توزیع رانت در اقتصاد با بورس کالا مسدود می‌شود
کالاخبر| محمدرضا پور ابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس به جایگاه کنونی بازار سرمایه اشاره کرد و اظهار داشت: در مجلس بعد از قانون سال ۸۴ و از زمان تشکیل ساختار بازار سرمایه به شکل جدید، به دنبال این بودیم تا بتوان در بخش اوراق بهادار و نیزحوزه کالایی شرایط را در اقتصاد کشور به‌گونه‌ای مهیا کنیم که بستر بازار سرمایه باعث ایجاد شفافیت در نظام اقتصادی شود.
وی گفت: توسعه ابزارها، نهادها و بازارها ازجمله اهداف قانون جدید بود که خوشبختانه اتفاقات بسیار مثبتی در هر سه بخش رقم خورد و خروجی آن مسائل قابل‌توجهی بود که در حوزه‌های مختلف ایجاد شده است. پورابراهیمی خاطرنشان کرد: اقداماتی که اخیراً در بورس کالا در حال انجام است ازجمله عرضه محصولات زنجیره تولید فولاد که با تلاش‌های صورت گرفته سرعت پیداکرده است به عنوان ماموریت مهم توسعه فعالیت‌های بازار سرمایه تلقی می‌شود و اثر مثبت این رویدادها در بورس کالا به کل اقتصاد برمی‌گردد.اگر به دنبال پیشرفت بازار سرمایه و وجود اقتصادی شفاف در کشور هستیم، باید اتفاقاتی در بازار سرمایه کشور رخ دهد و معاملات مجموعه‌ای از کالاها به‌ویژه کالاهای اساسی کشور که پایه پذیرشآن‌ها در دنیا وجود دارد، در ایران عملیاتی شود. وی با اعتقاد بر اینکه این اقدامات اکنون در کشور با تأخیر در حال انجام است، گفت: بازار سرمایه زیرساخت‌های لازم برای میزبانی از عرضه کالاهای شرکت‌ها را فراهم کرده و در کنار آن بورس کالا نیز بر ظرفیت‌های خود افزوده است؛ بنابراین انتظار ما این بود تا دولت زودتر از اینها اقدامات فعلی و رهایی‌بخش‌های مختلف از قیمت‌گذاری را به مرحله اجرا می‌رساند که البته شرایط فعلی را نیز به فال نیک باید گرفت. پورابراهیمی می‌گوید: اگرچه این اقدامات با تأخیر در حال انجام هستند اما ما از این فعالیت‌ها و حمایت‌های دولت در این زمینه استقبال می‌کنیم و تحلیل ما این است که رویکرد عرضه کالاها در بورس ازجمله محصولات معدنی و سیمان، مثبت و به نفع اقتصاد کشور باشد. وی درباره تأثیر عرضه محصولات معدنی در بورس کالا بر واقعی‌سازی قیمت‌ها اشاره کرد و افزود: در حوزه محصولات فارغ از اینکه محصولات جزو معدنی‌ها، فرآورده خام و... هستند باید مکانیزم عرضه و تقاضای آنها بر اساس رویکرد شفافیت منتهی به قیمت‌گذاری منصفانه‌ای باشد که از آن به عنوان «کشف قیمت» نام می‌بریم. به اعتقاد پورابراهیمی، کشف قیمت محصولات در تقابل عرضه و تقاضا مانع از رانت و فساد می‌شود که این موضوع گام مهمی در جهت شفاف‌سازی در نظام اقتصادی کشور بوده و گذرگاه آن، بورس کالاست. رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با تأکید بر اینکه عرضه محصولات معدنی در بورس کالا تأثیرگذار بر رشد تولید و سرمایه‌گذاری بخش معدن خواهد بود، گفت: هر اطلاعاتی که وارد ساختار بازار سرمایه می‌شود، می‌تواند برنامه‌ریزی‌های لازم را برای وضعیت عرضه و تقاضای آن، میزان نیاز داخلی کشور و توسعه فعالیت‌ها ایجاد کند و درنهایت زمینه رشد تولید و سرمایه‌گذاری را فراهم کند. وی با تأکید بر اینکه امروز یکی از مهم‌ترین موضوعات تولید، تأمین مواد اولیه است، گفت: اکنون ریسک تأمین مواد اولیه برای بسیاری از حوزه‌های تولیدی باعث ایجاد چالش شده است، در این زمینه باید بتوانیم با استفاده از ابزارهای مالی بورس کالا، تعهدات عرضه‌کنندگان و مصرف‌کنندگان را به‌گونه‌ای مدیریت کنیم تا ریسک‌های موجود در تولید به حداقل ممکن برسند که این رویدادمی‌تواند مزیتی بزرگ برای اقتصاد کشور محسوب شود. وی در ادامه به قیمت‌گذاری دستوری اشاره کرد و گفت: وجود قیمت‌گذاری دستوری یکی از مشکلاتی است که از گذشته در اقتصاد کشور با آن روبرو بودیم و هنوز هم با آن مواجه هستیم، این موضوع به ضرر تولیدکننده و مصرف‌کننده است. مفهوم از بین رفتن قیمت‌گذاری دستوری در مکانیزم بورس کالا این است که انتفاع قابل توجهی به تولید بازگردد به عنوان‌مثال در سال‌های گذشته در حوزه فولاد، سالانه حدود هفت هزار میلیارد تومان رانت در اقتصاد کشور توزیع شد و به دست دلالان رسیده است؛ بنابراین تولیدکننده و مصرف‌کننده هیچ انتفاعی از آن نبرده‌اند.
فرآیند تحویل قرارداد آتی نقره
مدیریت توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران با صدور اطلاعیه‌ای زمان انجام فرآیند تحویل قرارداد آتی نقره سررسیدخردادماه ۱۴۰۰ را اعلام کرد.بر اساس اطلاعیه صادره از سوی بورس کالا، فرآیند تحویل در قراردادهای آتی نقره تحویل خردادماه ۱۴۰۰ در روز سه‌شنبه ۱۸ خردادماه جاری انجام خواهد شد. براساس این اطلاعیه، کلیه مشتریان فروشنده و خریدار دارای موقعیت تعهدی باز، موظف‌اند طبق ضوابط اعلام شده جهت انجام فرآیند تحویل اقدام کنند. گفتنی است، هر قرارداد آتی نقره شامل ۱۰۰ گرم از این محصول است. در این اطلاعیه اشاره‌شده است که صرفاً آن دسته از دارندگان موقعیت فروش امکان ورود به فرآیند تحویل قرارداد آتی نقره رادارند که مطابق قوانین و مقررات مالیاتی کشور در نظام مالیات بر ارزش‌افزوده ثبت‌نام کرده و دارای گواهی مربوطه باشند. ازاین‌رو کارگزار فروشنده موظف است حداکثر تا سه روز کاری قبل از آخرین روز معاملاتی یعنی روز ۱۲ خردادماه لیست مشتریان فروشنده دارای گواهینامه ثبت‌نام نظام مالیات بر ارزش‌افزوده را به همراه مدارک مربوطه به بورس ارسال کند.همچنین کلیه مشتریان فروشنده موظف‌اند دو روز کاری قبل از سررسیدخردادماه ۱۴۰۰ یعنی روز پنج‌شنبه ۱۳ خردادماه و براساس تعیین وقت قبلی اقدام به تحویل نقره به باجه معرفی‌شده، کنند.
