قطع روابط دیپلماتیک ایران و امریکا

هجدهم فروردین 1359، جیمی کارتر رییس‌جمهوری امریکا، در فرمانی روابط دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کرد و به باقی مانده دیپلمات‌های ایران در امریکا دستور داده شد در 24 ساعت آینده خاک امریکا را ترک کنند. این دستور که 5 ماه پس از تصرف سفارت امریکا در تهران توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام صادر شد، عکس‌العمل جدید دولت آن کشور در برابر گروگان‌گیری دیپلمات‌های امریکایی در ایران بود. امام خمینی(ره) در پیامی با اشاره به انتشار خبر دستور کار‌تر برای پایان روابط سیاسی ایالات متحده با ایران فرمودند: «اگر کار‌تر در عمر خود یک کار خیر کرده باشد، همین قطع رابطه است». کار‌تر در سخنان خود درباره قطع رابطه با ایران گفت: «... مطالبات شاکیان امریکایی و شرکت‌ها، از اموال مسدود شده ایران در امریکا برداشت خواهد شد و مسوولیت بحران با شورای انقلاب ایران است که خود را پشت سر دانشجویان پنهان می‌کند. اگر گروگان‌ها آزاد نشوند، تصمیمات شدید‌تری علیه ایران اتخاذ خواهد شد و امریکا با هم‌پیمانان خود اقدامات مقتضی به عمل خواهد آورد. هیچ ویزای جدید برای ایرانیان صادر نخواهد شد و کلیه ویزاهای صادر شده پس از بحران باطل است...»

در پی این تصمیم، از یکسو دفتر امام خمینی (ره) اعلام کرد «نظر امام در مورد گروگان‌ها عوض نشده و مثل گذشته سفارت و گروگان‌ها تا تشکیل مجلس شورای اسلامی و تعیین سرنوشت آنها توسط وکلای مردم در دست دانشجویان باقی خواهد ماند» و از جانب دیگر امام خمینی خود بیانیه جداگانه‌ای در این رابطه منتشر کردند. امام خمینی(ره) در این پیام با اشاره به انتشار خبر دستور کار‌تر برای پایان روابط سیاسی ایالات متحده با ایران گفته بود: «اگر کار‌تر در عمر خود یک کار خیر کرده باشد، همین قطع رابطه است.» در بخشی از این پیام آمده است: «ملت شریف ایران، خبر قطع رابطه بین امریکا و ایران را دریافت کردم. اگر کار‌تر در عمر خود یک کار کرده باشد که بتوان گفت به خیر و صلاح مظلوم است همین قطع رابطه است. رابطه بین یک ملت بپا‌خاسته برای رهایی خود از چنگال چپاولگران بین‌المللی با یک چپاولگر عالم‌خوار همیشه به ضرر ملت مظلوم و به‌ نفع چپاولگر است. ما این قطع رابطه را به فال نیک می‌گیریم چون که این قطع رابطه دلیلی بر قطع امید دولت امریکا از ایران است، ملت رزمنده ایران این طلیعه پیروزی نهایی را که قدرت سفاکی را وادار به قطع رابطه یعنی خاتمه دادن به چپاولگری‌ها کرده اگر جشن بگیرد حق دارد.»  کار‌تر پیش از قطع رابطه با ایران، چند مرحله اقدامات سیاسی و اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران به عمل آورده بود. در نخستین عکس‌العمل، روز 22 آبان 1358 دستور توقیف کلیه دارایی‌های ایران در بانک‌های امریکایی و شعبه‌های خارجی آن را صادر کرد و خرید نفت از ایران را متوقف ساخت. در 13 آذر، پانزده عضو شورای امنیت تحت فشار امریکا به اتفاق آرا قطعنامه شماره 457 را در محکومیت اشغال سفارت امریکا در تهران منتشر کردند.