بازار سرمایه در سال جدید شروع خوبی داشته و شاخص کل موفق شده علاوه برپس گرفتن کانال یک میلیون و 400 هزار واحد، رشد حدوداً 6 درصدی را به ثبت برساند؛ رشدی که این‌بار ایده آل سهامداران بوده و صرفاً محدود به نمادهای بزرگ و چند سهم بزرگ نبوده است.
رشد شاخص کل کمتر از هم‌وزن
در ماه‌ها و حتی سال‌های اخیر که بورس دوران رشد و رکود را پشت سر می‌گذاشت، اصطلاحی با عنوان «شاخص دولت» و «شاخص ملت» میان فعالان بازار سرمایه به وجود آمد. این اصطلاح که در واپسین روزهای دوران رشد شارپی بورس طی سال 99 به وجود آمد، زمانی بر سر زبان‌ها افتاد که شاخص کل به لطف چند نماد بزرگ خودرویی، فلزی و پالایشی مثبت بود، اما شاخص هم‌وزن که سهام کوچک و متوسط بازار را نمایندگی می‌کرد، هم هر روز منفی بود.
در آن مقطع، سهامداران نمادهای شاخص ساز سود می‌کردند و شاخص هم هر روز رشد می‌کرد، اما پرتفوی مردم نه تنها رشدی نداشت بلکه با افت هم مواجه می‌شد. در آن روزها، اصطلاح شاخص دولت و شاخص ملت به وجود آمد.
این اتفاق در طی یک و نیم سال اخیر هم در مقاطع مختلف رخ داد و شاخص کل در برخی از روزهای نزولی بازار با رشد مواجه شد که اعتراض سهامداران را به دنبال داشت. با این حال، کارشناسان معتقدند که جنس رشد اخیر بازار سرمایه که از اواخر 1400 آغاز شده و فعلاً هم ادامه دارد، از رشدهای اندک شاخص کل در طی یک و نیم سال گذشته متفاوت‌تر است. دلیل این تفاوت را هم می‌توان در سبزپوشی شاخص هم‌وزن جست‌وجو کرد.
شاخص هم‌وزن به دلیل اینکه به تمامی نمادها وزن یکسانی می‌دهد، بهتر از شاخص کل می‌تواند واقعیت بازار را نمایان کند. در این شرایط، شاخص هم‌وزن از ابتدای سال جدید روندی صعودی داشته و رشد حدوداً هفت درصدی را به ثبت رسانده است؛ یعنی یک درصد بیشتر از شاخص کل. شاخص کل روز سه‌شنبه هفته گذشته افت کرد تا تنها روز منفی خود در 1401 را به ثبت برساند، اما شاخص هم‌وزن هیچ اعتنایی به افت شاخص کل نداشت و حتی در همان روز سه‌شنبه نیز کندل سبزی را ثبت کرد که نشانی خوبی به حساب می‌آید و نوید پایان رشد یا افت دسته‌جمعی سهام بازار را دارد. در این وضعیت که نمادهای مختلف از شرایط خوبی برخوردارند و سهام اکثر شرکت‌ها با رشد قیمتی مواجه شده‌اند، امیدواری‌ها نسبت به روزهای آینده نیز افزایش پیدا کرده است. پس از این بابت، رشد شاخص هم‌وزن هم‌زمان با رشد شاخص کل اتفاق مثبتی برای بازار سرمایه است.
رشد ارزش معاملات؛ سیگنال مثبت بعدی
اکثر کارشناسان همیشه تأکید ویژه‌ای بر روی ارزش معاملات بازار سرمایه دارند؛ موضوعی که از دید آنها یک سیگنال قوی برای رشد بورس به حساب می‌آید.
ارزش معاملات در یکی، دو هفته اخیر رشد قابل توجهی داشته و توانسته خود را بر روی چهار هزار میلیارد تومان تثبیت کند. روند رو به رشد ارزش معاملات سیگنال مثبت دیگری است که در کنار خروج پول از صندوق‌های درآمد ثابت و ورود پول به بازار سهام به بورس مخابره می‌شود. در جریان معاملات روز یکشنبه بازار سهام، ارزش معاملات خرد (سهام + حق تقدم + صندوق‌های سهامی) مبلغ پنج هزار و 832 میلیارد تومان بود. این رقم از آذرماه 1400 تاکنون بیشترین مقدار ارزش معاملات به حساب می‌آید.
استقبال بورس از ماه مبارک رمضان
برخی از سهامداران در هفته نخست سال، نگرانی‌هایی نسبت به وضعیت بورس در ماه مبارک رمضان داشتند. با این حال، بورس در نخستین روز ماه مبارک رمضان سبزپوش بود و شاخص کل موفق شد رشد نزدیک به 30 هزار واحدی را به ثبت برساند.
روناک نوری اصل، کارشناس بازار سرمایه درباره تأثیر ماه مبارک رمضان بر بازار سرمایه، می‌گوید: بررسی پیشینه تاریخی نشان می‌دهد که به غیر از سال ۱۳۹۹، بازار طی ماه مبارک رمضان همواره روندی خنثی داشته و تکرار چنین روندی دور از ذهن نیست. از منظر تکنیکالی نیز بازار سرمایه در تاریخ ۵ بهمن ۱۴۰۰ تغییر روند داد که منجر به رشد ۱۸ درصدی شاخص کل با رشد حدوداً 8 درصدی شد و سپس طی یک تا دو هفته، شاهد روندی خنثی و متعادل بودیم.
