تعادل|
باوجود مسائل مختلف در بازار همچون کشف ماینرها، قیمت‌گذاری دستوری و امثال این موارد شاخص توانسته روند رو به بالایی به خود بگیرد. طی روزهای اخیر خبری در خصوص اعمال تخفیف برای خوراک شرکت‌های تولید‌کننده محصولات پتروشیمی و پالایشگاه‌ها منتشر شد و می‌توان گفت طی دو روز اخیر بورس تهران تحت تأثیر این رشد صعود مطلوبی تجربه کرده و حواشی را نادیده گرفته است. پس از چندین هفته اصلاح طی روزهای اخیر شاخص کل بورس تهران با رشد 0.22 درصدی توانست کمی به سهامداران سود اعطا کند. با جمع‌بندی میزان رشد دو روز اخیر بورس از منطقه خطر تا حدود زیادی دور شد و امیدواری‌ها برای رشد شاخص بورس بیشتر شد. بسیاری از تحلیلگران تکنیکال بازار بر این عقیده بودند که در صورت نزول شاخص به زیر محدوده یک‌میلیون و 400هزار واحد سرعت نزول شاخص بیشتر می‌شد اما طی دو روز اخیر به‌واسطه رشدها این نزول کمی کم‌رنگ‌تر شد. برخی خبر‌ها نشان می‌دهد وزارت نفت درصدد است برای خوراک این شرکت‌ها تخفیف‌هایی در نظر بگیرد که این موضوع به رشد درآمد این شرکت‌ها منجر می‌شود. درعین‌حال گزارش‌های 6ماهه شرکت‌های بورس که آرام‌آرام در حال انتشار است، نشان می‌دهد درآمد شرکت‌های فعالان در بازار سهام در حال افزایش است، این موضوع می‌تواند اثرات مثبتی بر شاخص بورس داشته باشد.
تغییرات جدید برای پتروپالایشی‌ها
طبق ابلاغیه ششم مهرماه، وزیر نفت که به معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت و پالایشگاه‌ها نیز ابلاغ‌شده است، مبنای قیمت‌گذاری خوراک دریافتی پالایشگاه‌ها و فرآورده‌های نفتی تحویلی از پالایشگاه‌ها به دولت مشخص‌شده است. پس از شیوع ویروس کرونا و کاهش مصرف فرآورده‌های نفتی که به کاهش شدید تولید برخی پالایشگاه‌ها منجر شد، شرکت‌های پالایشی از وزارت نفت خواستار اعمال تخفیف‌های بیشتر در قیمت خوراک شدند. هنوز از جزئیات دقیق ابلاغیه وزارت نفت اطلاعی در دست نیست، اما برخی خبرهای غیررسمی نشان می‌دهد قرار است قیمت نفت سبک با 5دلار و نفت سنگین با 6دلار تخفیف به پالایشگاه‌ها تحویل داده شود؛ برای میعانات گازی نیز 2دلار تخفیف در نظر گرفته‌شده است. مبنای فرمول قیمت‌گذاری نیز 95درصد میانگین نفت 3منطقه نفتی عمان، دوبی و نفت برنت است.
هم‌اکنون ظرفیت تولید پالایشگاه بندرعباس ۳۵۰ هزار بشکه در روز است، ارایه هر یک دلار تخفیف به معنای آن است که هزینه‌های این شرکت 2هزار و 500میلیارد تومان کاهش خواهد یافت. برای پالایشگاه اصفهان نیز هر یک دلار تخفیف معادل ۲.۶ هزار میلیارد تومان تخفیف در سال است. شرکت پالایش نفت تهران نیز روزانه ۲۵۰ هزار بشکه نفت مصرف می‌کند؛ اگر این شرکت از تخفیف یک‌دلاری مندرج در دستورالعمل جدید وزارت نفت برخوردار شود، سالانه ٩١ میلیون دلار معادل 1.7هزار میلیارد تومان (با احتساب دلار نیمایی) از محل خوراک خود، منتفع خواهد شد و اگر این تخفیف 3 دلار باشد، تخفیف خوراک این واحد پالایشی از ۵ هزار میلیارد تومان فراتر خواهد رفت.
هم‌زمان با این تحول، قیمت نفت نیز در بازار‌های جهانی در حال افزایش است که این موضوع نیز در کنار تغییرات نرخ خوراک و فرآورده‌های نفتی می‌تواند درآمد پالایشگاه‌های فعال در بورس را با تغییر جدی مواجه کند. بااین‌حال تحلیلگران معتقدند با توجه به پیچیدگی‌هایی که در محاسبه حاشیه سود پالایشگاه‌ها وجود دارد هنوز نمی‌توان به‌طور دقیق آثار این تحولات را محاسبه کرد، اما می‌توان انتظار داشت که درآمد پالایشگاه‌ها با رشد مواجه شود. به گفته بسیاری از کارشناسان بازار به نظر می‌رسد نرخ مواد اولیه نسبت به محاسبات قبلی 3.3دلار در هر بشکه بهتر شده است، اما با توجه به پیچیدگی‌های محاسباتی، پس از ابلاغ رسمی و کامل فرمول‌ها می‌توان دقیق‌تر اظهارنظر کرد.
ولی‌الله جعفری، رییس اداره نظارت بر ناشران گروه شیمیایی و غذایی سازمان بورس نیز بابیان اینکه نخستین گام برای ابلاغ نرخ نفت خام و قیمت فرآورده‌های نفتی با اطلاعیه اخیر وزارت نفت برداشته‌شده است، گفت: هنوز دستورالعمل قیمت‌گذاری افشا نشده است. البته پیگیری‌های مقتضی در حال انجام است تا در صورت امکان، دستورالعمل قیمت‌گذاری خوراک دریافتی و فرآورده‌های نفتی نیز در شرکت‌های پالایشی افشا شود. پس از ابلاغ این دستورالعمل و اعلام نرخ نفت خام و فرآورده‌های نفتی از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران به شرکت‌های پالایشی، می‌توانیم منتظر ارایه صورت‌های مالی و آثار آن بر سود و زیان شرکت‌های پالایشی باشیم.
دراین‌بین با ابلاغیه ارایه تخفیف برای خوراک پالایشگاه‌ها برخی از خبرهای منتشر نشان می‌دهد که برنامه ارایه تخفیف به شرکت‌های پتروشیمی به نتیجه رسیده است. پیش‌ازاین جزئیات طرح خوراک پتروشیمی‌ها به هیئت دولت ارسال‌شده بود، اما هنوز درباره جزئیات ارایه تخفیف به شرکت‌های پتروشیمی اطلاعات کاملی در دست نیست. این طرح برای ایجاد مشوق‌ها برای جذاب شدن بعضی طرح‌های مهم پتروشیمی است و عمده این طرح‌ها مربوط به تبدیل گاز طبیعی به متانول و پروپیلن است. بخش عمده این تخفیف‌ها هم مربوط به گاز است.
