محسن عباسی
نکته اول؛ از منظر حرفه‌ای و تحلیلی و آنچه که تاریخ بورس به ما یاد داده است، این است که بورس و دلار هم‌پای هم رشد می‌کنند اگرچه که در این بین به علت موضوعات بیرون از بازار یا در تاریخ‌های خاصی به علت افزایش عرضه‌ها، واگرایی‌هایی در مسیر این دو بازار اتفاق افتاده باشد، بنابراین بورس بی‌بروبرگرد مسیر رشد خود را در پیش خواهد گرفت. گروه‌های دلاری و سهام بنیادی همچنان لیدر خواهند بود. گروه فلزات، معدنی پتروشیمی، پالایشی و حتی بانکی‌ها هم در مسیر رشد قرار خواهند گرفت. نکته بعدی اینکه عده‌ای از کارشناسان پیشنهاد دادند که دامنه نوسان سهام ۲۰ درصد و حجم مبنا چندین برابر مقدار کنونی شود تا هیجانات سهم در قیمت پایانی تاثیری نداشته باشد. شاید این راهکار برای روزهای پر هیجان فروش مانند ترمز عمل کند، اما ساز و کار بورس را برای همیشه از بین خواهد برد. اینکه ۵ درصد شرکت باید معامله شود تا حجم مبنا پر شود خودش مانع حضور پول در بازار خواهد شد. ۵ درصد فولاد مبارکه یا فارس و... عدد بسیار بزرگی است. در این حال دو اتفاق می‌افتد: نخست به محض رسیدن سهم به آستانه بالایی دامنه نوسان، همه بازار فروشنده خواهند بود زیرا می‌دانند قیمت پایانی پر نخواهد شد. به محض پایین رفتن هم اگر شرایط هیجانی نباشد همه خواهند خرید چون منفی پایانی پر نشده است. این در حالی است که ما فرض کنیم هیجان فروش نداشته باشیم زیرا بعید نیست که مردم هیجان‌زده سهم خود را در منفی ۲۰ هم به صف فروش بگذارند. نتیجه این سیاست، این است که تقریبا همه بازار رو به نوسان‌گیری خواهند آورد و کسی دیگر بلندمدت نگاه نخواهد کرد. اتفاق دوم این است که به علت افزایش شدید حجم مبنای سهام بزرگ، عملا بار دیگر پروژه‌سازی در سهام کوچک غیربنیادی رونق خواهد گرفت و لیزینگ ۱۰۰ تومانی را تا ۳۰۰۰ تومان خواهند برد. مردم خواهند دید که سهام بزرگ حرکت نمی‌کند و در عوض سهام کوچک با پول کمتر رشد می‌کند و بنابراین دوباره بازار از سمت دیگری دچار حباب قیمتی می‌شود. در این خصوص پیشنهاد بنده در روزهای بحرانی کاهش دامنه نوسان و در روزهای عادی هم عدم تغییر دامنه است.
این بازار به نظر من به حضور بازارگردان، فعال شدن سهام خزانه و اوراق اختیار فروش نیاز دارد و این سه موضوع از منظر درون بازاری باید تقویت و تعمیق شود. موضوع دیگر هم نظارت بر رفتار حقوقی‌ها است و اینکه محدودیت حجمی در فروش بر روی تابلوی خرد برای حقوقی‌ها داشته باشیم تا حقیقی‌ها آسیب نبینند. در مجموع اقدامات خوبی در این چند روز انجام شده است که در صورت برگشت اعتماد و ورود پول خواهید دید که بازار با ضرب‌آهنگ بهتر و مطمئن‌تری رشد می‌کند. از سوی دیگر هم قیمت دلار از سقف قبلی عبور کرد و وارد کانال‌های جدید قیمتی شد. باید بدانیم، نوسانات دلار صرفا رکود تورمی را طولانی‌تر می‌کند و در بلندمدت نهایتا به رکود مطلق و ریزش قیمتی یا رکود طولانی مدت در مسکن و دلار و خودرو خواهیم رسید. در این تلاطم، مردم ترسیده‌اند و منطق را فراموش کرده‌اند ولی بورس تا پایان سال قطعا یکی از پربازده‌ترین بازارها خواهد بود. قیمت دلار به زودی در صورت‌های مالی بورس می‌نشیند، ارزش دلاری بورس هم خودش را تقویت خواهد کرد.