وی ادامه می‌دهد: با نزدیک شدن به محدوده مقاومتی یک میلیون و 440 هزار واحدی شاخص کل، فیبوی ۶۱/۸ و توجه به تداخل این اتفاقات، پیش‌بینی روند خنثی در ماه مبارک رمضان را قوت می‌بخشد.
این کارشناس بازار سهام یادآور می‌شود: با این حال، باید به اخبار حاصل از مذاکرات و نزدیک شدن به توافق، توجه ویژه‌ای داشته باشیم؛ چراکه با برطرف شدن ریسک‌های سیاسی و اقتصادی و افزایش تورم داخلی و جهانی، چشم‌انداز بسیار مثبتی برای بازار سرمایه ایران به ارمغان می‌آورد که می‌تواند منجر به کوتاه‌تر شدن روند خنثی در ماه مبارک رمضان شود. احسان رضاپور، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز معتقد است: چند سالی می‌شود که واکنش‌های بازار سرمایه به موضوعات تاریخی کمتر شده است. در دهه گذشته، شاهد اثرگذاری شرایط عمومی و اجتماعی بر روی نوسانات بازارهای مالی بودیم و به نظر می‌رسید که اعیاد، اثر مثبتی بر روی روحیه سهامداران داشت و در وفات‌ها و ماه‌های حرام، بورس روزهای بانشاطی را تجربه نمی‌کرد. وی ادامه می‌دهد: در سال‌های اخیر، اثرگذاری مناسبت‌ها بر روی بازار سرمایه کاهش یافته و اتفاقات محیطی مانند قیمت‌های جهانی و برجام، به مراتب اثر بیشتری بر روی بازار سرمایه خواهند داشت و نقش بزرگ و اثرگذاری برای مسائل تاریخی قائل نیستیم. همچنین پیش‌بینی می‌شود بورس نسبت به سال گذشته بهار بهتری داشته باشد.
واکنش قندی‌ها چه بود؟
باوری میان اهالی بازار سرمایه مبنی بر رشد نمادهای گروه قندی در ماه مبارک رمضان وجود دارد؛ موضوعی که در سال‌های نه چندان دور نمود بیشتری داشت.
در نخستین روز معاملات ماه مبارک رمضان در سال جاری، نمادهای گروه قندی معاملات متعادلی داشتند و برخی از آنها راهی صف خرید شدند.
در جریان معاملات روز یکشنبه، نمادهای گروه خودرویی و فلزات اساسی وضعیت بهتری نسبت به سایر گروه‌ها داشتند و نمادهای بزرگ آنها راهی صف خرید شد.
آینده چه می‌شود؟
بازار سرمایه در دو هفته گذشته روند مثبتی داشته و شاخص کل موفق شده که خود را به سطح یک میلیون و 461 هزار واحد برسد. نماد خساپا که با توجه به اخبار پیرامون برجام و ورود خودروی شاهین به بورس کالا با افزایش تقاضای بسیار قابل توجهی همراه شده، این روزها به عنوان لیدر بازار سرمایه شناخته می‌شود. این در حالی است که فعالان بازار سرمایه از لیدری نماد خساپا خاطرات خوشی به یاد دارند. لیدر محوری بازار سرمایه اگرچه همواره انتقاداتی را به همراه داشته، اما موضوعی غیر قابل انکار است. نگاه بورس تهران این روزها به خساپا دوخته شده که با صف‌های خرید پی در پی رشد نزدیک به 40 درصدی داشته و سود خوبی را به سهامدارانش هدیه داده است.
در کنار خساپا، خودرو هم که از دیدگاه تکنیکالیست‌ها مقاومت سرسخت خود را پشت سر گذاشته و موفق شده خود را در ناحیه 2500 ریال تثبیت کند، این روزها می‌تواند به رشد بازار کمک زیادی داشته باشد.
گروه فلزات اساسی با لیدری فولاد، فملی و فخوز هم دیگر گروه پیش‌روی بازار محسوب می‌شود که این روزها با افزایش تقاضا مواجه شده‌اند. فخوز در روزهای گذشته رالی خوبی را پشت سر گذاشته و فولاد هم افزایش قیمتِ آهسته و پیوسته را سپری کرده است. همچنین به نظر می‌رسد نماد فملی هم که با مقاومتی جدی مواجه بود، این سطح مهم تکنیکالی را پشت سر گذاشته است.
در این شرایط که اکثر نمادهای بزرگ و تأثیرگذار بازار روند رو به رشدی دارند و با افزایش تقاضا مواجه شده‌اند، ورود نقدینگی به بازار نیز مشهود است؛ به‌طوری که در جریان معاملات روز گذشته بازار سرمایه، بالاترین ورود پول اشخاص حقیقی به سهام در نزدیک به 6 ماه اخیر به ثبت رسید. همه این عوامل در ابتدای سال 1401 دست به دست هم داده تا سهامداران را نسبت به آینده بورس امیدوار کند. حالا باید دید که روند بورس در روزهای آینده به چه شکلی پیش خواهد رفت.
