دریای خزر که عنوان بزرگ‌ترین دریاچه جهان را یدک می‌کشد و برای همین از آن به عنوان دریایاد می‌کنند چند سالی است که درگیر مشکلات زیست محیطی زیادی شده بطوری که عوارض آن دامن زیستگاه‌های اطراف آن مانند تالاب میانکاله و تنها خلیج آن یعنی خلیج گرگان را هم گرفته است. خبرگزاری ایرنا در گزارشی به این مشکلات پرداخته و نوشته نوسانات تراز آب دریای خزر از جمله عوامل مهم در بروز مشکلات برای تالاب میانکاله و خلیج گرگان است که در سال‌های گذشته با دخالت انسان با شدت بیشتری نمایان شده است. بر اساس گزارشی از مرکز ملی مطالعات تحقیقات، متوسط تراز آب دریای خزر در سال ۲۰۱۹ نسبت به ۲۰۱۸نزدیک به ۱۳ سانتیمتر کاهش یافته که این نوسان بر زیستمندان منطقه تاثیر بسیار زیادی داشته است.
شواهد نشان می‌دهد که از سال ۱۹۷۸ میلادی مقارن با سال ۱۳۵۷ شمسی دریای خزر پیشروی خود را آغاز کرد و سطح تراز آن حدود ۲ و نیم متر بالا آمد و پس از آن در سال ۱۹۹۵ مقارن با سال ۱۳۷۴ شمسی پسروی خزر آغاز شد و تاکنون حدود یک متر و ۵۰ سانتیمتر سطح تراز آب خزر کاهش یافت که بنا به گفته همایون خوشروان مجری طرح بین‌المللی اثر نوسانات دریای خزر، این نوسان‌ها باعث تاثیرات زیادی بر خلیج گرگان و تالاب میانکاله شده است.
مجری طرح پژوهشی بین‌المللی نوسانات دریای خزر می‌گوید در زمان کاهش سطح تراز آب دریای خزر شرایط برای نفوذ شکارچیان غیرمجاز به این منطقه فراهم می‌شود که می‌توانند صدمات جدی به منطقه وارد کنند. خوشروان کاهش پرندگان منطقه را یکی از تاثیرات نوسانات آب خزر بر تالاب میانکاله می‌داند و اضافه می‌کند: نوسان آب خزر موجب کاهش جمعیت پرندگان منطقه شده و از طرف دیگر نفوذ شکارچیان نیز باعث شده که همان تعداد پرنده باقیمانده نیز در معرض خطر قرار گیرند.
مجری طرح پژوهشی بین‌المللی نوسانات دریای خزر در ادامه می‌گوید شلیک این شکارچیان برای شکار پرندگان هم تاثیر بسیار بدی بر روی تالاب میانکاله دارد، بر اساس برآوردی که یکی از فعالان محیط زیست مستقر در منطقه انجام داده در ۳۰ سال گذشته میزان سربی که وارد آب تالاب میانکاله و خلیج گرگان شده حدود هزار و ۸۰۰ تن تخمین زده می‌شود.
او در تشریح چگونگی ورود سرب به آب‌های این منطقه می‌گوید: اگر طول ۷۰ کیلومتری تالاب میانکاله یا خلیج گرگان را در بخش‌های جنوبی در نظر بگیریم معمولا در فواصل ۲۰۰ متر تا ۲۰۰ متر یک شکارچی می‌نشیند و هر کدام هم مxcعمولا ۵۰ شلیک انجام می‌دهند که این۵۰ شلیک یک و نیم کیلوگرم سرب را وارد محیط تالاب می‌کند حالا با توجه به طول ۷۰ کیلومتری تالاب و خلیج سالانه حدود ۵ هزار و ۶۰۰ کیلوگرم سرب وارد خلیج گرگان و تالاب میانکاله می‌شود.
خوشروان اضافه می‌کند: این رقم بسیار مهمی است، سرب یک عنصر بسیار خطرناک است و اگر وارد زنجیره غذایی شود می‌تواند هم به جانوران، هم گیاهان و هم انسان ضررهای بسیار مهلکی وارد کند بنابراین این هم از نکاتی است که پس روی سطح تراز آب خزر به همراه داشته که باید مورد توجه جدی مسوولان قرار گیرد.
