مریم شاهسمندی
پیش‌نویس بودجه 1400 بالاخره به مجلس رسید و البته کمتر از 24 ساعت مبلغ‌هایی از آن به بیرون درز کرد که شاید برای خیلی از مردم سوالات بی‌شماری را به وجود آورده باشد. اما اینکه سهم فلان نهاد و بهمان سازمان از بودجه 1400 چقدر است و این سهم چقدر واقعی و چقدر نمایشی است بماند برای اهل فن که درباره آن نظر بدهند و تفسیر کنند و البته انتقادها هم قطعا فراموش نمی‌شود. ولی سوال اصلی که این روزها ذهن مردم را به خودش درگیر کرده در این شرایط بیماری سهم بهداشت و درمان کشور از بودجه 1400 چقدر است. هیچ کس مبلغ دقیق آن را نمی‌داند اما طبق آنچه که نمایندگان مجلس گفته‌اند، در این بودجه هیچ هزینه‌ای برای خرید واکسن کرونا در نظر گرفته نشده است؟ چرا؟ البته که هیچ‌کس جواب آن را نمی‌داند. دولت صلاح ندیده یا به همان روال سابق در بر پاشنه بی‌توجهی به سرانه بهداشت و درمان می‌چرخد. این بهداشت و درمان هیچ‌وقت اولویت اول هیچ‌کدام از دولت‌ها در زمان نوشتن بودجه سالانه نبوده امری است که کسی نمی‌تواند منکر آن شود.
سال‌های دور خیلی قبل‌تر از سال 84 و 88 (زمین گیر شدن بهداشت و درمان از همین سال‌ها شدت گرفت) گاهی سرانه بهداشت و درمان به مدد چانه‌زنی‌های مسوولان وزارت بهداشت و درمان به رقم واقعی کمی فقط کمی نزدیک می‌شد، اما از آن سال‌ها به بعد، بودجه وزارت بهداشت و درمان سرانه درمانی کشور به اولویت 11 تا 13 دولت‌ها در پیش‌نویس بودجه سقوط کرده و کسی هم نبود که دیگر چانه‌زنی کند. چرا که اکثر وزیران بهداشت و درمان ترجیح می‌دادند به جای چانه‌زنی دولت را بدهکار کنند و البته که این بدهی‌ها هم هیچ‌وقت پرداخت نشد. همین که سرانه بهداشت و درمان در کشور واقعی نبود، معضلات و مشکلات زیادی را برای مردم رقم می‌زد. از بالا رفتن هزینه‌های درمانی تا زیرمیزی‌هایی که برخی پزشکان برای درمان از مردم می‌گرفتند و البته گران شدن خدمات بیمارستانی و دارو. زمانی هم که تحریم‌ها شدت گرفت، دولت‌ها تنها راه فرار را انداختن تقصیر به گردن تحریم‌ها دانستند و تا کسی به نبود دارو و گرانی آن اعتراض می‌کرد، می‌گفتند به خاطر تحریم‌ها این اتفاق افتاده و البته که مساله تحریم‌ها هیچ‌وقت نمی‌توانست تنها عامل این همه نابسامانی در حوزه بهداشت و درمان کشور باشد. بدهی دولت به بیمه‌ها، ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی، ورشکستگی بیمه‌های تامین اجتماعی، اگر چه آنها را زمین گیر نکرده اما تا حد زیادی باعث شده که دیگر نتوانند خدمات لازم را به بیماران ارایه دهند. حالا دیگر خیلی از بیمارستان‌ها به بهانه‌های مختلف دفترچه بیمه تامین اجتماعی را قبول نمی‌کنند، بیمه سلامت هم که از همان ابتدا تکلیفش روشن بود و بیشتر جنبه تزیینی داشت تا دفترچه که مردم بتوانند با آن خدمات بهداشتی و درمانی رایگان دریافت کنند. طرح‌های شکست خورده بسیاری در حوزه بهداشت و درمان است که به دلیل واقعی نبودن سرانه اختصاص یافته به این حوزه موفق نشده‌اند. از طرح پزشک خانواده تا بیمارستان‌هایی که قرار بود تمام خدمات تخصصی و فوق تخصصی خود را زیر پوشش بیمه‌های تامین اجتماعی، خدمات درمانی و سلامت به صورت رایگان در اختیار بیماران قرار دهند. در این روزهای کرونا زده اما اوضاع بسیار بدتر از هر زمان دیگری است. بیمارستان‌های فرسوده دولتی تمام وقت در خدمت بیماران کرونایی هستند، اما کادر درمان به همان دلایلی که گفته شد حتی حق‌الزحمه واقعی‌اش را هم دریافت نمی‌کند. پرستاران و کادر درمان همچنان مشکل دریافت حقوق دارند و بیمارستان‌های خصوصی هم با اینکه هزینه‌های گزافی را از بیماران دریافت می‌کنند اما باز هم کادردرمانشان از شرایطی که دارند، راضی نیستند. واقعا بهداشت و درمان در بودجه 1400 اولویت چندم دولت است؟
