آمادگی بورس کالا برای میزبانی از محصولات زنجیره فولاد
حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران در تحلیل وضعیت این روزهای بورس کالا اظهار داشت: بورس کالای ایران در سال ۱۴۰۰ به رکوردهای بی‌نظیری چه در مورد حجم و چه در مورد ارزش معاملات دست پیدا کرده است؛ در مورد حجم محصولاتی که در بورس کالای ایران از ابتدای سال تاکنون معامله شده حدود ۴۹ میلیون تن محصول بوده است. سلطانی‌نژاد افزود: ارزش معاملات هم به رقم ۵۰۰ هزار میلیارد تومان نزدیک شده که در نوع خود بی‌سابقه بوده و این درحالی است که سال گذشته حجم معاملات در کل سال حدود ۳۳ میلیون تن به ارزش ۳۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است. وی تصریح کرد: این نشان می‌دهد که اقبال نسبت به بورس کالا افزایش پیدا کرده و با ورود محصولاتی مثل سیمان و محصولاتی که بالادست زنجیره فولاد هستند، روند تامین مواد اولیه تولید از طریق بورس کالا به شیوه‌ای مطلوب انجام می‌شود. مدیرعامل بورس کالای ایران درخصوص برنامه‌های توسعه فعالیت این مجموعه گفت: درصدد هستیم که به تدریج کل زنجیره فولاد را که دغدغه مجلس شورای اسلامی هم هست به بورس کالا وارد کنیم و معاملات کل زنجیره فولاد در بورس کالا انجام شود. وی افزود: در حوزه کیفی هم سراغ ابزارهای جدید در بورس کالا رفتیم هم گواهی سپرده کالایی را در محصولات مختلف توسعه خواهیم داد و هم برای استفاده از ابزار قرارداد آتی و قراردادهای بلندمدت که اطمینان از تامین مواد اولیه به وجود می‌آورند اقدام خواهیم کرد. سلطانی‌نژاد بیان کرد: ظرف چند روز اخیر قرارداد آتی کاتد مس و گواهی سپرده میلگرد هم در بورس کالای ایران راه‌اندازی شد. مدیرعامل بورس کالای ایران با اشاره به مساله رانت در اقتصاد گفت: بورس کالا مانع رانت و حذف‌کننده رانت است و در واقع بورس کالا ایجاد شده تا تولیدکننده و مصرف‌کننده در یک ساز و کار رقابتی به هم متصل شوند؛ در این زمینه خریداران مواد اولیه در بورس کالای ایران عمدتاً تولیدکنندگانی هستند که در صنایع پایین‌دستی قرار دارند. وی افزود: با توجه به شفافیتی که بورس دارد اگر خریدی از بورس کالا در اثر نوسانات قیمت ارز در آینده منجر به کسب درآمدهای هنگفت شود، می‌توان از آن درآمدها مالیات‌هایی را به نفع مردم اخذ کرد در حالی که چنین ساز و کاری در خارج از بورس وجود ندارد. مدیرعامل بورس کالای ایران گفت: در بورس کالا دلال نداریم و تاکید می‌شود، افرادی که در بورس کالا اقدام به خرید مواد اولیه می‌کنند، عمدتا تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی هستند که وقتی محصول خود را برای مثال شمش فولادی خریدند باید میزان تولید میلگرد از آن شمش فولادی را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند. اگر این کار انجام نشود می‌توان نتیجه گرفت که محصول را به شکل خام فروخته‌اند بنابراین شفافیت آماری بورس کالا، راه‌حل جلوگیری از دلالی و کشف فعالیت‌های سوداگرانه دلالی است.
افزایش ۵۰ درصدی تأمین مالی از طریق صکوک
علی بیگ‌زاده، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه گفت: حجم انتشار صکوک در بازار سرمایه در ۹ ماهه ۱۴۰۰ نسبت به دوره مشابه در سال گذشته با ۵۰ درصد رشد از ۷۹ هزار میلیارد ریال به ۱۱۸ هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال رسیده است.
علی بیگ‌زاده ادامه داد: طی این مدت، ۳۶ موافقت اصولی انواع صکوک در مجموع بالغ بر ۲۶۸ هزار میلیارد ریال توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر شد که ۱۱ مورد آن به مبلغ ۸۳ هزار میلیارد ریال منتشر شده است، ۳ مورد آن به علت اتمام مهلت شش ماهه موافقت اصولی صادره از چرخه انتشار خارج شده و ۲۲ مورد مابقی همچنان در دست انتشار است. او افزود: ۱۰ مورد از این ۲۲ موافقت اصولی صادره و در دست انتشار مربوط به شرکت‌هایی است که سابقه تامین مالی از طریق انتشار انواع صکوک در بازار سرمایه را دارند و ۱۲ مورد مابقی مربوط به شرکت‌هایی است که برای اولین‌بار نسبت به انتشار صکوک در بازار سرمایه اقدام کرده‌اند. مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی با اشاره به تنوع ساختارهای صکوک بیان کرد: دارایی‌های متنوعی مبنای انتشار اوراق مذکور قرار گرفته است؛ از مواد و قطعات مورد نیاز تولید خودرو و لوازم بهداشتی گرفته تا سهام و تاسیسات و ماشین آلات که نشان‌دهنده تنوع ابزارهای مالی اسلامی نسبت به شرایط مختلف بانیان اوراق است. بیگ‌زاده ادامه داد: در ۹ ماهه سال جاری ۱۶ مورد تامین مالی مجموعاً به مبلغ ۱۱۸,۷۰۰ میلیارد ریال از طریق انتشار انواع صکوک در بازار سرمایه انجام شد که سه مورد اخیر آن مربوط به تامین مالی شرکت‌های سایپا، گروه صنعتی انتخاب الکترونیک آرمان و کرمان موتور مجموعاً به مبلغ ۲۴,۰۰۰ میلیارد ریال طی یک ماه گذشته صورت پذیرفت. به گفته مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه، در ۹ ماهه سال جاری، صکوک اجاره شرکت‌های سایپا، بازرگانی سایپا یدک و سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، صکوک رهنی شرکت ایران‌خودرو، دو مورد صکوک مرابحه و دو مورد صکوک منفعت دولت در مجموع بالغ بر ۱۰۶ هزار میلیارد ریال سررسید شدند و مبلغ آخرین قسط و اصل همگی این اوراق در مواعد مقرر پرداخت شد. او تصریح کرد: در ۹ ماهه ۱۴۰۰، در مجموع بالغ بر ۸۷ هزار میلیارد ریال اقساط انواع صکوک توسط شرکت‌های واسط مالی از بانیان اوراق دریافت و از طریق شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به حساب دارندگان اوراق واریز شده است.
