ادامه از صفحه اول| دولت در این مدت با فروش اوراق سود بسیار زیادی از بورس کسب کرده پس چگونه می‌گوید که همانند دولت‌های نگاه ابزاری به بورس نداشتیم! مصوبه‌های جدید و فروش اوراق و عدم تحقق وعده‌ها نیز از راهکارهای استفاده از بورس است. با بررسی روند بورس در یک‌سال و دو ماه اخیر می‌توان گفت که دولت سیزدهم نیز به نوبه خود نگاه ابزاری به بازار سرمایه داشته و همین نگاه‌ها و عدم حمایت باعث شده که بورس روند نزولی به خود بگیرد. به هر ترتیب دولت سیزدهم باید عملکرد اقتصادی خود را در حوزه بورس بررسی و تقویت کند تا بازار سرمایه جانی دوباره برای رشد شاخص و جبران زیان‌ها داشته باشد.
کدام قوانین عملی نشده!
ثبات در قوانین و جلوگیری از تصمیمات ناگهانی دیگر وعده ریاست‌جمهوری در زمینه بورس بود؛ بازار سرمایه همانند دیگر بازار‌ها برای فعالیت نیاز به آرامش و ثبات دارد و این در حالی است که شاهد تناقض در گفته‌ها و اظهارنظر‌های بین مسوولان و مدیران هستیم که بازار را به نوعی آشفته می‌کند. شاید بتوان از بخش صادرات به عنوان بیشترین آسیب دیده از عدم وجود ثبات در قوانین و تصمیمات ناگهانی یاد کرد. به نقل از ایسنا، رییس کنفدراسیون صادرات در تیرماه سال جاری به این نکته اشاره کرد که با وجود بهبود نسبی شرایط صادرکنندگان در دولت سیزدهم همچنان اتخاذ برخی تصمیمات ناگهانی و کوتاه‌مدت، شرایط را برای صادرکنندگان دشوار کرده است و این بی‌ثباتی در تصمیمات مانع از آن شده است که صادرکنندگان دست‌کم بتوانند برای شش ماه آینده خود برنامه‌ریزی کنند.
در مورد حل مشکل دامنه نوسان که جزو وعده‌های بورسی رییس‌جمهور بود اما گام‌هایی برداشته شد و در فروردین ماه سال جدید با افزایش یک درصدی به مثبت-منفی 6 رسید و در همین راستا، روز‌های ابتدایی شهریور، یک درصد دیگر به دامنه نوسان بازار اول و دوم اضافه شد و به مثبت منفی هفت درصد رسید اما برداشتن این دو گام در جهت افزایش دامنه نوسان در حالی است که هنوز هم در برخی سهام تالار شیشه‌ای برخی روز‌ها شاهد ایجاد صف فروش‌های بسیار سنگینی هستیم و درنتیجه ریسک نقدشوندگی برخی سهام هنوز برای فعالان بازار از بین نرفته است.
رییسی در وعده دیگر خود در راستای حمایت از تولید دست روی موضوع حساس مالیات‌ها گذاشته و وعده کاهش پانزده درصدی مالیات شرکت‌های تولیدی را پیش از تحویل گرفتن دولت داده بود. فارغ از بررسی موضوع کاهش پانزده درصدی مالیات که شمشیر دولبه کاهش درآمد دولت و افزایش تولید از طریق کاهش هزینه‌های شرکت‌هاست، رییس دولت در مدت زمان یک سال و دوماهه خود در این وعده خود با فعالان بازار صادق نبود و تنها پنج درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌ها کاهش یافت.
