مهدی تقوی
در دنیایی که علم حرف نخست را می‌زند و کشورهای توسعه‌یافته تلاش می‌کنند با استفاده از تجارب گذشته و تدابیر عملی برای مشکلات اقتصادی خود راهکار پیدا کنند، ما نمی‌توانیم توقع داشته باشیم که بی‌توجه به علم و تجارب شکست خورده سال‌های قبل دستاورد جدیدی داشته باشیم. مشکل تورم، مشکل امروز و دیروز اقتصاد ایران نیست و ما بیش از چهار دهه است که با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنیم. نگاهی به یک مثال شرایط را روشن‌تر می‌کند
امروز رقم یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومانی حتی برای خرید یک شانه تخم‌مرغ نیز کفاف نمی‌دهد اما چند دهه قبل، با این پول امکان خرید یک واحد مسکونی در تهران وجود داشت. ما باید این سوال را بپرسیم که در این سال‌ها چه سیاست‌هایی را اجرا کرده‌ایم که میزان ارزش پول ملی تا این حد پایین آمده و قدرت خرید مردم سال به سال بیش از گذشته کاهش پیدا می‌کند؟ آمارها نشان می‌دهد که رشد نقدینگی برای دورانی طولانی در اقتصاد ایران ادامه داشته و این روند هیچگاه متوقف نشده است. برای مدیریت این شرایط، ما دو راهکار بیشتر نداریم؛ نخست آنکه راهکاری در نظر بگیریم تا حرکت رو به رشد نقدینگی متوقف شود و در این مسیر چاره‌ای جز استفاده از معلومات علمی و توان کارشناسی وجود ندارد. اگر بنا بود نقدینگی با شعار و طرح‌های پر سر و صدا متوقف شود تا امروز متوقف شده بود.در کنار آن باید تلاش کنیم، برای نقدینگی موجود یک راهکار اصولی پیدا کنیم و نقدینگی به جای آنکه در بازارهایی مانند طلا و سکه و ارز وارد شود به سمت تولید برود. این موضوع نیز تنها با اصلاح سیاست‌های کلان و کاهش مشکلات و محدودیت‌های موجود در مسیر تولید محقق خواهد شد. وقتی به سراغ اصلاح زیرساخت‌ها حرکت نمی‌کنیم، راهکارهای کوتاه‌مدتی را اجرا می‌کنیم که نه تنها راهگشا نیستند که حتی خود به افزایش مشکلات دامن می‌زنند. افزایش حقوق و درآمد یکی از این راهکارهاست که در تمام سال‌های گذشته ادامه داشته است. وقتی تورم 30 درصد می‌شود، در بودجه سالانه به همین میزان افزایش حقوق در نظر گرفته می‌شود که همین موضوع نیاز به افزایش نقدینگی و تزریق پول پرفشار به جامعه دارد و همین امر خود به تورم‌زایی بیشتر کمک می‌کند. تورم موضوعی نیست که تنها در اقتصاد ایران دیده شده باشد و بسیاری از دولت‌ها در دوره‌های مختلف با آن روبه‌رو شده‌اند. برای عبور از این بحران طولانی‌مدت، باید از تجارب دیگر کشورها و همچنین دستاوردهای علمی استفاده کرد و جز این راه دیگری وجود ندارد.
