گروه جهان
آنکارا با فرمان رجب طیب اردوغان تعرفه گمرکی برخی کالاهای وارداتی امریکا از جمله خودروی سواری و سیگار را افزایش داد؛ این اقدام پاسخی به افزایش تعرفه‌های دولت امریکا علیه کالاهای ترکیه‌ای بوده است. همچنین دادگاه در ترکیه با درخواست استیناف کشیش امریکایی برای لغو حبس خانگی و ممنوع‌السفری‌اش مخالفت کرده است. پرونده برانسون اکنون در کانون بحران دیپلماتیکی است که میانه ترکیه و ایالات متحده را برهم زده و موجب سقوط ارزش لیر شده است. واشنگتن هشدار داده در صورت آزاد نشدن کشیش امریکایی فشارهای اقتصادی بر آنکارا را تشدید خواهد کرد.
به گزارش یورونیوز، با دستور رییس‌جمهوری ترکیه تعرفه‌های جدید این کشور برای خودروهای سواری به ۱۲۰درصد، برای الکل به ۱۴۰درصد، سیگار برگ امریکایی به ۶۰ درصد، تعرفه محصولات آرایشی تا ۶۰درصد، برنج تا ۵۰ درصد و میوه تا ۲۰درصد از چهارشنبه افزایش یافت. فواد اکتای معاون رییس‌جمهور ترکیه، با تایید افزایش تعرفه‌های گمرکی برخی کالاهای وارداتی امریکا در توییت خود این اقدام را پاسخی به حملات عمدی دولت ایالات متحده امریکا به اقتصاد این کشور عنوان کرده است.
امریکا پیش از این تعرفه‌های واردات فولاد و آلومینیوم ترکیه را افزایش داده بود. واشنگتن پیشتر عبدالحمید گول وزیر دادگستری، و سلیمان سویلو وزیر کشور ترکیه، را به‌دلیل نقش‌شان در بازداشت برانسون تحریم کرده و تعرفه وارداتی برای فولاد و آلومینیوم از آن کشور را دو برابر کرده است. دونالد ترامپ۱۰ اوت در صفحه توییتر خود نوشت که اجازه دو برابر کردن تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم از ترکیه را داده است. رییس‌جمهوری امریکا همچنین ضمن اشاره به اینکه روابط ترکیه و امریکا در حال حاضر خوب نیست، تاکید کرده بود که از این پس تعرفه واردات فولاد ساخت ترکیه به امریکا ۵۰ درصد و تعرفه واردات آلومینیوم ۲۰درصد خواهد بود.
تصمیم اقتصادی دونالد ترامپ در شرایطی اتخاذ شد که اردوغان شرایط حاکم بر روابط دو کشور را به وقوع جنگ اقتصادی تعبیر کرده است. رییس‌جمهوری ترکیه عوامل خارجی را منشأ اصلی سقوط ارزش پول ملی کشورش معرفی کرده است. گفته شده، با کاهش بی‌سابقه ارزش لیر (40 درصد از ابتدای سال میلادی) و درخواست اردوغان مبنی بر تبدیل دلار به لیر، سی‌ان‌ان نوشته که گروهی از مردم آدانا کاغذهایی به شکل دلار را به آتش کشیدند. در این گزارش آمده: «پس از تحریم اقتصادی امریکا علیه ترکیه و اظهارات اردوغان مبنی بر تبدیل دلار به لیر و تحریم وسایل الکترونیک امریکایی از جمله آیفون، گروهی از مردم در حمایت از رویکرد اردوغان برگه‌هایی به شکل دلار را آتش زدند.»
بانک مرکزی ترکیه در واکنش به بحران ارزش پول این کشور با ارایه بسته‌ای تامین نقدینگی بانک‌ها و کسب و کارهای زیان دیده از سقوط ارزش لیر تضمین کرده و برای تحقق این هدف دستور کاهش ذخیره قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی را صادر کرده است. اجرای این بسته که از دوشنبه آغاز شده هر چند در ابتدا موجب شد تا ارزش برابری ۶.۴ تقویت شود ولی این نرخ بار دیگر افزایش یافت. در مجموع از ۲۰۰۸ تاکنون ارزش برابری لیرترکیه در مقابل دلار امریکا سیر نزولی داشته و تنش‌های دیپلماتیک با امریکا این روند را تشدید کرده است.
مخالفت دادگاه با آزادی کشیش
گرچه سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه چهارشنبه از احتمال خبر اختلافات آنکاراـ واشنگتن خبر داده، اما دادگاهی در ترکیه در همین روز با درخواست استیناف آندرو برانسون برای لغو حبس خانگی و ممنوع‌السفری او با وجود هشدارهای امریکا مخالفت کرد. برانسون به اتهام دست داشتن در اقدامات تروریستی محاکمه می‌شود. رسانه‌های محلی نوشته‌اند با مخالفت دادگاه ازمیر برای لغو حبس خانگی، برانسون در حبس خانگی خواهد ماند. پیشتر یک مقام کاخ‌سفید گفته بود، امریکا به ترکیه هشدار داده در صورتی‌که با آزادی این کشیش مخالفت کند تحریم‌های بیشتری را علیه آن اعمال خواهد کرد. این مقام امریکایی گفته، واشنگتن در این مساله کاملا قاطع و جدی است و رییس‌جمهوری امریکا متعهد به بازگرداندن کشیش برانسون به کشور است و اگر ظرف روزهای آینده شاهد اقداماتی در این باره نباشند تدابیر بیشتری لحاظ می‌کنند. سخنگوی وزارت خارجه امریکا هم گفته دونالد ترامپ بسیار از آزاد نشدن برانسون عصبانی است.
همزمان با بالا گرفتن تنش‌های واشنگتن ـ آنکارا، وزیر خارجه روسیه که به ترکیه سفر کرده آشکارا از این کشور حمایت کرده است. سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، در دیدار با مولود چاووش‌اوغلو همتای ترکیه‌ای خود، در آنکارا گفته است که کشورش از استفاده از ارزهای ملی و کنار گذاشتن دلار امریکا در تجارت با ترکیه حمایت می‌کند.
به گزارش بی‌بی‌سی، کاهش ارزش پول ملی ترکیه بر نرخ برابری بر ارزش پول کشورهای رو به رشد نیز تاثیر گذاشته و به عنوان مثال، روز گذشته ارزش روپیه هند در برابر دلار امریکا کاهش قابل توجهی داشته است. همزمان، نگرانی درباره چشم‌انداز اقتصاد جهانی و هشدار بعضی از کارشناسان که نسبت به بروز محدودیت‌های تجاری در سطح جهانی و در نتیجه آن، کاهش رشد و بروز رکود، باعث توجه سرمایه‌گذاران به امنیت سرمایه خود شده که نتیجه آن، تبدیل ارزهای مختلف به دلار امریکا به عنوان پول امن بوده است. در نتیجه، ارزش دلار امریکا در برابر اکثر ارزهای معتبر جهان افزایش یافته است. این در حالی است که ناظران بر این باورند که تقویت دلار به افزایش صادرات و کاهش واردات امریکا و پیشبرد هدف دولت آن کشور برای گسترش تولید و افزایش اشتغال کمکی نمی‌کند.
