رقیه ندایی
با توجه به رشد جدی بازار در سال گذشته یا همان سال 1399 و اصلاح سنگین آن، پس از مدتی بازار سرمایه به تعادلی در سطح بسیار پایین رسید که البته این تعادل عموماً کفه آن به سمت منفی سنگینی می‌کرد. درصورتی‌که از دی‌ماه سال گذشته تا امروز بازار را از دو منظر ارزش دلاری بازار و P/E بررسی کنیم نتایج جالب و قابل‌توجهی دارد. از منظر ارزش دلاری، بازار هیچ‌وقت اینقدر ارزان نبوده و در حال حاضر در ارزان‌ترین سطح خود یعنی ۲۵۰میلیارد دلار قرارگرفته است، از این باب معمولاً ارزش دلاری بازار در یک رفت‌وبرگشت بین دو محدوده ۲۵۰الی۲۶۰ و ۳۰۰الی۳۱۰ میلیارد دلار بوده که در حال حاضر در کف این محدوده قرار داریم. در حال حاضر در سطح ۵.۹ قرار داریم که این عدد هم معمولاً بین ۶ الی۸ حرکت داشته پس می‌توان فهمید که بازار سرمایه تقریباً در کف خود قرار دارد. با بررسی این دو نسبت و شرایط بازار در این چند وقت اخیر می‌توان فهمید که عمدتاً سهام شاخص‌ساز و EPS محور رشد داشته اما سهام هم‌وزن عمدتاً کف این ۱۰ماه خود را ازدست‌داده‌اند. پس در برآیند می‌توان فهمید که بازار در کف خود قرار دارد و سهام هم‌وزن در کفه‌ای پایین‌تر قرار دارند و خرید آنها به دید میان‌مدت حقیقتاً بدون ریسک است.
اما اینکه ازاین‌پس چه می‌شود، جدای از نوسان‌های کوتاه‌مدت جهت بازار به دو عامل مهم و اساسی بستگی دارد:
1- آیا دولت برای فروش اوراق نرخ بهره را بالا می‌برد یا خیر؟
2- آیا دولت در میان‌مدت موفق به جبران کسری بودجه به هر روشی می‌شود و می‌تواند نرخ ارز را در میان‌مدت کنترل کند؟
در صورت رشد نرخ بهره برای فروش بیشتر اوراق در کوتاه‌مدت بازار رشدی نمی‌کند و اصلاح را تجربه می‌کند اما برای ادامه دادن فروش اوراق نرخ‌ها را باید همین‌طور بالا ببرند که درنهایت احتمالاً در اواخر سال ۱۴۰۱ یا اوایل ۱۴۰۲ با تورم شدید روبرو خواهیم شد.
با توجه به عدم میل به توافق با طرف غربی دو سناریو برای این دو سوال بیشتر وجود ندارد؛
1- در صورت رشد نرخ بهره برای فروش بیشتر اوراق در کوتاه‌مدت بازار رشدی نمی‌کند و اصلاح را تجربه می‌کند اما برای ادامه دادن فروش اوراق نرخ‌ها را باید همین‌طور بالا ببرند که درنهایت احتمالاً در اواخر سال ۱۴۰۱ یا اوایل ۱۴۰۲ با تورم شدید روبرو خواهیم شد.
2- فروش اوراق در همین چند ماه پیش رو با مشکل روبرو می‌شود که در این سناریو از انتهای همین سال رشد تورم در بازارهای مالی را خواهیم داشت، مدت‌زمان این تورم بیشتر اما شیب آن ملایم‌تر خواهد بود.
