جمشید عدالتیان
با وجود آنکه ما باید تمام توان خود را به کار ببندیم تا تحریم‌های اقتصادی در کوتاه‌ترین زمان ممکن برطرف شود، در عین حال نیز باید با توجه به واقعیت‌های اقتصادی کار خود را جلو ببریم. یکی از اصلی‌ترین موضوعاتی که در این زمینه مطرح شده، بحث برنامه‌ریزی برای اقتصاد ایران زیر سایه تحریم‌هاست. یعنی ما باید طوری به شرایط نگاه کنیم که انگار تحریم‌ها بناست باقی بماند و حالا باید طوری برنامه‌ریزی کرد تا کمترین میزان محدودیت برای اقتصاد کشور به وجود بیاید. در واقع ما نباید فراموش کنیم که اقتصاد ایران در کنار تحریم‌های خارجی، با مشکلات و محدودیت‌های داخلی نیز مواجه بوده و باید تحت تاثیر واقعیت‌ها، محدودیت‌های داخلی کنار بروند. تولیدکنندگان ما در حالی با فشارهای خارجی روبه رو بودند که همزمان فشار در داخل نیز افزایش یافت و از درگیری با مالیات و تامین اجتماعی گرفته تا افزایش هزینه مواد اولیه و هزینه نیروی کار، شرایط را دشوار کرد تا به نوعی ما فرصت اوج‌گیری بیشتر صادرات را از دست بدهیم. برای حضور قدرتمند در بازارهای بین‌المللی ما باید در ابتدا موانع داخلی را کنار بزنیم تا لااقل تحریم‌های داخلی از بین برود. وقتی محدودیت‌های داخلی را کنار بزنیم، آنگاه صرف‌نظر از بودن یا نبودن تحریم‌ها، شرایط برای رشد اقتصادی فراهم می‌شود و در کنار درآمدزایی، دغدغه‌هایی مانند بیکاری نیز کمرنگ‌تر خواهند شد. در عرصه بین‌المللی نیز با استفاده از فرصت‌های موجود باید تلاش کرد از امکانات موجود بهترین استفاده را ببریم و به نوعی بهانه‌ای دست کشورهای خارجی ندهیم.
وقتی اقتصاد ما از داخل قوی شود، آنگاه از سویی میزان تاثیر‌گذاری تحریم‌ها کاهش خواهد یافت و از سوی دیگر سایر کشورها به این نتیجه می‌رسند که دیگر با شیوه تحریم نمی‌توانند کارها را به درستی مدیریت کنند. در شرایط کنار رفتن تحریم‌ها نیز کالاهای تولید ایران توان و شانس رقابت بیشتری در بازارهای بین‌المللی خواهند داشت که در نهایت به سود اقتصاد کشور تمام می‌شود.
