتکل‌های بهداشتی به حدی کاهش پیدا کرده است که دیگر نمی‌توانیم با خیال راحت بگوییم که خطرات این بیماری‌های تنفسی را پشت سر گذاشته‌ایم و از سوی دیگر مدارس و دانشگاه‌ها هم باز شده، در اکثر این مراکز آموزشی هیچ کدام از شروطی که ستاد مبارزه با کرونا برای بازگشایی قید کرده بود رعایت نمی‌شود، پس اصلا دور از ذهن نیست که ابتلا به این بیماری‌ها همراه با افزایش باشد.او افزود: بنابراین اکنون با توجه به کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی، باید آمادگی وجود داشته باشد و احتمالا ما در پاییز خیزشی را در بیماری‌های تنفسی مانند آنفلوآنزا و کووید خواهیم داشت. قطعا باید تمهیدات لازم را به ویژه برای گروه‌های پرخطر اتخاذ کنیم. البته خوشبختانه در حال حاضر میزان کشندگی و شدت بیماری‌زایی ویروس کرونا پایین است و بنابراین شاید خیلی نگران مرگ و میر و بستری نباشیم، اما به هر حال شیوع کرونا در جامعه بالاست. در حال حاضر هم شیوع کرونا در جامعه فراوان است، اما از آنجایی که بیماران یا مراجعه نمی‌کنند که ثبت شوند و در خانه درمان علامتی انجام می‌دهند، تصور بر این است که اپیدمی نیست. در حالی که ویروس همچنان در جامعه چرخش دارد.
کاهش میزان بررسی واریانت‌ها و تست‌ها
مردانی در بخش دیگری از سخنانش می‌گوید: در حال حاضر حتی مراکز بهداشتی هم دیگر مثل سابق برای مشخص شدن نوع واریانت‌های کرونا تلاش نمی‌کنند و میزان تست‌ها به‌شدت کاهش پیدا کرده و در واقع وقتی فردی با علایم بیماری‌های تنفسی به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند مشخص نمی‌شود مبتلا به کرونا شده یا آنفلوآنزا. مساله اینجاست که در بسیاری از موارد مردم هم دیگر نیازی به انجام تست کرونا نمی‌بینند و حتی اگر دکتر هم تجویز کند از انجام آن سر باز می‌زنند. این در حالی است که چنین اهمال کاری‌هایی می‌تواند دوباره ما را به سمت یک پیک دیگر از این بیماری سوق بدهد و شرایط را بغرنج‌تر کند.
کاهش تزریق دوز سوم واکسن
عضو کمیته علمی ستاد کرونا می‌افزاید: متاسفانه درصد قابل توجهی از افراد هنوز دوز سوم واکسن را تزریق نکرده‌اند و اصلا دیگر کسی به این موضوع اهمیت نمی‌دهد. چون میزان ابتلا و میزان مرگ و میر به طرز چشمگیری پایین آمده است مردم به گمان اینکه کرونا پایان یافته به زندگی قبل از کرونا بازگشته‌اند این در حالی است که در فصل پاییز و زمستان هر گونه سهل انگاری و بی‌توجهی می‌تواند باعث بروز خیزش تازه‌ای از بیماری‌ای تنفسی در کشور باشد و باز هم مراکز درمانی را با مشکل مواجه کند.
کووید 19 همچنان نو پدید است
او با بی ان اینکه باتوجه به اینکه با بیماری نوپدیدی مواجهیم، نمی‌توانیم تصویر واقعی را از آنچه که درباره کووید19 پیش رو داریم، نمایش دهیم، می‌افزاید: مثلا اگر به‌جای کووید19، آنفلوآنزا پاندمی شده بود، می‌توانستیم تجربیات مشابهی را در گذشته جست‌وجو کرده و پیش‌بینی درست‌تری را از آینده داشته باشیم، اما درباره کووید اینطور نیست. آنچه که می‌تواند شرایط را برایمان روشن‌تر کند، تحقیقات بومی است که باید آنها را انجام دهیم تا بتوانیم تحلیل درستی از وضعیت موجود در کشورمان درباره این بیماری‌ها داشته باشیم و بعد ببینیم عوامل بیماری‌زا و ویروس‌هایی که بیشتر جامعه ما را تهدید می‌کنند، چه هستند و تمهیدات لازم را برای مقابله با آنها اتخاذ کنیم. حال ممکن است بخشی از این تمهیدات به مشارکت فعال مردم نیاز داشته باشد، مانند رعایت پروتکل‌ها و بخشی هم به اقداماتی که سازمان‌های مسوول مانند وزارت بهداشت باید انجام دهند، ارتباط داشته باشد.
