معضلی به نام معتادان متجاهر

مریم شاهسمندی

در این روزهای کرونایی معضل معتادان متجاهر هم رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. آنها که به کرونا مبتلا شده اند، حتی برای درمان به بیمارستان هم مراجعه نمی کنند، از سوی دیگر جمع آوری و ساماندهی این افراد هم برای دولت هزینه های سنگینی به همراه دارد، در حال حاضر ظرفیت مراکز نگهداری معتادان آنقدر نیست که بتوان همه آنها را از سطح شهر و خیابان جمع آوری کرد. بسیاری از این افراد خانه و خانواده ای هم ندارند و کارتن خواب هستند. آنها را می توان ناقلان خاموش کرونا هم دانست. خیلی راحت مبتلا می شوند و خیلی راحت هم بیماری را انتقال می دهند. موضوع مورد توجه اما این است که هیچ نهاد و ارگانی هم آمار دقیقی از این معتادان ندارد. البته جمع آوری آنها هم یک متولی خاص ندارد، از شهرداری و نیروی انتظامی گرفته تا بقیه ارگان ها هر کدام به نوعی با این معضل دست و پنجه نرم می کنند. در شرایطی که اوضاع اقتصادی کشور روزهای خوبی را پشت سر نمی گذارد، تامین هزینه برای نگهداری این افراد هم به معضلی لاینحل تبدیل شده است. 

 از طرفی رییس پلیس پایتخت از کمبود محل نگهداری این معتادان گله مند است و می گوید اگر ظرفیت بازپروری به میزان 10 هزار نفر برای معتادان متجاهر در اختیار پلیس قرار بگیرد ما می توانیم 90 درصد شهر تهران را پاکسازی کنیم و از طرف دیگر شهروندان شهرک های اقماری تهران و محله های جنوب شهر از حضور این افراد در محله های خود گله مندند. با وجود کرونا جمع آوری این افراد هم هزینه های بیشتری طلب می کند،چرا که آنها هم نیاز به غربالگری و تست کرونا دارند. نیازمند جایی هستند که 2 هفته در آن قرنطینه شوند. از سوی دیگر بنا به گفته برخی مسوولان تعداد زنان معتاد متجاهر هم رو به افزایش است و نگهداری از آنها هم نیازمند مکانی مناسب است. این معضل سال هاست که در ایران وجود دارد و مختص یک شهر یا محله خاص نیست. اما مساله اینجاست که مسوولان جز طرح های ضربتی و اقدامات روزانه چه کار دیگر در این رابطه انجام داده اند. کرونا هم خود مزید بر علت شده است. بسیاری از کسانی که با این افراد سر و کار دارند، از ابتلا به این بیماری بیمناکند. حتی پلیس هم برای جمع‌آوری آنها باید پروتکل های بهداشتی را تمام و کمال رعایت کند، اما چطور و چگونه؟ این در حالی است که به گفته برخی از کارشناسان تعداد معتادان متجاهر طی سال های اخیر روند صعودی داشته، بسیاری از این افراد، زمانی خانه و خانواده داشته اند و با گرفتار شدن در دام اعتیاد تمام هستی خود را از دست داده و به خیابان ها پناه آورده اند. با شروع فصل سرما هم معضل پیدا کردن سرپناه برای این افراد هم به تمام معضلات دیگر اضافه می شود. بسیاری از آنها از رفتن به گرم خانه ها امتناع می کنند، چون می ترسند به کمپ های ترک اعتیاد انتقال داده شوند. از سوی دیگر تا کنون هیچ کار روان درمانی روی این افراد صورت نگرفته است. هر چه بوده درمان های زودگذر و انتقال به کمپ هایی بوده که بعد از گذشت چند روز به دلیل کمبود جا آنها را به امان خدا رها کرده اند. شاید همین بی توجهی مسوولان بوده که باعث شده تعداد زیادی کمپ های غیر استاندارد با روش‌های غیر انسانی اقدام به ترک معتادان کنند و در این بین برخی از آنها هم جان خود را از دست بدهند. در واقع وقتی معضلی این چنین در جامعه ای رخ می نماید و مسوولان به آن توجه ندارند و یا به طور مناسب و درست برای آن راهکاری در نظر نمی گیرند افراد سودجو از این خلأ استفاده کرده و دست به کارهایی غیر انسانی می‌زنند. کمپ هایی که به طور غیر قانونی فعالیت می کنند، گاهی مبالغ زیادی را از این افراد یا خانواده های آنها برای ترک می گیرند و در نهایت اتفاقی هم رخ نمی دهد و فرد بعد از بیرون آمدن از این کمپ ها دوباره به همان خیابان ها باز می گردد. این در حالی است که به گفته رییس پلیس پایتخت در حال حاضر بیش از 10 هزار معتاد در کمپ های ترک اعتیاد حضور دارند و پایتخت به یک فضای 10 هزار نفره دیگر برای اسکان این افراد احتیاج دارد. آمارهایی که شاید در بیان ساده باشند، اما در واقع هراس انگیزند.