حالا که سرشماری حیات وحش آغاز شده کم‌کم باید به شنیدن اخبار ناخوشایند در مورد کم شدن تعداد گونه‌های مختلف حیوانی در کشور عادت کنیم، سال‌هاست که مردم و مسوولان در کنار هم کمر همت بسته‌اند تا حیات وحش را رو به نابودی بکشانند. از یک طرف بی‌تدبیری و بی‌توجهی مسوولان و از طرف دیگر سودجویی و طمع کاری مردم باعث شده تا هر روز گونه تازه‌ای از حیات وحش رو به انقراض و نابودی بگذارد. درست همان اتفاقی که بر سر مرغان مهاجر تالاب‌های شمال آوردیم و لاشه شان را در بازار به فروش گذاشتیم، بی‌توجهی که باعث از بین رفتن گونه یوز ایرانی شد، باعث از بین رفتن بز و کل‌های کوهستان‌های غرب شد. حالا هم نوبت رسیده به آهوان دشت «سهرین» زنجان. همان‌طور که جنگل‌ها در آتش می‌سوزند و هر سال بر تعداد شهرهایی که قربانی سیل می‌شوند و ریزگردها راه نفس شان را می‌بندد، همان‌طور که سفره‌های آب زیرزمینی رو به نابودی گذاشتند و تالاب‌ها خشک شدند و رودها بی‌آب، حالا دیگر حیات وحش هم بی‌رمق‌تر از همیشه در این جغرافیا به حیات خود ادامه می‌دهد تا روزی که به‌طور کامل از بین برود و تازه آن زمان است که هم مردم و هم مسوولان به این فکر می‌کنند که باید چاره‌ای اندیشیده شود، درست مثل حالا که دیگر برای رفع خشکسالی که به دامان این سرزمین افتاده خیلی دیر شده است و ممکن است برای نجات حیات وحش آن هم خیلی دیر باشد.
کاهش جمعیت آهوان نگران‌کننده است
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان گفت: جمعیت آهوان دشت سهرین به عنوان گونه شاخص جانوری این استان در صورت ادامه وضعیت حاکم با خطر انقراض مواجه می‌شوند. پرویز رستمی افزود: کاهش جمعیت آهوان این دشت بسیار نگران‌کننده است و بر اساس سرشماری جدیدی که هفته گذشته /دوشنبه و سه شنبه ۱۷ و ۱۸ آبان ماه جاری/از سوی کارشناسان و محیط بانان این اداره کل صورت گرفت تعداد آهوان موجود در دشت سهرین (بخشی از منطقه حفاظت شده سرخ آباد) و منطقه حفاظت شده فیله خاصه از یک هزار و ۳۶۰ راس سال گذشته (۹۹) به ۸۵۰ راس رسیده است. او اظهار داشت: در طی یکسال اخیر بیش از ۵۰۰ راس از آهوان این ۲ منطقه آهو خیز به دلایل مختلف تلف شده‌اند که ادامه این روند بسیار نگران‌کننده است و باید از سوی مسوولان ذیربط چاره جویی اساسی شود تا این‌گونه جانوری شاخص و زیبا از خطر انقراض دور شود. رستمی، تصریح کرد: اگر وضع به همین منوال پیش برود به حتم در آینده‌ای نه چندان دور شاهد انقراض نسل آهوان در این ۲ منطقه بکر، وسیع و زیبا که تنها زیستگاه آهو در شمالغرب کشور است خواهیم بود.
از شکار غیرمجاز تا حفر چاه و بی‌آبی
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان گفت: متاسفانه شکارهای غیرمجاز و بی‌رویه، حفر چاه‌های غیرمجاز، وجود پرتعداد گله‌های دام در سرتاسر دشت، محدود و جزیزه‌ای شدن زیستگاه، ایجاد باغات، کاشت محصولات کشاورزی و نهال، تغییر الگوی کشت از دیمی به آبی، کمبود نیرو، امکانات و تجهیزات به منظور رصد و پایش مدام، وجود دام‌های اهلی مازاد در منطقه در واقع عمده دلیل کاهش جمعیت آهوان در این زیستگاه اصلی است. دشت سهرین جزو منطقه حفاظت شده سرخ‌آباد و تنها زیستگاه آهو در شمالغرب کشور است و زیستگاه بکر و مناسبی برای این‌گونه جانوری زیبا و شاخص محسوب می‌شود. رستمی اظهار داشت: در زیستگاه دشت سهرین جانورانی چون آهو، پلنگ، گراز، خرس قهوه‌ای، سمور سنگی، سنجاب زمینی، رودک، کبک دری، هوبره، عقاب، شاهین، دال، غاز خاکستری، خوتکا، لک‌لک سفید، باکلان، افعی البرزی، افعی شاخدار ایرانی، افعی زنجانی و ماهیانی نظیر کپور، سیم، اسبله و غیره، زیست می‌کنند. او افزود: در منطقه حفاظت شده فیله خاصه نیز گونه‌های جانوری ازجمله آهوی ایرانی، گراز، پرندگانی چون کبک، باقرقره، انواع پرندگان شکاری، آبزی و کنار آبزیی مهاجر زمستانی و انواع خزندگان در این منطقه وجود دارد. براساس سرشماری سال ۹۲ قریب یک هزار و ۵۰۰ راس آهو در دشت سهرین و منطقه شکار ممنوع فیله خاصه زیست می‌کردند که در سال ۹۳ با کاهش ۱۴ درصدی مواجه شد، در سال ۹۴ با کاهش ۱۰ درصدی به یک هزار و ۲۴۶ راس رسید و سال ۹۵ نیز یک هزارو ۸۲ راس در این مناطق سرشماری شد. طی سال‌های ۹۶، ۹۷، ۹۸ و ۹۹ نیز به ترتیب تعداد یک هزارو ۱۰۵ راس، یک هزارو ۲۷۷ راس، یک‌هزار و ۴۰۰ و یک هزار و ۳۶۰ راس آهو از سوی محیط‌بانان و کارشناسان اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان در این ۲ منطقه مشاهده و سرشماری شدند.
