سقف پرواز قیمت سفرهای هوایی، کوتاه می‌شود

گروه راه و شهرسازی|

درحالی که پرونده گرانی قیمت بلیت هواپیما، روی میز مدیرکل تعزیرات استان تهران قرار گرفته و به گفته محمد علی اسفنانی این سازمان به صورت مستقیم به این پرونده ورود می‌کند و با گران فروشان برخورد قانونی انجام می‌شود، معاون وزیر راه و شهرسازی از تغییر ساختار قیمت‌گذاری بلیت هواپیما خبر می‌دهد و می‌گوید: در بحث نرخ بلیت کارهایی در حال انجام است تا دامنه قیمتی مشخص‌تر شود.

به گفته شهرام آدم نژاد، زمانی که دامنه قیمت‌ها بازتر است، تشخیص اینکه عدد چقدر بالا است سخت است، بنابراین با سازمان هواپیمایی درتلاش هستیم که دامنه قیمتی محدود و مشخص‌تر شود و مردم بدانند که قیمت بلیت که از سایت معتبر خریداری می‌شود، گران است یا خیر؟

البته بحث گرانی بلیت هواپیما به ویژه در پروازهای داخلی به یک هفته اخیر و انتقاد شدید مدیرکل تعزیرات استان تهران خلاصه نمی‌شود، این موضوع چند ماهی است که دوباره داغ شده است و علاوه بر سازمان تعزیرات استان تهران، سازمان بازرسی و دادستانی هم طی ماه‌های گذشته به این موضوع ورود کرده‌اند و بارها نسبت به گرانی قیمت بلیت در روزهای پرتقاضا برای سفر انتقاد کرده و به ایرلاین‌های خاطی و حتی سازمان هواپیمایی کشوری هشدار داده‌اند.

در این میان سازمان هواپیمایی کشوری که ابزار حاکمیت دولت در بخش هوایی است، موظف به اجرای قانون برنامه پنجم توسعه بوده و برهمین اساس از تعیین نرخ بلیت هواپیما منع شده اما با این وجود نسبت به انتقادات و اعتراض‌های انجام شده واکنش نشان داده و اعلام کرده است که این سازمان به صورت مشترک با سازمان بازرسی، سازمان حمایت، تعزیرات و... به موضوع گران‌فروشی احتمالی ایرلاین‌ها وارد می‌شود.

البته این سازمان در دفاع از عملکرد خود بارها اعلام کرده است که با تدابیری شرکت‌های هواپیمایی را در مسیری رهنمون می‌کند تا با محاسبات منطقی در چگونگی درآمد- هزینه‌های خودشان، نرخ‌های قابل قبولی را ارایه و ابلاغ کنند و همچنین تلاش می‌کند تا شرکت‌های هواپیمایی بر نحوه توزیع بلیت‌های خودشان مدیریت لازم را داشته تا هیچ واسطه‌ای به خصوص در ایام اوج پروازی یا به مناسبت‌های مختلف که تقاضا بالا است، بیرون از دامنه نرخ‌های ارایه شده توسط شرکت‌ها اقدامی نکنند، اما با وجود این، سازمان هواپیمایی کشوری در تیررس انتقادها قرارگرفته است.

چندی پیش بود که مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری در واکنش به اظهارات انتقادی نسبت به عدم نظارت سازمان هواپیمایی کشوری گفت: تعبیر آزادسازی به رها‌سازی و تعمیم اشتباه نرخ یک بلیت بیزینس کلاس که تعداد قابل توجهی هم نیست به بلیت‌های اکونومی (پرواز ارزان قیمت و به صرفه) موجب نگرانی افکار عمومی می‌شود و انتشار اخباری مبنی بر افزایش 6 برابری قیمت نه منصفانه است و نه کارشناسی.

ناگفته نماند با افزایش انتقادها نسبت به گرانی بلیت هواپیما و ورود سازمان‌های مختلف به این موضوع به نظر می‌رسد که وزارت راه و شهرسازی، برنامه‌ای برای کنترل بیشتر بر قیمت هواپیما دارد، اظهارات تازه معاون وزیرراه و شهرسازی مبنی بر تغییراتی در ساختار قیمت‌گذاری بلیت هم نشان می‌دهد که این اعتراض‌ها نتیجه بخش بوده و قرار است که دامنه قیمتی بلیت هواپیما مشخص شود.

    بی‌توجهی به مواد قانونی

تغییرساختار قیمت‌گذاری بلیت هواپیما درشرایطی از سوی مدیرکل تعزیرات استان تهران و معاون حمل و نقل وزیرراه و شهرسازی مطرح می‌شود که سازمان هواپیمایی کشوری طبق مصوبه قانونی آذر ماه ۹۴ و طبق بند ب ماده ۱۶۱ مقرر کرد که نرخ‌های تکلیفی برای بلیت پرواز‌ها برداشته شود و شرکت‌های هواپیمایی ترغیب شدند که سقف و کف قیمتی در مسیر‌های مختلف پروازی را محاسبه و بر اساس محاسبات منطقی، نرخ‌های خود را به سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کنند.