مردانی با بیان اینکه به نظر می‌آید که عادی‌انگاری عمومی به وزارت بهداشت هم رخنه پیدا کرده است، اظهار می‌دارد: چراکه برنامه مشخص جامع و برنامه‌ای را از سوی آنها نمی‌بینیم که مثلا قرار باشد تست جامع، توالی‌سنجی، تعیین گروه‌های پرخطر و... انجام شود. سوالات زیادی درباره اپیدمی کووید۱۹ مطرح است، اما گویا همه‌چیز را به دست تقدیر و شرایط سپرده‌ایم. به نظر می‌آید که آمادگی لازم از نظر تجهیزات، پروتکل‌های به‌روز شده، روند روزمره بیماری، فعال بودن تیم‌های واکنش سریع و... وجود ندارد. این اقدامات باید به صورت معمول انجام شود که متاسفانه انجام نمی‌شود. حال اگر دوباره دچار یک واریانت تهدیدکننده شویم، که هر لحظه ممکن است ایجاد شود و احتمال آن صفر نیست، آیا همه‌چیزمان به بهمن ۱۳۹۸ برمی‌گرددیا اینکه آمادگی مقابله با نگرانی‌ها داریم؟
موج جدید کرونا با جهش ویروسی
او درباره احتمال بروز موج هشتم کرونا در کشور، می‌گوید: اگر جهش ویروسی رخ دهد، احتمالا یک پیک جدید با ارتفاع و شیب تندی خواهیم داشت. در حال حاضر نوسانات جزئی کرونا را می‌بینیم، اما از آنجایی که اطلاعات مربوط به ابتلا را نداریم و فقط به استناد مرگ و بستری قضاوت می‌کنیم، قضاوت‌مان درست نیست و گمراه می‌شویم. رنگ‌بندی شهرها هم که از ابتدا اشتباه بوده و همچنان اصرار بر ادامه آن وجود دارد. به نظر می‌آید تحرک و حساسیت کافی که باید در شرایط حاضر باشد، وجود ندارد.
خطر همچنان بالقوه است
مردانی می‌افزاید: قطعا تا زمانی که خاموشی و پایان اپیدمی کرونا از سوی مجامع بین‌المللی مانند سازمان جهانی بهداشت و... اعلام رسمی نشود، همچنان خطر بالقوه‌ای است که وجود دارد. وضعیت موجود شکننده بوده و می‌تواند به سرعت در حد چند روز بازگشت داشته باشد. از طرفی
به نظر می‌آید که سطح حساسیت جامعه در برابر کرونا، با کاهش سطح واکسیناسیون، بالا می‌رود و وقتی افراد حساس جامعه بالا رود، استعداد ابتلا در آنها نیز بالا می‌رود. او درباره وضعیت آنفلوآنزا نیزمی گوید: از آنجایی که در چند سال اخیر به دلیل اپیدمی کووید، آنفلوآنزا خیلی بروز نداشته و به نظر می‌آید که سطح ایمنی جامعه هم برای مقابله با آنفلوآنزا کمتر از سال‌های قبل شده است. زیرا در سال‌های قبل عده‌ای واکسن می‌زدند و عده‌ای هم مبتلا می‌شدند، اما در دو تا سه سال اخیر هم واکسن تزریق نشده و هم ابتلای طبیعی کم بوده است و احتمال خیزش مجدد آنفلوآنزا هم در پاییز و زمستان وجود دارد. زیرا آنفلوآنزا برعکس کووید تابع فصل است و عمدتا انتظار داریم در پاییز و زمستان رخ دهد. مردانی همچنین درباره تزریق واکسن یادآور کرونا و آنفلوآنزا، می‌افزاید: باید گروه‌های پرخطر شناسایی شده و واکسن به آنها تزریق شود. ما باید بررسی روی موارد ابتلای شدید و مرگ اُمیکرون در چند ماه اخیر داشته باشیم تا سطح ایمنی افراد را بسنجیم و ببینیم چند درصد افراد نیاز به واکسیناسیون دارند. چشم بسته واکسن زدن، منجر به هدررفت منابع شده و ممکن است روی سیستم ایمنی افراد هم تاثیر سوء داشته باشد. بنابراین باید سطح ایمنی گروه‌های پرخطر را سنجیده و بعد درباره واکسیناسیون یادآور کرونا تصمیم بگیریم. به‌طور کلی می‌توان گفت که چند ماهی است که پوشش واکسیناسیون کاهش یافته که به این معناست که یا باید به صورت طبیعی ایمنی در جامعه ایجاد شده و افراد مبتلا شده باشند یا اینکه جامعه به صورت طبیعی ایمن نشده و حساسیت‌شان بالا رفته است که باید پاسخ آن را از طریق مطالعات بومی به دست آوریم. درباره واکسن آنفلوآنزا هم توصیه بر این بوده که گروه‌های پرخطر در اواخر تابستان و اوایل پاییز واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند. مانند افراد سالمند و مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای و... که امسال هم این توصیه باقی است. اکنون باتوجه به کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی شانس ابتلا به آنفلوآنزا هم بالا می‌رود و اگر تمهیدات لازم را اتخاذ نکنیم، به احتمال زیاد شاهد طغیان‌های متعدد و پراکنده آنفلوآنزا در سراسر کشور خواهیم بود.
