فائزه طاهری
اختلالات گسترده اینستاگرام در هفته گذشته، ترس بیکاری را به جان آنهایی انداخت که چند سالی بود در فضای مجازی کسب‌وکاری دست‌وپا کرده بودند. هراس آینده برای آنان توانی برای ادامه باقی نگذاشت برای همین موبایل‌ها را زمین گذاشتند و به آینده فکر کردند. محتوا بارگذاری نمی‌شد یا کسی نبود آنها را ببیند، بپسندد و برای خریدنش ارتباطی برقرار کند. آنها خسته از اختلال‌های اینترنت، می‌گویند هر بار در این سال‌ها مشکلی در دسترسی به اینترنت پیش آمده کسبوکارهای کوچک از بین رفته‌اند. بسیاری از این کسب‌وکارها که در فضای مجازی تولیداتشان را عرضه می‌کنند متعلق به گروه‌های حاشیه‌ای، زنان، مهاجران، روستاییان و کسانی‌اند که دسترسی به بازار دیگری جز فضای مجازی ندارند. در این چند سال اختلالات اینترنت، سرعت پایین، قطعی سراسری، فیلتر شدن اپلیکیشن‌‌ها هر کدام به شکلی به امیدهای کوچک عده‌ای ضربه زدند. فیلتر شدن تلگرام آسیب زیادی به کسبوکارهای کوچک زد و بعضی‌ها هم نتوانستند با شرایط سازگار شوند و کارشان تعطیل شد. وقتی تلگرام فیلتر شد عده زیادی به اینستاگرام کوچ کردند تا به شیوه جدیدی کار را دنبال کنند. اما حالا صاحبان کسب‌وکارها در صفحات اینستاگرامی می‌گویند در یک ماه گذشته اختلالات اینترنت باعث شده نیمی از بازدیدهایشان را از دست بدهند. در شرایطی هستیم که کوچک‌ترین روزنه‌های ارتباطی دارد گرفته می‌شود، اینستاگرام مختل شده و دسترسی به پیغام‌ها به سختی انجام می‌شود. در شهرهای بزرگ ممکن است بتوانی اینترنت پرسرعت‌تری بگیری ولی برای شهرهای کوچک و روستاها امکان‌پذیر نیست. وارد شدن به اینستاگرام سخت شده است، پست‌ها کمتر دیده می‌شوند و پیغام دادن سخت‌تر شده. این اتفاق در ترکیب با وضعیت اقتصادی باعث شده خریدار کم شود. اختلال اینترنت و کاهش سرعت وقتی از یک حدی بیشتر و طولانی‌تر شود، این گروه‌ها را از دایره خارج می‌کند. در این سال‌ها هر بار سرعت اینترنت کم شد، گروه‌های روستایی نتوانستند عکس و فیلم بفرستند یا با مشتری ارتباط بگیرند. زمانی که اینترنت به‌طور کلی قطع شد بعضی کسبوکارهای کوچک زنان کلاً از بین رفت چون بیشترشان یا توانایی مالی تهیه یک مکان برای عرضه کارهایشان را ندارند یا عرف و سنت آنها را محدود می‌کند. اما هر بحرانی که ایجاد می‌شود اولین چیزی را که به لرزه درمی‌آورد کسبوکارهای کوچک و غیررسمی است. مشکلات اینترنت اول از همه گروه‌های کوچک‌تر، حاشیه‌ای و کسانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که در روستاها ازطریق اینستاگرام تولیداتشان را می‌فروشند، مشاغلی که زنان بدون پشتوانه، به صورت فردی یا در گروه‌های کوچک راه انداخته‌اند، اگر اینترنت را کامل ببندند یا ملی شود هم این گروه‌های کوچک‌اند که کلاً حذف می‌شوند و فقط سایت‌های بزرگ و دانه‌درشتی می‌مانند که یا سرمایه بالایی دارند یا پشتشان به جایی گرم است.
در این چند سال گروه‌های کوچک زیادی به دلیل اختلالات اینترنت و همچنین مسائل اقتصادی تعطیل شده‌اند. اگر وضعیت اینترنت به همین شکل ادامه پیدا کند، دسترسی به اینستاگرام همچنان سخت باشد یا سرنوشتی شبیه تلگرام پیدا کند، امیدها و روزنه‌های کوچک باقی مانده هم از دست می‌رود و این‌بار دیگر جای دیگری هم نیست که کسبوکارهای کوچک به آن کوچ کنند.
