روابط عمومی وزارت امور خارجه، در مطلبی به ۱۲ سوال مطرح که این روزها با توجه به برگزاری پنجمین اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر در قزاقستان، در افکار عمومی جامعه و رسانه‌ها در خصوص رژیم حقوقی این دریا ایجاد و مطرح شده است، پاسخ داد. اما در بین این 12 پرسش و پاسخ، 4 پرسش بیش از دیگر سوالات اهمیت داشت. در این مطلب وزارت خارجه در پاسخ به این پرسش که «با وجود امضای کنوانسیون رژیم حقوقی خزر، آیا موارد دیگری در خصوص این دریا لاینحل باقی مانده که در آینده نیاز به مذاکره بیشتر بین کشورهای عضو داشته باشد؟» می‌نویسد: تقریبا ۹۰ درصد کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر نهایی شده که در آکتائو به امضاء خواهد رسید. تنها دو مورد تعیین خطوط مبدا و تحدید حدود بستر و زیر بستر دریا باقی مانده که نیاز به مذاکره بیشتر و تعامل بین کشورهای عضو دارد. امیدواریم که با همکاری همه کشورها، این دو مورد نیز هر چه سریع‌تر نهایی گردد. بنابراین اجماع بی نظیری میان کشورهای ساحلی دریای خزر حاصل شده که برای همه این کشورها یک پیروزی به شمار می‌رود. در ادامه این سوال، درباره زمان مشخص شدن خطوط مبدأ و تحدید حدود، توضیح داده می‌شود: در کنوانسیون مزبور روشن می‌شود که خطوط مبدأ برای رژیم حقوقی با اتفاق نظر پنج کشور بعداً تعیین شود؛ البته در مورد خطوط مبدأ نکاتی در این کنوانسیون آمده و مخصوصاً در یک بند قید شده که شرایط ساحل بعضی از کشورها به گونه‌ای است که نیازمند مقرراتی ویژه است و این به ساحل دریای خزر اشاره می‌کند که این ماده برای ما بسیار اهمیت دارد، اما در عین حال خط مبدأ هنوز در این کنوانسیون روشن نیست و در موافقتنامه‌های بعدی باید روشن شود. حدود بستر و زیر بستر هم در این موافقتنامه روشن نیست و تعیین آن به آینده واگذار می‌شود و این یکی از مسائلی بوده که حدود ۲۲ سال است راجع به دریای خزر بین این پنج کشور مذاکره می‌شود. وزارت خارجه علت طولانی شدن مذاکرات مربوط به کنوانسیون رژیم حقوقی را اینطور عنوان می‌کند: بلافاصله پس از فروپاشی شوروی سابق و تشکیل چهار جمهوری مستقل در اطراف خزر، بحث و گفت‌وگو برای تعیین یک رژیم حقوقی کامل برای دریای خزر به گونه‌ای که همه کشورهای ساحلی بتوانند از منافع این دریا در یک چارچوب مدون و مشخص استفاده کنند آغاز شد. با توجه به اختلاف نظر کشورهای عضو در مسائل مختلف، این مذاکرات تاکنون به درازا کشیده و همانطور که ذکر شد دو مورد تعیین خطوط مبداء و تحدید بستر و زیر بستر همچنان مورد بحث است که امیدواریم با همکاری سایر کشورها بتوانیم این موضوعات را نیز نهایی نماییم. یعنی به عبارت دیگر در خصوص این مسائل مهم، کشورهای ساحلی هنوز به تفاهم و جمع بندی نهایی نرسیده‌اند. روابط عمومی دستگاه دیپلماسی ایران همچنین درباره توافق درخصوص نحوه برداشت از منابع نفت و گاز در این دریا توضیح می‌دهد: منابع نفتی که مورد منازعه نباشد توسط خود کشورها مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. در خصوص منابع مشترک یا مورد اختلاف نیز، اصل بر این است که دو یا سه کشور ذی‌نفع در این خصوص با یکدیگر توافق و نسبت به بهره‌برداری از منابع نفتی اقدام کنند. چنانچه در این خصوص بین کشورها توافقی حاصل نشود، از آن منابع بهره‌برداری صورت نخواهد گرفت.