اما افزایش تخلفات در قیمت‌گذاری بلیت هواپیما و سوءاستفاده برخی آژانس‌ها و ایرلاین‌ها در روزهای پرتقاضا موجب شده است که حساسیت‌ها برگرانی بلیت هواپیما افزایش یابد و بسیاری از نهادها و سازمان‌ها به این موضوع ورود کنند، حال با توجه به تلاش سازمان بازرسی، تعزیرات حکومتی و دادستانی برای ایجاد تغییراتی در ساختار قیمت‌گذاری بلیت هواپیما این سوال مطرح می‌شود که با توجه به قانونی بودن رهاسازی قیمت بلیت‌ها، تغییر در قیمت‌گذاری چگونه انجام می‌شود؟ آیا نیاز به تصویب قانونی جدید در این زمینه وجود دارد یا با ابلاغ یک دستورالعمل و افزایش نظارت‌ها می‌توان، پا در جاده تغییر گذاشت؟

    ارزان‌ترین و گران‌ترین پروازهای داخلی

در شرایطی که گرانی بلیت هواپیما در پروازهای داخلی، سرو صداهای بسیاری به پا کرده است نگاهی به ارزان‌ترین و گرانترین پروازهای داخلی، می‌تواند ضرورت تغییر در ساختار قیمت‌گذاری را به خوبی توجیه کند.

بر اساس آخرین گزارش سازمان هواپیمایی کشوری ارزان‌ترین پرواز داخلی مربوط به پروازهای کوتاه مانند تهران - خرم آباد و اهواز - شیراز است که ۱۷۳ هزار و ۴۰۰ تومان قیمت دارد. همچنین گران‌ترین پروازهای داخلی مربوط به مسافت‌های طولانی مانند تبریز - بندرعباس است که یک میلیون و ۵۶۶ هزار تومان قیمت خورده است. به گزارش ایسنا، با وجود شناور بودن قیمت پروازها برای ایجاد رقابت میان آنها دامنه قیمتی تعریف شده است که در پروازهای داخلی بر اساس هر ایرلاین و مسیرهای پروازی متفاوت است که از سوی شرکت‌های هواپیمایی ۱۶گانه داخلی به سازمان هواپیمایی کشوری اعلام شده است. در جداول مربوطه که نرخ‌نامه تیر ماه آن از سوی سازمان هواپیمایی کشوری منتشر شده است، پروازهای کوتاه مانند تهران - خرم آباد، تهران - گرگان، تهران - اصفهان و... حداقل نرخ بلیت‌ را دارند که ۱۷۳ هزار و ۴۰۰ تومان است. حداکثر قیمت بلیت در پروازهای داخلی مربوط به پروازهای طولانی‌تری مانند تبریز - بندرعباس، بندرعباس - ساری و تهران - چابهار است که به ترتیب یک میلیون و ۵۶۶ هزار و ۲۰۰ تومان، یک میلیون و ۴۴۶ هزار تومان و یک میلیون و ۴۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان قیمت دارند. بنابراین مردم نباید بابت پروازهای داخلی نرخی بالاتر از یک میلیون و ۵۶۶هزار و ۲۰۰ تومان را پرداخت کنند یا اگر شرکت هواپیمایی یا آژانس مسافرتی بلیتی از پروازهای داخلی را بالاتر از این قیمت‌ها بفروشد باید از طریق سازمان هواپیمایی کشوری پیگیری کنند تا ضمن استرداد وجه‌شان، با متخلفان هم برخورد شود.

    سوخو در راه ایران

یکی دیگر از انتقادها به ایرلاین‌های داخلی، بالابودن حجم تاخیرهای پروازی است موضوعی که پای کمیسیون اصل 90 را هم به پرونده پروازهای داخلی باز کرده است، طبق استعلام صورت گرفته از سازمان هواپیمایی بررسی آمار تاخیر پروازها از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ نشان می‌دهد: «حداقل تاخیر ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار دقیقه در سال ۱۳۹۰ و حداکثر ۷ میلیون و ۹۰۰ هزار دقیقه تاخیر در سال ۱۳۹۵» ثبت شده است، اما دلیل اصلی تاخیرهای پروازی، فرسوده بودن ناوگایی هوایی است موضوعی که اعمال تحریم‌های امریکا به آن شدت بخشیده است.

درهمین رابطه، مسوولان وزارت راه وشهرسازی تصریح می‌کنند: بر عکس صحبت‌های سردمداران امریکا که می‌گویند تحریم‌ها علیه مردم نیست، اتفاقا یا نمی‌دانند یا خودشان را به ندانستن زده‌اند، دقیقا مردم در این تحریم‌ها مورد هدف قرار گرفته‌اند و وقتی قطعه هواپیمایی را نمی‌دهند منظور چیست؟  اما در حالی که عرصه بر ایرلاین‌ها تنگ شده است و بهترین راهکار برای کاهش تاخیرهای پروازی، نوسازی ناوگان است، عضو کمیسیون عمران مجلس از هواپیماهای دست دوم اروپایی و هواپیماهای روسی به عنوان گزینه‌های نوسازی ناوگان هوایی کشوری خبر داده و می‌گوید: امریکا شرکت‌های خواستار فروش هواپیما به ایران را منوط به صدور مجوز   کرده است. به گزارش تسنیم، مجید کیانپور اظهار می‌کند: با بازگشت تحریم‌ها و رویکرد امریکا و اروپا، امروز شرایط برای خرید هواپیماهای جدید وجود ندارد، از این رو بهترین راه کار برای نوسازی ناوگان حمل و نقل هوایی کشور، خرید هواپیماهای دست دوم است. او تصریح می‌کند: در شرایط کنونی سازمان هواپیمایی و به تبع آن ایرلاین‌ها به دنبال خرید هواپیماهای دست دوم برای بهبود وضعیت ناوگان هستند. به گفته کیانپور، برای نوسازی ناوگان حمل و نقل هوایی کشور، پیشنهادات دیگری هم وجود دارد که خرید هواپیماهای روسی یکی از گزینه‌ها است، اما به نظرم میان هواپیماهای دست دوم اروپایی و هواپیماهای روسی، اولویت خرید با هواپیماهای دست دوم است.