گروه جهان|
با ادامه کاهش ارزش لیر ترکیه به‌دلیل تحریم‌ها و تعرفه‌های امریکا، رجب طیب اردوغان گفته کالاهای الکترونیکی امریکا را تحریم خواهد کرد. آنکارا از دوشنبه بسته سیاستی جدیدی را برای تقویت ارزش لیر به اجرا گذاشته ولی نتوانسته تاثیر قابل توجهی بر تقویت ارزش پول ملی ترکیه بگذارد. گفته شده، ارزش برابری لیر ترکیه دوشنبه شب در برابر هر دلار امریکا به ۷.۲۴ رسید تا افت ارزش آن در سال جاری از ۴۰درصد فراتر رود.
به گزارش یورونیوز، رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه، گفت کشورش اقدامات لازم را در زمینه اقتصاد انجام داده اما در تنش پیش آمده با امریکا مهم‌تر از اقدامات اقتصادی، حفظ موضع سیاسی برتر ترکیه در مقابل واشنگتن است. او برهمین اساس هرگونه حذف دلار از مبادلات ترکیه را رد و تصریح کرده انتقال مبادلات بین‌المللی ترکیه از دلار به سایر ارزها به معنای تسلیم در برابر فشار امریکاست. اردوغان گفته: «به ترکیه حمله اقتصادی شده است. پیشتر، چنین مواردی بطور مخفیانه انجام می‌شد و اکنون آشکارا این کار را انجام می‌دهند. می‌توانیم دو کار انجام دهیم؛ اقتصادی و سیاسی. از نقطه نظر اقتصادی، اقداماتی در نظر می‌گیریم و وزارت دارایی و اقتصاد شب و روز کار می‌کنند. علاوه بر این، ما کالاهای الکترونیک وارداتی از امریکا را تحریم می‌کنیم. آنها آیفون دارند اما از طرف دیگر سامسونگ هم هست. ما برند داخلی ونوس وستل را داریم و از آنها استفاده خواهیم کرد.»
اردوغان که پیشتر گفته بود آنکارا آماده جنگ تجاری با واشنگتن است، سه‌شنبه در پایان سخنرانی‌اش تاکید کرده که به لطف خدا اقتصاد ترکیه مثل ساعت کار می‌کند و هیچ مشکلی وجود ندارد.
بانک مرکزی ترکیه در تلاش برای مدیریت بحران، با ارایه بسته‌ای تامین نقدینگی بانک‌ها و کسب و کارهای زیان‌دیده را تضمین کرده و برای تحقق این هدف دستور کاهش ذخیره قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی را صادر کرده است. اجرای این بسته که از دوشنبه آغاز شده هر چند در ابتدا موجب شد تا ارزش برابری ۶.۴ تقویت شود ولی بعد از ظهر دوشنبه این نرخ بار دیگر تا ۶.۹۴ افزایش یافت. در مجموع از ۲۰۰۸ تاکنون ارزش برابری لیر در مقابل دلار امریکا سیر نزولی داشته است. در حالی که در حال حاضر هر ۰.۱۴ دلار امریکا در مقابل یک لیر ترکیه مبادله می‌شود، این نرخ یک دهه پیش و در سال ۲۰۰۸ میلادی ۰.۸۴ بوده است.
بیشترین سقوط ارزش پول ملی ترکیه در جریان داد و ستدهای جمعه بود که کاهشی ۱۸درصدی را تجربه کرد. این افت پس از آن رخ داد که دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا، از دو برابر شدن نرخ تعرفه واردات محصولات فلزی ترکیه به امریکا خبر داد. گفته شده، بانک مرکزی ترکیه در تلاش است با هدف مهار تورم ۱۵درصدی و توقف روند نزولی ارزش پول این کشور، نرخ بهره را از ۱۷درصد کنونی بالاتر ببرد. سیاستی که با مخالفت صریح اردوغان مواجه است.
سی‌ان‌ان نوشته: «تحلیلگران بسیاری بر این باورند که مسوول بحران امروز ترکیه شخص اردوغان است. اقتصاد ترکیه به‌دلیل تورم بالای 15درصد، کسری بالای حساب جاری دولت و بدهی نزدیک به 250 میلیارد دلاری اوراق مشارکت، آسیب‌پذیر نشان داده است، بحرانی که برخورد با آن نیازمند تغییر اساسی در سیاست‌های اقتصادی است که با توجه به پیروزی دوباره اردوغان در ژوئن گذشته و سپردن وزارت خزانه‌داری و دارایی به برات البیرک داماد اردوغان، بعید به‌نظر می‌رسد چرا که اردوغان بارها تاکید کرده کاهش ارزش لیر منشأ داخلی ندارد و تحت تاثیر توطئه‌های خارجی است.» رجب طیب اردوغان بر لزوم کاهش نرخ بهره برای حمایت از صنایع تولیدی ترکیه تاکید کرده است، تاکیدی که به‌زعم برخی کارشناسان ریشه نگرانی‌های حاکم بر بازار پول ترکیه است. فعالان اقتصادی در ترکیه نگران دخالت دولت در سیاست‌های بانک مرکزی ترکیه هستند.
اقتصاد ترکیه در پی افزایش هزینه‌های دولت اردوغان که در سال‌های اخیر با هزینه‌های فزاینده نظامی در عراق و سوریه مواجه بوده، گرفتار سیر صعودی نرخ تورم و کاهش ارزش پول این کشور شده است. در چنین شرایطی افزایش تنش سیاسی این کشور با امریکا موجب تسریع روند سقوط ارزش لیر شده است. روابط دیپلماتیک ترکیه و امریکا در روزهای اخیر و در پی بروز اختلاف در نحوه مداخله در جنگ سوریه، تحریم ایران و بازداشت آندرو برانسون کشیش امریکایی به اتهام جاسوسی، رو به وخامت گذاشته است. رییس مجلس ترکیه سه‌شنبه با اشاره به وخامت روابط آنکارا و واشنگتن تاکید کرده دولت امریکا برای حل مشکل به وجود آمده در روابط آنکارا ـ واشنگتن باید گام اول را بردارد. بینالی ییلدریم سه‌شنبه در نشست سفیران ترکیه گفته: «دولت امریکا به جای اینکه با اظهارات، اقدامات و اعمال تحریم سعی کند خواسته‌های رییس‌جمهوری‌اش را عملی کند، باید در پی یافتن راه‌حل در چارچوب احترام به قوانین ترکیه باشد. البته هنوز هم فرصت یافتن راه‌حل برای ترمیم روابط ترکیه ـ امریکا وجود دارد و برای پیدا کردن راه‌حل نیز باید با این موضوع با سهولت برخورد شده و امریکا پیشقدم شود.» عبدالله گل رییس‌جمهوری سابق ترکیه، هم با انتشار پیامی در توییتر، ترامپ را خطری جهانی معرفی کرده است. عبدالله گفته: «گفتمان و سیاست ترامپ از نامزدی‌اش در انتخابات تاکنون فاقد ارزش و اصالت بوده است. همه کشورها باید برای صلح و تجارت متحد باشند و با این خطر جهانی مقابله کنند.» گفته شده، جان بولتون مشاور امنیت ملی امریکا با سفیر ترکیه در واشنگتن دیدار کرده است. از نتیجه این دیدار گزارشی منتشر نشده است.
