بانک مرکزی توان تسویه فیزیکی اوراق سکه را دارد؟
تجارت‌نیوز| در حالی روز سه‌شنبه اوراق سکه بانک مرکزی برای اولین‌بار در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شد که شورای فقهی با شرط خود برای بانک مرکزی، تغییر بزرگی در فرآیند عرضه و تسویه این اوراق ایجاد کرده است. پس از صعود قیمت ارز و طلا در هفته گذشته، علی صالح‌آبادی، رییس کل بانک مرکزی از بسته‌ای سه‌بندی برای کنترل نوسانات این بازارها رونمایی کرد. عرضه گواهی اوراق سکه بهار آزادی بانک مرکزی در بازار سرمایه یکی از بندهای این بسته بود. مطابق اعلام بانک مرکزی، از امروز هر شخص حقیقی می‌تواند تا سقف 100 سکه تمام بهار آزادی طرح جدید از بازار سرمایه خریداری کند. همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا می‌توانند بدون محدودیت این اوراق را خریداری کنند. سررسید اوراق مذکور 6 ماه پس از عرضه اولیه است و به شکل نقدی یا فیزیکی تسویه خواهد شد. قیمت تسویه نقدی اوراق نیز معادل میانگین موزون قیمت‌های پایانی تمامی گواهی‌های سپرده سکه بانک‌ها و اوراق سکه بانک مرکزی در بورس کالای ایران در آخرین جلسه معاملاتی خواهد بود. به علاوه خریداران اوراق می‌توانند در هر زمان زودتر از تاریخ سررسید، اوراق خود را در بازار ثانویه و به قیمت روز بفروشند و بانک مرکزی نقدشوندگی آن را تضمین می‌کند. همچنین این اوراق قابلیت وثیقه‌گذاری برای دریافت وام نیز دارند. پس از انتشار خبر عرضه اوراق سکه بانک مرکزی در بورس، غلامرضا مصباحی مقدم، رییس شورای فقهی بانک مرکزی اعلام کرد که با توجه به آنکه این اوراق، فقط به صورت تسویه نقدی منتشر خواهد شد و امکان تحویل فیزیکی ندارد، مورد تایید شورای فقهی بانک مرکزی نیست. با این وجود امروز مصباحی مقدم در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز اعلام کرد که اگر امکان تحویل فیزیکی سکه در صورت مطالبه خریدار وجود داشته باشد، فروش این اوراق مشکلی ندارد. بنابراین با این شرط شورای فقهی، بانک مرکزی امکان تسویه این اوراق به صورت تحویل سکه فیزیکی را نیز فراهم کرد. طبق اعلام بورس کالا، امروز 10 میلیون اوراق سکه بانک مرکزی معادل 100 هزار قطعه سکه بهار آزادی در بورس عرضه می‌شود. تسویه نقدی اوراق سکه، با توجه به اینکه بانک مرکزی می‌تواند با روش‌های مختلف منابع لازم را برای تسویه اوراق به صورت نقدی فراهم کند، برای متقاضیان ریسک کمتری دارد. با این وجود، در شرایط کنونی که بانک مرکزی تحویل فیزیکی سکه را هم تضمین کرده است، این نگرانی در میان متقاضیان خرید اوراق سکه به وجود آمده است که آیا بانک مرکزی واقعا منابع لازم برای تسویه فیزیکی این اوراق و تحویل سکه به خریداران را دارد یا نه؟
این در حالی است که موضوع تسویه اوراق در گذشته نیز برای اهالی بازار سرمایه دردسرساز شده بود. اواخر دهه 80 بود که بحث فروش اوراق مبتنی بر طلای آب شده مطرح شد. با این وجود تجربه عرضه این اوراق خاطره خوبی برای سرمایه‌گذاران به جا نگذاشت. زیرا مشکلاتی که در زمان تسویه این اوراق به وجود آمد، باعث شد که تسویه اوراق با قیمت روز انجام نشود. بنابراین بخشی از فعالان بازار سرمایه ابراز از احتمال وقوع دوباره چنین اتفاقی نگران هستند. در این شرایط و به ویژه پس از اعمال شرط تسویه فیزیکی اوراق سکه، کارشناسان این سوال را دارند که با وجود تجربه‌هایی از این دست، آیا انتشار مجدد این اوراق می‌تواند چاره‌ساز باشد و با استقبال مردم مواجه شود یا نه؟
ضرورت حذف نرخ‌گذاری دستوری محصولات تولیدی
فارس| غلامرضا مصباحی مقدم اظهار داشت: سازمان بورس با ارایه بسته حمایتی از بازار سهام تلاش کرده است تا مانع از رفتارهای هیجانی و ایجاد صف‌های فروش غیرمنطقی در بازار شود که از جمله مهم‌ترین تدابیر در این زمینه، بیمه سبد سهام سهامداران خرد تا 100 میلیون تومان است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: بیمه سبد سهام به معنای آن است که سهامداران خرد می‌توانند با اطمینان از دریافت 20 درصد سود، تا 100 میلیون تومان سهام و اوراق مالی در بازار سهام بخرند و دیگر دچار ترس و واهمه در راستای کاهش ارزش سرمایه خود نشوند، این اقدام به تشکیل صف‌های خرید کمک می‌کند.
مصباحی مقدم در ادامه در مورد عزم جدی دولت برای حذف قیمت‌گذاری دستوری در صنایع مختلف، گفت: از همان ابتدا مخالف کامل قیمت‌گذاری دستوری در فروش محصولات تولیدی شرکت‌ها بودم و بارها اعلام کرده‌ام که عرضه و تقاضای بازار باید قیمت کالاها را کشف کند، از این رو اگر موضوع قیمت‌گذاری دستوری صنایع برطرف شود، یکی از ابهام‌های بزرگ بر بازار سرمایه نیز کنار می‌رود و همین عوامل نیز موجب بازگشت اعتمادها به بازار سهام می‌شود. وی اظهار داشت: هر گونه اقدامی که از تهدیدها و شوک دادن به صنایع کشور جلوگیری کند، موجب دلگرمی سهامداران می‌شود و به تعادل بازارها کمک می‌کند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان در پاسخ به این پرسش که پیشنهاد شما برای بازگشت اعتمادها به بازار سهام چیست؟ گفت: باید توجه کنیم که سازمان بورس و اوراق بهادار، ذی‌نفع طرف عرضه و تقاضای سهام در بازار نیست، بلکه به عنوان نهاد ناظر در مسیر ثبات بخشی و اقدامات حمایتی از فعالان بازار به خصوص سهامداران خرد حرکت می‌کند و همراهی سایر بخش‌های اقتصادی در راستای پویایی بیشتر بازار سرمایه لازم است