سوالی که به‌طور جدی باید از دولت پرسیده شود در مورد حذف اداره دستوری بازار است. جایی که در لایحه بودجه سال 1401 هیچ‌گونه احکامی در راستای عملی کردن این هدف در نظر گرفته نشد و پس از آن تنها به بخشنامه‌ای اکتفا شد. این درحالی است که هنوز در شهریور ماه امسال پس از گذشت هفده ماه از وعده دولت در این راستا صحبت‌ها برای حذف قیمت‌گذاری دستوری با فعل آینده همراه است. چندی پیش یکی از مسوولان مربوطه در اظهاری نظری عنوان کرد که دولت به دنبال افزایش قیمت خودروها نیست و احتمال دارد که وزارت صمت سیاست جدیدی (آزادسازی قیمت) را در این خصوص اتخاذ کرده و در آن حالت تمام خودروها در بورس کالا عرضه خواهند شد، این در حالی است که این روز‌ها کشمکش و تناقض‌های مشهودی در زمینه عرضه دو خودرو 207 و تارا را شاهد بودیم و در نهایت با مخالفت ایران‌خودرو تصمیم عرضه دو خوردو یاد شده در بورس کالا فعلا منتفی شد. بر اساس تجربه آزادسازی نرخ سیمان و عرضه آن در بورس کالا که در نتیحه آن شاهد رشد سهام شرکت‌های این صنعت بودیم، عقب‌نشینی دولت از تعیین سقف و کف قیمتی می‌تواند گام مهمی در راستای جان گرفتن بازار شمرده شود. اتفاقی که می‌تواند برای بورس کامودیتی محور ایران با افزایش صادرات شرکت‌ها و درنتیجه افزایش سود‌سازی آن همراه شود. البته وعده‌ها اینجا تمام نمی‌شود و ده‌ها وعده دیگر است باید بررسی شود اما در گزارش‌های آتی وضعیت وعده‌های بورسی بیش از گذشته بررسی خواهد شد.
بازار دریچه معاملات
شاخص کل بورس تهران دیروز چهارشنبه، چهارم آبان‌ماه با ۲۶ هزار و ۲۲ واحد کاهش، در ارتفاع یک میلیون و ۲۴۱ هزار واحدی قرار گرفت. شاخص هم‌وزن با هشت هزار و ۳۱۰ واحد کاهش به ۳۶۱ هزار و ۳۵۷ واحد و شاخص قیمت با چهار هزار و ۹۶۱ واحد افت به ۲۱۵ هزار و ۷۴۲ واحد رسید. شاخص بازار اول، ۲۳ هزار و ۴۸۴ واحد و شاخص بازار دوم، ۳۸ هزار و ۷۲۳ واحد افت را ثبت کردند. دیروز در معاملات بورس تهران، بیش از هفت میلیارد و ۵۹۰ میلیون سهم، حق‌تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۵۲ هزار و ۹۴۷ میلیارد ریال معامله شد. همچنین سیمان اصفهان (سصفها) با ۱۸ واحد، سازه پویش (خپوش) با ۱۵ واحد و ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس (زپارس) با ۱۰ واحد تاثیر مثبت بر شاخص بورس داشت. در مقابل توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) با ۲ هزار و ۳۳۸ واحد، فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با یک هزار و ۷۲۸ واحد، گسترش نفت و گاز پارسیان (پارسان) با یک هزار و ۵۲۷ واحد، معدنی و صنعتی گل گهر (کگل) با یک هزار و ۲۳۹ واحد، معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد) با ۹۲۹ واحد، گروه مپنا (رمپنا) با ۹۰۵ واحد و پتروشیمی پردیس (شپدیس) با ۸۳۲ واحد تاثیر منفی بر شاخص بورس به همراه داشت.
بر پایه این گزارش، دیروز نماد فولاد مبارکه اصفهان (فولاد)، ایران خودرو (خودرو)، سایپا (خساپا)، گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو (خگستر)، پالایش نفت تهران (شتران)، پالایش نفت اصفهان (شپنا)، پالایش نفت بندرعباس (شبندر) در نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند. گروه خودرو هم در معاملات روز چهارشنبه صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه یک میلیارد و ۹۶ میلیون برگه سهم به ارزش ۲ هزار و ۶۷۸ میلیارد ریال دادوستد شد.
شاخص فرابورس نیز روز اخیر بیش از ۲۷۷ واحد کاهش داشت و به ۱۷ هزار و ۲۱۰ واحد رسید. در این بازار بیش از سه میلیارد و ۱۰۵ میلیون برگه سهم و اوراق مالی دادوستد شد و تعداد دفعات معاملات دیروز فرابورس بیش از ۱۵۱ هزار و ۷۲۱ نوبت بود. فرآروده غذایی و قند چهارمحال (قچار)، کلر پارس (کلر)، سپیدار سیستم آسیا (سپیدار) و صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود (کشرق) با تاثیر مثبت بر شاخص فرابورس همراه بودند، همچنین بیمه پاسارگاد (بپاس)، شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین (صبا)، سنگ آهن گهرزمین (کگهر)، پتروشیمی تندگویان (شگویا)، پتروشیمی مارون (مارون) و پتروشیمی زاگرس (زاگرس) تاثیر منفی بر این شاخص داشتند.
