مهرداد عباد
متاسفانه ما در سال‌های گذشته با سیاست‌های ارزی مواجه بودیم که بسیاری از آنها بدون اینکه کار کارشناسی را پشت‌سر گذاشته باشند، تحت تاثیر شرایط و فشارها و به خصوص در دوره اخیر تحریم‌ها اتخاذ شدند. این سیاست‌ها از سویی ثبات اقتصادی کشور را با چالش مواجه کردند و از سوی دیگر به فعالان اقتصادی امکان رصد شرایط و اتخاذ تصمیمات صحیح را ندادند. نحوه مدیریت بازار ارزی کشور، نقشی بسیار کلیدی در حوزه تولید و تجارت دارد و نمی‌توان در کوتاه‌مدت تصمیماتی را گرفت و امید داشت که ناگهان شرایط را تغییر دهند.
همانطور که از چند ماه قبل نیز اعلام کرده بودیم امیدواریم که تیم اقتصادی دولت جدید از مدت‌ها پیش کار کارشناسی خود بر روی بازار ارز و نحوه اصلاح شرایط کلان آن را آغاز کرده و به نتایجی رسیده باشند، زیرا در غیر این صورت اگر بخواهیم با تصمیماتی نسنجیده که تمام زوایای کار را در نظر نگرفته باشد، بازار را اداره کنیم خطر به وجود آمدن مشکلات جدید نیز وجود دارد. می‌توان انتظار داشت که سیاست تک‌نرخی شدن ارز از سوی دولت سیزدهم در دستور کار قرار بگیرد ولی باید توجه داشت که چنین اقدامی احتمالا به چند ماه زمان برای تصمیم‌گیری نیاز دارد و احتمالا باید به شکل گام به گام اجرایی شود تا از وارد شدن شوکی جدید به بدنه اقتصادی کشور و زندگی مردم جلوگیری شود. اولا باید روی این موضوع تاکید کنیم که امروز تعداد بسیار کمی کالا ارز دولتی دریافت می‌کنند و این فهرست دیگر مانند ماه‌های ابتدایی گسترده نیست. از سوی دیگر اگر به جدول قیمتی این کالاها نگاه کنیم می‌بینیم که تقریبا همپای کالاهایی که ارز دولتی نگرفته‌اند، قیمت این محصولات نیز افزایش یافته و به نظر می‌رسد از جریان تورم بیرون نمانده‌اند. سومین مساله نحوه تخصیص و استفاده از این ارز است. در ماه‌های گذشته از یک طرف واردکنندگان حتی در حوزه‌ای مانند دارو نتوانستند ارز مورد نیاز خود را تحویل بگیرند و از سوی دیگر قیمت برخی از این کالاها در بازار به شکل آزاد تعیین می‌شود.
با وجود تمام این صحبت‌ها، همانطور که بخش خصوصی بارها اعلام کرده، این تغییرات باید به شکلی باشد که شوکی جدید به اقتصاد ایران وارد نشود و حمایت‌ها از اقشار کم‌درآمد به شکلی برنامه‌ریزی شود که آنها یک فشار تازه را متحمل نشوند. در واقع باید تاکید کرد که ارز چند نرخی مشکلات خاص خود را داشته و در نهایت برای برون‌رفت از این شرایط باید تغییراتی را در دستور کار قرار داد اما اینکه این تغییرات به چه شکل باشد و حمایت‌ها به چه شکل انجام شود، خود موضوعی جداگانه است.
