تعادل|
قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سال 86 تصویب شد و از آن تاریخ تاکنون این قانون هنوز به مرحله اجرا گذاشته نشده است. سال‌هاست که پرستاران به دلایل مختلف و بی‌توجهی‌هایی که از سوی مسوولان وزارت بهداشت و درمان به این قشر صورت می‌گیرد از وضعیت خود ناراضی هستند و اعتراض‌های گاه و بیگاه آنها هم نتوانسته کاری از پیش ببرد. این در حالی است که طی دو سال گذشته این قشر بیش از هر قشر دیگری در جامعه در معرض خطر بوده و از جان مایه گذاشته تا جان بیماران مبتلا به کووید را نجات دهد. ساعت‌های طولانی کار، عدم دریافت حقوق و مزایا، بی‌توجهی به وضعیت استخدامی، ادامه‌دار شدن قراردادهای 89 روزه و ... همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا پرستاران از وضعیت شغلی خود دل خوشی نداشته باشند اما با تمام این سختی‌ها به کاری که به آن عشق می‌ورزند ادامه دهند. اگر بخواهیم مقایسه‌ای کوتاه بین آنچه در ایران و در دیگر کشورهای جهان در دوران کرونا برای پرستاران اتفاق افتاد انجام دهیم نتایج تا حدودی می‌تواند دردناک باشد، اینکه در کشور ما پرستاران حتی از دریافت حقوق‌های عادی خود هم طی چند ماه محروم ماندند، تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری سال‌هاست که بی‌نتیجه باقی مانده است و ...
اما طی دو سال پاندمی کرونا اکثر کشورها علاوه بر اینکه حقوق پرستاران را به دلیل شرایط بحرانی درمان افزایش دادند، پاداش‌هایی را نیز برای آنها در نظر گرفتند. ضمن اینکه با افزایش نیروی پرستار از کار در شیفت‌های طولانی جلوگیری کردند تا کمترین آسیب را به سلامت پرستاران وارد بیاورند. مساله‌ای که در کشور ما به‌طور کامل نادیده گرفته شد و اکثر بیمارستان‌ها در دوران پاندمی هم با کمبود نیروی پرستار مواجه بودند و بسیاری از پرستاران مجبور بودند شیفت‌های طولانی در بیمارستان بمانند و از بیماران مراقبت کنند. بیش از 100 پرستار در این دوران جان خود را در راه مراقبت از بیماران کرونایی از دست دادند، در واقع بیش از 100 خانواده عزادار شدند در حالی که اگر عزیزانشان در خط مقدم مبارزه با کرونا حضور نداشتند چه بسا که حالا زنده بودند و در کنار آنها زندگی می‌کردند.
این وعده‌ها بالاخره باید عملی شود
محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار در این باره که چقدر می‌توان به اظهارات معاون پرستاری وزارت بهداشت و درمان در خصوص تبدیل وضعیت نیروهای پرستاری و اخذ مجوزهای استخدامی امیدوار بود به «تعادل» می‌گوید: این وعده‌ها باید هر چه زودتر محقق شود، متاسفانه وضعیت پرستاری در کشور ما اصلا مطلوب نیست، تعداد پرستاران با استانداردهای جهانی فاصله دارد، بسیاری از پرستاران از وضعیت شغلی و حقوق خود ناراضی هستند و تمام این مشکلات می‌تواند به کیفیت خدمات درمانی در بیمارستان‌های کشور آسیب برساند. هر چند که دو سال پاندمی کرونا به ما نشان داد که پرستارها در هر شرایطی برای خدمات رسانی به بیماران از جان خود مایه می‌گذارند و در واقع جان بیماران را به قید و بندهای مادی زندگی خود ربط نمی‌دهند، اما اگر این روند ادامه پیدا کند، آنها از نظر روحی و جسمی دچار فرسودگی می‌شوند.
پرستاران با همه مشکلات امنیت شغلی هم ندارند
او در بخش دیگری از سخنانش به مهاجرت تعداد قابل توجهی از پرستاران اشاره کرده و می‌افزاید: شرایط آنقدر سخت شده که بسیاری از پرستاران ترجیح دادند در کشوری بیگانه مشغول به کار شوند چرا که حداقل در آنجا می‌توانند امنیت شغلی داشته باشند و حقوق و مزایای واقعی دریافت کنند. اینجا وقتی با پرستار قرارداد 89 روزه بسته می‌شود و حتی در زمان کرونا و با اینکه پرستاران از جان خود گذشتند و در تمام این مدت تلاش کردند، در برخی بیمارستان‌ها بعد از فروکش کردن کرونا با این پرستاران قرارداد تازه بسته نشد و آنها بیکار شدند، چه انتظاری می‌توانیم داشته باشیم. سال‌هاست که وزارت بهداشت و درمان وعده تغییر وضعیت و جذب پرستاران را می‌دهد، قرار بود سال 99 این اتفاق رخ دهد، بعد گفتند سال 1400 کلا قراردادهای 89 روزه برچیده می‌شود و پرستاران استخدام می‌شوند، اما باز هم این وعده عملی نشد و حالا در سال 1401 یک بار دیگر وزارت بهداشت و درمان با اعلام این خبر پرستاران را دلخوش می‌کند اما تا زمانی که این وعده‌ها عملی نشود، وضعیت پرستاران بهبود پیدا نمی‌کند.
