محدودیتهای کرونایی برگشته‌اند یا قرار نیست دیگر برگردند؟ قرنطینه هوشمند در کدام شهرها اجرا می‌شود؟ تردد آزاد است یا جریمه دارد؟ با رهاسازی اوضاع، پیک ششم کرونا چقدر مرگ و میر به دنبال دارد؟ این روزها سوالاتی بی‌پاسخ درباره محدودیتهای کرونایی در ذهن افکار عمومی وجود دارد. آنطور که نقشه کرونایی ایران نشان می‌دهد حدود ۳۶۰ شهرستان در وضعیت کرونایی نارنجی و قرمز هستند. تعداد زیادی که باعث شده تقریبا تمام نقشه ایران با خطر کرونا معرفی شود. در این شرایط، چرا تکلیف محدودیتهای تردد کرونایی یا سایر اقدامات جدی مشخص نشده و تنها به تصمیمات مقطعی مانند مرخصی ۵ روزه برای بیماران امیکرونی قناعت شده است.
محدودیت هوشمند داریم؟
یکی از مشکلاتی که به مبهم باقی ماندن وضعیت محدودیت‌ها دامن زده است، تاکید مقامات بهداشتی دولت سیزدهم به راه‌اندازی سامانه‌ای برای کنترل هوشمند محدودیت هاست. در این رابطه دکتر کمال حیدری معاون وزارت بهداشت، گفته است: بحث سامانه ایران من یکی از اقدامات ارزشمندی بود که بعد از اینکه واکسیناسیون شکل گرفت، ایجاد شد. بعد از واکسیناسیون این سوال وجود داشت که بعد از تزریق واکسن آیا از باب محدودیت‌ها باید باز هم در وضعیت قرمز همه جا بسته شود یا خیر؟ تاکید دولت بر این بود که با تزریق واکسن پایه‌ای از ایمنی برای جامعه فراهم می‌شود و افراد می‌توانند به امورات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خودشان برسند. بنابراین نیازمند ابزاری بودیم که بتوانیم هوشمندانه در این حوزه تصمیم‌گیری و رفتار کنیم؛ به‌طوری که کسانی که واکسن تزریق نکرده‌اند، در ورود به مکان‌های مختلف محدودیت‌هایی داشته باشند. این سامانه به خوبی و با زحمات وزارت کشور شکل گرفت که در چهار فاز برنامه‌ریزی شد و هر هفته یک فاز رونمایی و اجرا شد. باتوجه به گستردگی این سامانه و عملیاتی که باید انجام می‌شد و دسته‌بندی‌های مختلف مانند اصناف، ادارات، حمل و نقل عمومی و... کار شروع شد. او افزود: شدت سرایت امیکرون بسیار بالا است که به صورت آتش‌فشانی یا آسانسوری آمار را افزایش می‌دهد. عوارض آن کمتر از دلتا است اما به تبع با افزایش تعداد مبتلایان جمعیتی هم کارشان به بیمارستان می‌کشد، ولی بیشتر کسانی آسیب دیدند که چند بیماری زمینه‌ای داشتند یا واکسن تزریق نکرده بودند. مدت قرنطینه در سویه امیکرون ۵ روز است و اگر شخص خواست از منزل خارج شود باید حتما ماسک داشته باشد. معاون بهداشت وزارت بهداشت، اظهار کرد: در بحث تعطیلی‌ها، بدترین استراتژی این است که تعطیلی عمومی اعلام کنیم. باید مکان‌های پر تجمع مانند ورزشگاه‌ها، رستوران‌ها یا مکان‌های پر دغدغه مانند مدارس باید محدودیت جدی داشته باشند که برخی ابلاغ شد و برخی هم به اختیار استانداری‌ها گذاشته شد تا اگر مثلا در یک مدرسه تعدادی مبتلا شدند کلاس یا مدرسه تعطیل شود. با وجودی تاکید بر محدودیت های هوشمند توسط مسوولان دنبال می‌شود ولی باز هم به نظرمی رسد هیچ تکلیف قاطعی در این باره مشخص نشده است. هر چند جسته و گریخته از دور و نزدیک خبرهایی به گوش می‌رسد که برای محدودیت هوشمند، اقداماتی مانند منع ورود واکسن نزده‌ها به مترو انجام شده است.
کاهش تاب‌آوری اجتماعی مقابل محدودیت
واقعیت این است که تاب‌آوری اجتماعی و اقتصادی مردم به‌شدت در مقابل کرونا و محدودیتهای ناشی از آن پایین آمده و به نظر می‌رسد امکان اعمال محدودیتهای جدید و برگشت ممنوعیت‌های گذشته خیلی به صلاح نیست. در شرایط بیتابی اجتماعی است که حتی تشکلات مربوط به اصناف هم برای وضع محدودیت کرونایی، خیلی دست به عصاتر از گذشته عمل می‌کنند. در این رابطه اخیرا اتاق اصناف ایران نسبت به کاهش سطح میزان رعایت پروتکل‌ها در کسب‌وکارها به زیر ۵۰ درصد خبر داده و گفته که نانوایی‌ها، تالارهای پذیرایی، رستوران‌ها و پاساژهای مسقف در وضعیت نامساعدتری قرار دارند و هشدار داده که در صورت ادامه این شرایط، دولت مجبور به اعمال محدودیتهای شدید برای فعالان اقتصادی در این ایام مهم خواهد شد. ولی با وجود این هشدارها، دبیرکل اتاق اصناف ایران از تمرکز بر فرهنگسازی برای واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی و همچنین تشدید نظارت بر رعایت پروتکل‌ها خبر داده و گفته بود که با توجه به دستورالعمل مدیریت هوشمند کرونا، دیگر بحث تعطیلی مشاغل در پیک‌های کرونا مطرح نیست. به بیان دیگر، اصناف هم دیگر نمی‌خواهند واحدهای صنفی را به خاطر افزایش شیوع کرونا و سویه امیکرون تعطیل کنند. آنها به صدور اطلاعیه‌ای بسنده کرده و نوشته‌اند: از خانواده بزرگ اصناف کشور انتظار دارد تا با افزایش مسوولیت‌پذیری اجتماعی در رعایت پروتکل‌های بهداشتی و افزایش آن به سطح بیش از ۹۰ درصد، موجب قطع زنجیره انتقال این ویروس منحوس در جامعه و حافظ جان و مال خود و خانواده و همشهریان عزیز گردند.
بی‌پاسخ ماندن درخواست اعمال محدودیت
در شرایط کرونایی و پیک ششم، بسیاری از اهل آگاهی از دولت خواسته‌اند که محدودیت های کرونایی را برگرداند ولی تا این لحظه دولت به درخواست آنها پاسخ مشخصی نداده است. مثلا یک عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس شورای اسلامی تاکید کرده: متاسفانه گروهی که در برابر واکسیناسیون مقاومت می‌کنند در معرض بیشترین خطر بوده و می‌توانند بیماری را در سطح جامعه پخش کنند.
