هلن عصمت‌پناه
پس از چند روز متوالی حمایت از بازار و گذشت هفته‌ای مثبت در آخرین روز هفته دوم آبان ماه، بازار در مدار منفی شروع به کار کرد، اما از اواسط گذشته، بازار به سمت بهبود تغییر جهت داد و در انتها شاهد صعود کم‌رمق شاخص‌ها بودیم. این در حالی است که در اواخر هفته گذشته نرخ دلار وارد کانال 34 هزارتومان و شیب صعودی شد و این سقف‌شکنی بسیار موثر بر بازار بود؛ چراکه تمایل نقدینگی را به سمت بازار دلار و خروج از بازار سرمایه جذب کرد. بعد از اعلام بسته حمایتی از جانب سازمان بورس در شنبه 7 آبان، صندوق توسعه بازار به این خبر در جهت حمایت از بازار واکنش نشان داد؛ ضمن اینکه قرار است فرمان عرضه اوراق تبعی برای بیمه سهام حقیقی‌ها از شنبه شروع و سبد افراد که زیر 100 میلیون سهام و حق تقدم دارند تا یک سال بیمه شود و سود حداقل ۲۰ درصد توسط صندوق تثبیت و توسعه بازار برای آنها تضمین شود.بستر نوسان‌گیری در این شرایط بازار همچنان فراهم است و معاملات کوتاه‌مدت خرید در کف و خالی کردن در سقف برخی معامله‌گران می‌تواند برای بازار و برخی سهامداران دیگر آسیب‌زا باشد. اینکه هفته جاری این حمایت نیز به هفته گذشته از بازار تداوم یابد مشخص نیست، اما آنچه اساس یک امنیت و اطمینان در وهله اول برای بازار است؛ توجه به حجم و ارزش معاملات مطلوب و ورود پول به بازار است، برای احتمال بیشتر یک چرخش اساسی و مثبت در بازار نیاز است. با توجه به آینده مبهم این بازار سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران و ریسک‌های متغیر‌های بنیادی و عواملی چون مشخص نبودن وضعیت صنایع بزرگ ارزآور، دلار محور و کامودیتی‌بیس باتوجه به ابهاماتی چون نرخ خوراک پتروشیمی، تعرفه‌های مالیاتی، قیمت‌گذاری دستوری، وضعیت کامودیتی‌ها، وضعیت نوسانات ارز، چگونگی پوشش کسری بودجه و... نگرانی بر این صنایع همچنان غالب است و ترس از این ابهامات از ورود پول به این صنایع جلوگیری کرده؛ ضمن اینکه این صنایع برای حرکت طبیعی نیاز به پول بزرگ دارند.
همچنین آیا این نرخ دلار امروز بازار، بیانگر ارزش ذاتی دلار است! آیا مخارج سرمایه‌ای و مواد اولیه و تجهیزات این شرکت‌ها با دلار صوری خریداری می‌شود یا با ارزش واقعی دلار و آیا درآمد صادراتی این شرکت‌ها با دلار صوری است یا واقعی! و اینکه این همه آیا‌ها، در وضعیت سودآوری این شرکت‌های بزرگ موثر می‌باشد یا خیر؟! خود مبحثی گسترده، مبهم و نگران‌کننده است.
امیدوارم رنگ سبز بازار کوتاه‌مدت و موقت نباشد و حمایت از بازار ریشه‌ای و اساسی انجام گیرد تا توانایی تحلیل‌های مطمئن‌تر و شفاف‌تری از این بازار برای تحلیلگران فراهم شود.
