امان‌الله قرایی
طرح‌های تشویق برای فرزندآوری تنها مختص به ایران نیست، این مساله خیلی خوب است که مجلس به دنبال راه چاره‌ای برای حل معضل پیر شدن جمعیت کشور است، اما باید به این مهم توجه کنیم که تنها اینگونه طرح‌ها نمی‌تواند افراد را به فرزندآوری تشویق کند. زمانی بسیاری از دختران جوان ما در دانشگاه‌ها درس تنظیم خانواده را خوانده‌اند و با این ذهنیت زندگی کرده‌اند، به همین خاطر اگر می‌خواهیم آنها را تشویق به فرزندآوری کنیم باید راهکارهای دیگری را مد نظر قرار بدهیم، در درجه اول باید گام‌های فرهنگی‌برداریم، همان‌طور که زمانی با درس تنظیم خانواده از افزایش بی‌رویه جمعیت جلوگیری کردیم حالا هم باید با کارهای فرهنگی که مناسب هستند زنان جوان را تشویق به باروری کنیم. نمی‌توانیم با وعده دادن پول و وام به این خواسته خود برسیم. تا زمانی که دولت و دیگر دست‌اندرکاران قبول نکنند که زیرساخت‌های جامعه برای افزایش جمعیت مناسب نیست و فکری به حال این مشکل نکنند ما نمی‌توانیم از هیچ طریقی افراد را تشویق به این کار بکنیم.
شاید این طرح بتواند تعداد انگشت‌شماری را تشویق کند، اما در بسیاری از موارد مورد توجه قرار نمی‌گیرد. در حال حاضر که شرایط اقتصادی و معیشتی در جامعه مناسب نیست و بسیاری از افراد تحصیلکرده شغل مناسبی ندارند و با مشکلاتی اینچنینی دست و پنجه نرم می‌کنند، قطعا آینده روشنی در مقابل خود نمی‌بینند که بتوانند، آن را برای فرزندی که می‌خواهند به دنیا بیاورند هم متصور شوند.
در تمام این سال‌ها دولت‌ها سعی کردند با دادن وعده‌های مادی جامعه را به فرزندآوری تشویق کنند در حالی که اگر این پول‌ها صرف درست کردن زیرساخت‌های جامعه می‌شد چه بسا الان در چنین شرایطی نبودیم. بسیاری از کشورها حتی با اینکه زیر ساخت‌های مناسب دارند، مانند بهداشت و درمان رایگان، آموزش و پرورش رایگان و حتی پرداخت هزینه برای فرزندانی که به دنیا می‌آیند، باز هم در این امر چندان موفق نبوده‌اند. به هر حال این واقعیت که جمعیت ایران در حال پیر شدن است، واقعیت تلخی است که باید آن را بپذیریم و برای تغییر دادن این شرایط هر آنچه را در توان داریم باید به کار ببندیم، چرا که ادامه این روند می‌تواند کل جامعه را تحت تاثیر قرار دهد، اما تا زمانی که نتوانیم اندک شرایط رفاهی را برای افراد در جامعه فراهم کنیم نمی‌توانیم با طرح‌های تشویقی فرزندآوری موفق باشیم.
در همین مساله کرونا چند درصد از دانش‌آموزان ما به دلیل دسترسی نداشتن به فضای مجازی از درس و تحصیل بازمانده‌اند. در این مدت در حوزه بهداشت و درمان با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم کرده‌ایم. مساله این است که دولت اگر می‌خواهد خانواده‌ها را به آوردن فرزند بیش از 3 یا 4 تا تشویق کند، ابتدا باید روی خانواده‌هایی کار کند که اصلا تمایلی به فرزندآوری ندارند، آن هم به این دلیل که به آینده امیدوار نیستند، ما باید اول از همه ذهنیت زنان را نسبت به باروری و فرزندآوری تغییر دهیم، آنها ابتدا باید از نظر ذهنی تشویق شوند و آمادگی پیدا کنند و بعد به تشویق‌های دیگر روی بیاوریم. یک زن تا زمانی که آینده زندگی‌اش برای او روشن و واضح نباشد، میل و رقبتی به مادر شدن از خود نشان نمی‌دهد. این مساله ربطی به شاغل بودن یا نبودن افراد ندارد، جامعه ما به دلیل مشکلات عدیده‌ای که با آن مواجه است نمی‌تواند با دلخوش بودن به پرداخت وام مسکن یا ماهیانه یک مبلغ ناچیز مشتاق جوان‌سازی جمعیت شود.
