از کسب‌وکارهای اینترنت‌محور تا توسعه شاخص‌های اقتصادی
حجت اسماعیل‌زاده، معاون پذیرش شرکت فرابورس ایران در تشریح اصطلاح «کسب‌وکار اینترنت‌محور» اظهار کرد: کسب‌وکارهای اینترنت‌محور، ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که سبب تمایز آنها با سایر کسب‌وکارها می‌شود. حجت اسماعیل‌زاده سهم بااهمیت دارایی‌های نامشهود در سبد ارزشیابی این کسب‌وکارها را ازجمله ویژگی‌های کسب‌وکارهای مزبور برشمرد و افزود: حساسیت بالای این کسب‌وکارها به تغییرات تکنولوژیکی، اهمیت امنیت و حفاظت داده‌ها و اطلاعات، دسترسی به حجم بالایی از داده‌های مختلف ازجمله داده‌های جمعیتی و اقتصادی و نقش اساسی نیروی انسانی و مدیران کلیدی در شکل‌گیری و دوام این کسب‌وکارها از دیگر ویژگی‌های خاص این نوع از کسب‌وکارها است. وی ضرورت تدوین ضوابط پذیرش کسب‌وکارهای اینترنت‌محور را مدنظر قرارداد و خاطرنشان کرد: با توجه به تصمیم‌هایی که در سطح ملی در ارتباط با اکوسیستم این کسب‌وکارها گرفته‌شده، ورود این کسب‌وکارها به بازار سرمایه منوط به تدوین ضوابط خاص پذیرش این شرکت‌ها در بازار سرمایه است. معاون پذیرش شرکت فرابورس شفاف‌سازی و فراهم کردن بستر ورود این کسب‌وکارها به بازار سرمایه را مزیت اصلی تدوین ضوابط یادشده خواند و تصریح کرد: حضور در بازار سرمایه، برای این شرکت‌ها مزایای گوناگونی دارد؛ بارزترین مزیت، کمک به تجمیع سرمایه، بهینگی ساختارها و توسعه اکوسیستم برای این کسب‌وکارها هست. محیط اقتصادی باید به سمتی برود که شرکت‌های بسیار بزرگ فناورانه و اینترنت‌محور در آن شکل بگیرند و به شکوفایی برسند. به گفته اسماعیل‌زاده، ورود این شرکت‌ها به بازار سرمایه کمک شایانی به شکوفایی آنها می‌کند. افزون بر این موضوع، ارزشیابی، تأمین مالی و معامله‌پذیری نیز از دیگر مزایای پیوستن این شرکت‌ها به بازار سرمایه است.وی در ارتباط بااینکه اکنون تدوین ضوابط پذیرش کسب‌وکارهای اینترنت‌محور در چه مرحله‌ای است، بیان کرد: پیش‌نویس این ضوابط در مردادماه امسال به کارگروه ساماندهی که زیرمجموعه معاونت علمی فناوری ریاست‌جمهوری است و مسوولیت ساماندهی این نوع کسب‌وکارها را بر عهده دارد، ارسال شد. پس از بررسی‌های کارشناسی و جلسات متعدد، تأییدیه کارگروه دریافت شد و اکنون، نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است و امیدواریم بزودی شاهد تصویب آن باشیم.
معاون پذیرش شرکت فرابورس، کسب‌وکارهای اینترنت‌محور به‌طور خاص و اقتصاد دیجیتال به‌طور عام را یک موضوع ملی برشمرد و تأکید کرد: طبیعی است در طراحی و تدوین این ضوابط، همکاری و هماهنگی میان نهادهای ملی مختلف ضروری بوده است. این نهادها شامل نهادهای بازار سرمایه همچون سازمان بورس و اوراق بهادار و شرکت فرابورس ایران و همچنین معاونت علمی فناوری ریاست‌جمهوری و وزارت ارتباطات می‌شوند. به گفته وی، حضور نهادهایی در سطح ملی برای تدوین این ضوابط سبب شده تا این کسب‌وکارها در سطح ملی دیده و به این منظور، راه‌کارها در سطح ملی بررسی و شفاف شوند. اسماعیل‌زاده رویکرد کلان نظام را حمایت از این کسب‌وکارها و کمک به توسعه آنها بیان کرد و گفت: فرصت‌هایی که این دست از کسب‌وکارها برای توسعه شاخص‌های اقتصادی و رفاه اجتماعی ایجاد می‌کنند، بی‌بدیل است و باید قدر آنها را بدانیم. وی مراحل پذیرش کسب‌وکارهای اینترنت‌محور را موردتوجه قرارداد و گفت: برای پذیرش این شرکت‌ها، نخست باید از کارگروه ساماندهی در زیرمجموعه معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری استعلام شود. معاون پذیرش شرکت فرابورس ایران از شرکت «تپسی» به عنوان نخستین شرکت اینترنت‌محوردر فرابورس یاد کرد و افزود: «تپسی» اکنون در فرآیند پذیرش و درج است. این شرکت در دی‌ماه سال ۱۳۹۹ به‌صورت مشروط پذیرش شد. وی ادامه داد: سایر شرکت‌های این حوزه که در سال گذشته درخواست داده بودند، باید اطلاعات مالی و کسب‌وکاری خود را به‌روز کنند تا در مسیر بررسی پذیرش قرار گیرند. بنابراین، شرکت‌های فعال در این حوزه که علاقه‌مند به پذیرش در بازار سرمایه هستند، باید هرچه سریع‌تر درخواست پذیرش در سامانه «فراسا» را از طریق مشاوران پذیرش ثبت کنند تا فرآیند بررسی آغاز شود. بدون درخواست جدید یا به‌روزرسانی اطلاعات، فرآیند بررسی پذیرش آنها شروع نخواهد شد.
سامانه جدید معاملاتی آماده کار شد
روح‌الله دهقان، مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس گفت: سامانه جدید معاملاتی بومی تولیدشده و آماده استفاده است. دهقان افزود: این سامانه جدید ازنظر امکانات، شبیه به سامانه معاملاتی موجود بوده و تفاوت چندانی با آن ندارد اما ازنظر توسعه‌پذیری و مقدار فشاری که می‌تواند تحمل کند، پیشرفته‌تر است. به گفته مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس؛ برای سامانه جدید از تکنولوژی به‌روزتری استفاده‌شده که مطابق با تکنولوژی روز دنیا بوده و توسعه‌پذیرتر است. امکانات موجود در این سامانه نیز کمک می‌کند همگام با گسترش و توسعه بازار، سیستم‌های معاملاتی با مشکلات کمتری مواجه شوند. مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تأکید کرد: هدف از تولید سامانه جدید، رفع خطرهای ناشی از فشار بازار بوده است. در این مرحله به دنبال ایجاد امکانات جدید برای سرمایه‌گذاران نبودیم و شاید به همین دلیل، سرمایه‌گذاران تفاوت زیادی بین سامانه جدید و قدیم احساس نکنند. وی تأکید کرد: در فازهای بعدی، بنا به نیاز سازمان بورس، دست ما برای توسعه و پیاده‌سازی ابزارهای جدید بازتر است. دهقان ادامه داد: سامانه معاملات و سامانه پس از معاملات، حوزه‌های جدا از هم هستند که سرویس‌های موردنیاز را در اختیار همدیگر قرار می‌دهند. سامانه جدید که به عنوان سامانه معاملات بومی شناخته می‌شود، تنها حوزه معاملات را در برگرفته و با سامانه پس از معاملات ارتباطی پیدا نمی‌کند.