پیگیری تبدیل وضعیت نیروهای پرستاری و اخذ مجوزهای استخدامی
در این بین اما معاون پرستاری وزارت بهداشت از رایزنی‌هایی که با سازمان‌های فرا وزارتی در مورد تبدیل وضعیت نیروهای پرستاری و اخذ مجوزهای استخدامی انجام شده است خبر می‌دهد. دکتر عباس عبادی درخصوص اقدامات انجام شده و پیش روی معاونت پرستاری گفت: با توجه به تصویب قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سال ۸۶ و معطل ماندن این قانون در ۱۴ سال گذشته، علیرغم تلاش‌های گروه‌های صنفی و حرفه‌ای پرستاری و حوزه سلامت، متاسفانه این موضوع سرعت بسیار کندی داشته و عملا اقدامی انجام نشده بود.
او افزود: با مجموعه اقداماتی در که ۶ ماه گذشته در دولت سیزدهم انجام شد و با حمایت‌های مقامات عالی کشور از مقام معظم رهبری تا ریاست‌جمهوری و تاکید و تلاش وزیر بهداشت و حجم بالای همکاری درون وزارتخانه‌ای و همکاری با نهادهای صنفی، خوشبختانه این تلاش‌ها به ثمر نشست؛ با پیگیری‌هایی که وزیر بهداشت و معاون توسعه داشتند، مقرر شد که اعتبار و بودجه قانون تعرفه‌گذاری در سال ۱۴۰۱ در بودجه عمومی کشور در بخش هزینه‌های عمومی تثبیت شود. به این معنا که ما از این پس، تعرفه خدمات پرستاری را به عنوان بخشی از نظام پرداخت مان در حوزه سلامت به صورت عملی خواهیم داشت. مقدار مصوبه معادل پنج هزار میلیارد تومان (همت) است که این مبلغ علاوه بر مبالغ پرداختی قبلی از سهم‌های قبلی نظام پرداخت که معادل یک و شش دهم همت است، خواهد بود که با مشورتی که با نهادهای مختلف تخصصی داشتیم آیین نامه بازتوزیع آن و همچنین زیر ساخت‌های مربوط به‌ای تی آن با متخصصین این حوزه درحال حال نهایی شدن است که به زودی آن را به شکل عملیاتی خواهیم داشت. البته تلاش بر این است که در سه ماهه پایانی سال ۱۴۰۰ هم بتوانیم جاری و ساری کنیم.
عبادی گفت: تاکید وزیر بهداشت بر اولویت دادن به مطالبات پرسنلی و کارکنان نظام سلامت به خصوص پرستاران است. البته این مطالبات یک موضوع انباشته شده از قبل است. ما در دانشگاه‌های مختلف تاخیر در پرداخت از یک ماه تا ۱۲ ماه هم داریم که این موضوع تا حدودی به اعتبارات هر دانشگاه و مدیریت منابع توسط روسای محترم دانشگاه‌ها مربوط است. با این حال با دستور وزیر بهداشت، مقرر شد پرداخت‌ها در اولویت قرار گرفته و این فاصله به حداقل برسد.
مشکل کمبود پرستار یک موضوع جهانی است
دکتر عبادی در بخش دیگری از سخنانش درخصوص تبدیل وضعیت و کمبود نیروی پرستاری، تصریح کرد: متاسفانه مشکل کمبود پرستار یک موضوع جهانی است و در بسیاری از کشور این کمبود گزارش می‌شود، در دوران کرونا نیز این مساله بارزتر شد. البته این مساله، یک موضوع مدیریتی است که بتوانیم منابع انسانی مان را به درستی مدیریت کنیم و قدرشناس باشیم، زیرا به هرحال اندوخته‌های دانشی مهارتی کشور لحاظ می‌شوند. او بیان کرد: موضوعی که از سال ۹۸ آغاز شده، مجوز استخدام ۵۵ هزار نفر در حوزه سلامت بود که ۴۰ درصد از این افراد پرستار بودند. تبدیل وضعیت نیروهای ایثارگر متخصص در حوزه سلامت بالغ بر۶۰ تا ۶۷ هزار نفر در سال گذشته انجام شد.
دکتر عبادی عنوان کرد: با رایزنی‌هایی که با سازمان‌های فراوزارتی انجام شده، دو موضوع در دست پیگیری است که یکی تبدیل وضعیت نیروهای پرستاری و دوم اخذ مجوزهای استخدامی است. تبدیل وضعیت بیشتر به همکاران قراردادی، طرحی، شرکتی، با اولویت همکارانی که در دوران کرونا وفاداری خود را به مردم و نظام سلامت ثابت کردند، خواهد بود. امیدوارم به درک مشترکی با سازمان‌های فراوزارتی برسیم و سلامت مردم در اولویت باشد. ما همچنان در بسیاری از بخش‌ها نیاز به همفکری با فعالین صنفی و انجمن‌های مردم نهاد داریم و امیدوارم به زودی اخبار خوش را به سمع و نظر همکارانمان برسانیم.
تلاش برای توسعه مراکز مراقبت در منزل و مراکز الکترونیکی مراقبت
او گفت: موضوع دیگر، استفاده از ظرفیت‌های دانشی و مهارتی پرستاران نه فقط در حوزه بیمارستانی، بلکه در سطح جامعه است. توسعه مراکز مراقبت در منزل و مراکز الکترونیکی مراقبت نیز جزو برنامه‌های وزارت بهداشت و معاونت پرستاری است و امیدواریم بتوانیم در حجم وسیع خدمات سلامت را به صورت الکترونیک مهیا کنیم که این امر نیز از زمینه‌های توسعه حرفه‌ای است و می‌تواند زمینه کارآفرینی هم مهیا کند. یکی دیگر از دستاوردهایی که در پایان سال گذشته داشتیم، سازماندهی موضوع آنکالی همکاران پرستار بود که ابلاغ آیین نامه آنکالی با هدف سازماندهی و تامین حقوق همکاران حوزه پرستاری به تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شد؛ در پایان امید است که با همدلی و همفکری و تلاش مداوم به هدف غایی مان که ارتقای سلامت مردم و کارکنان نظام سلامت است، برسیم.
