سعید امیرشاهکرمی
استراتژی مناسب برای کسب موفقیت در بازار بورس یکی از اصلی‌ترین سوالاتی است که ذهن فعالان بازار سرمایه را به خود مشغول می‌کند. برای موفقیت در بورس باید به عوامل بسیار زیادی توجه کنیم. یک فرد موفق باید بتواند اوضاع سیاسی و اقتصادی داخل و خارج کشور را به خوبی تجزیه و تحلیل کند. او باید بتواند قیمت تولیدات داخلی، قیمت و چشم‌انداز تولیدات خارجی به خصوص کامودیتی‌ها، حجم نقدینگی کشور، قیمت ارز، نرخ تورم، سیاست‌های پولی بانک مرکزی، سیاست‌های مالی دولت، سیاست‌های بانک مرکزی امریکا (فدرال‌رزرور) و سایر عوامل دیگر را مورد بررسی قرار داده و چشم‌اندازی از آینده اقتصاد داخل و خارج کشور در جمیع حالات را برای خود تداعی کند.
در ادامه به نکاتی اشاره خواهد شد که می‌تواند برای موفقیت در بورس مفید فایده باشد.
الف- یکی از اصلی‌ترین و ابتدایی‌ترین استراتژی‌های هر سرمایه‌گذار تشکیل یک پورتفوی (سبد) سرمایه‌گذاری است که شامل کلیه کالا‌های سرمایه‌ای (املاک و مستغلات، طلا، ارز، خودرو، سپرده بانکی و سهام) باشد. رعایت این نکته باعث می‌شود تا ریسک سرمایه‌گذاری تا حدود زیادی کنترل شود. در مورد پورتفوی بورسی نیز این رویکرد کاملاً صادق است. یک پورتفوی خوب باید بصورتی باشد که شامل سهام شرکت‌های منتخب صنایع پیشرو باشد. به‌طور مثال یک پورتفوی خوب باید شامل صنایعی هم‌چون فولادی، شیمیایی، نفت و گاز، دارویی، بانکی، غذایی و... باشد. البته ذکر این نکته ضروری است که با توجه به شرایط بازار و چشم‌انداز آتی هر صنعت، باید به هر کدام از گروه‌ها وزن مناسب را تخصیص داد تا بتوان سود خوبی کسب کرد.
ب- یکی دیگر از نکات مهم که باید به آن به صورت ویژه توجه کرد، آن است که یک سرمایه‌گذار موفق باید همیشه مقداری از سرمایه خود را به صورت نقد و آماده به خرید نگه دارد تا با توجه به شرایط بازار اقدام به شکار فرصت‌های جذاب کند. در بین فعالان بازار به وفور مشاهده شده است که به علت عدم نقدینگی، فرصت‌های خرید جذاب در برخی از نماد‌ها از دست رفته است و به جز آه و افسوس چیزی نصیب یک تحلیل‌گر نشده است.
ج- تعصب‌های بی‌جا نسبت به سهام یک شرکت یکی دیگر از عواملی است که زیان‌های جبران‌ناپذیری را برای یک معامله‌گر پدید می‌آورد. تعصب باعث می‌شود فرد نتواند به خوبی تحلیل کند و عکس‌العمل مناسب را در برابر نشانه‌های تکنیکالی یا بنیادی یک نماد از خود نشان بدهد. توجه به این نکته ضروری است که روند تغییر قیمت سهام یک شرکت هیچگاه به صورت مداوم با شیب ثابت نبوده است. قیمت سهام یک شرکت یا روند معاملات یک گروه بصورت غیر خطی و دارای فراز و فرود (حرکت سینوسی) است.
به عبارتی هیچ سهامی در بورس وجود ندارد که برای همیشه محکوم به رشد باشد یا فقط سقوط و تنزل را تجربه کند. یک فرد سرمایه‌گذار باید بتواند تشخیص بدهد در آینده نزدیک، کدام گروه از صنایع فعال در بورس شرایط صعودی خواهد داشت و کدام گروه روند اصلاح قیمتی را تجربه خواهد نمود. با توجه به توضیحات داده شده یک معامله‌گر باید سعی کند بدون تعصب، تمام گروه‌های فعال در بازار بورس را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد تا بتواند از رشد‌های قیمتی هر گروه منتفع شود.
د- حجم و ارزش معاملات موضوع مهم دیگری است که می‌تواند اقبال معامله‌گران به کلیت بازار را نمایش بدهد. زمانی که ارزش معاملات از حد میانگین خود کمتر باشد نشان‌دهنده این موضوع است که فعالان بازار نسبت به آینده چشم‌انداز خوبی ندارند و انتظار رشد قیمتی از سهام شرکت‌ها به خصوص شرکت‌های بزرگ و شاخص‌ساز را ندارند. بالعکس زمانی که ارزش معاملات برفراز میانگین خود است گواه این نکته می‌باشد که معامله‌گران فعال در بازار بورس نسبت به آینده اقتصادی شرکت‌ها خوش‌بین بوده و حاضر هستند نقدینگی بیشتر از حد نرمال بابت خرید سهام شرکت‌ها صرف نمایند. در چنین حالتی انتظار رشد قیمت سهام شرکت‌ها وجود دارد.
و- هیجانات یکی دیگر از موضوعاتی است که یک معامله‌گر باید سعی کند تا آن را به خوبی کنترل کند. هیجانی عمل کردن باعث می‌شود فرد خارج از استراتژی معاملاتی خود دست به خرید و فروش سهام بزند. در این شرایط حتی ممکن است فرد برخلاف تحلیل خود اقدام به معامله کند و پس از فروکش کردن هیجانات (مثلاً پایان زمان معاملات و بسته شدن بازار) تازه متوجه شود چه اشتباهی مرتکب شده است. با توجه به توضیحات داده شده یک معامله‌گر باید در زمانی که شرایط هیجانی بر بازار حاکم است یا اینکه فرد از نظر روحی در شرایط خوبی قرار ندارد، در انجام معاملات خود جانب احتیاط را رعایت کند.
نکاتی که در بالا به آن اشاره شد تنها برخی از نکاتی است که یک معامله‌گر باید به آنها پایبند باشد تا بتواند از زیان خود کاسته و در مسیر کسب سود موفق باشد. هرگز نباید فراموش کرد رمز موفقیت در بازار بورس داشتن تجربه در کنار ارتقای سطح آگاهی است.
