سهام خزانه ابزاری در اختیار ناشران برای حمایت از سهام
امیر تقی خان تجریشی، رییس هیات‌مدیره بورس تهران گفت: سازمان بورس و اوراق بهادار نیز آیین نامه خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه را در تاریخ ۱۵ تیر ۱۳۹۴و دستورالعمل اجرایی خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه را در تاریخ ۶ خرداد ۱۳۹۶ مورد تصویب قرار داد با این حال علی رغم گذشت بیش از ۵ سال از زمان تصویب آن، متاسفانه در مدت اخیر شرکت‌های زیادی خواستار استفاده از این ابزار نبوده‌اند. در حالی که سهام خزانه در بسیاری از کشورهای دنیا بخش عمده‌ای از معاملات شرکت را به خود اختصاص داده است.امیر تقی خان تجریشی بیان کرد: در بازارهای مالی پیشرفته دنیا، شرکت‌ها به‌طور روز افزونی به بازخرید سهام به عنوان روش مکمل یا حتی جایگزین تقسیم سود روی آورده‌اند. پرداخت سود و بازخرید سهام منجر به کاهش ارزش بازار حقوق صاحبان سهام می‌شود، اما شیوه تاثیر این دو متفاوت است، در واقع سود تقسیمی، قیمت بازار سهام را کاهش می‌دهد، اما بر تعداد سهام منتشره شرکت تاثیری ندارد، در حالی که بازخرید سهام، تعداد سهام شرکت را کاهش می‌دهد و اغلب موجب افزایش قیمت سهام می‌شود و شرکت می‌تواند در شرایطی که قیمت سهام در بازار، از ارزش ذاتی شرکت پایین‌تر است، با به‌کارگیری «سهام خزانه» و خرید سهام خود، میزان غلظت سهام را افزایش داده و در نتیجه سود سهام بیشتری را میان سهامداران خود تقسیم کند.وی ادامه داد: همین طور در شرایطی که قیمت سهام در بازار از ارزش ذاتی بیشتر شده باشد، می‌تواند با فروش «سهام خزانه "ای که قبلا خریداری شده است، نسبت به تامین مالی خود با هزینه کمتر (به‌دلیل بالاتر بودن قیمت سهام از ارزش ذاتی) بهره‌مند شود که در حقیقت مکانیزم آن مشابه افزایش سرمایه‌ای است که در اختیار هیات‌مدیره است و می‌تواند در این شرایط منابع وارد شرکت شود که در بورس‌های دنیا نیز انجام می‌شود.
امیر تقی خان تجریشی شرط اصلی برای استفاده از این ابزار‌ها را فاصله گرفتن قیمت‌های بازاری از ارزش ذاتی شرکت عنوان کرد که باید توسط نهاد ذی‌صلاح گزارش شود و افزود: شکی نیست که سهام خزانه به عنوان یک ابزار مالی، کارکردهای مثبتی در توسعه بازارهای مالی دارد با این حال علی رغم کارکرد مفید این ابزار، سایر ابزارهایی نظیر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی و سود انباشته و صندوق‌های بازارگردانی باعث شده است که جذابیت این ابزار کاهش یابد چرا که طبق آیین نامه انتشار سهام خزانه، در فرآیند افزایش سرمایه یک شرکت، باید فاقد هر گونه سهام خزانه باشد. همچنین مادامی‌که این سهام در دست شرکت باشد، از اعمال حق رای در مجامع و دریافت سود محروم است.رییس هیات‌مدیره بورس تهران در پایان با تاکید بر آموزش و ارتقای آگاهی شرکت‌ها برای استفاده از این ابزار خاطرنشان کرد: اگرچه با معرفی سهام خزانه ابزارهای مالی تحت اختیار مدیریت جهت جلب رضایت سهامداران و افزایش ارزش شرکت متنوع خواهد شد، اما شرکت‌ها قبلا هم از طریق شرکت‌های زیرمجموعه‌شانیا به تازگی از طریق صندوق‌های بازارگردانی اقدام به مدیریت سهام‌شان می‌کردند و انعطاف عمل بیشتری دارند این موضوعات سبب گردید که کارکرد واقعی استفاده از سهام خزانه به عنوان ابزار مدیریت در حفظ ثبات ارزش شرکت در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد. در این راستا امید است با تغییر برخی از این قوانین و ایجاد جذابیت بیشتر و ارایه برنامه‌های آموزشی آگاهی شرکت‌ها، استفاده از این ابزار افزایش یافته تا شرکت‌ها بتوانند از مزایای آن برخوردار شوند.
اجماع برای عرضه و خرید سنگ آهن از بورس کالا
جعفری طهرانی، تحلیلگر بازار بین‌المللی فولاد با تأکید بر اینکه باید زودتر از این عرضه سنگ‌آهن در بورس کالا انجام می‌شد گفت: در عرضه‌های اولیه که قبل از عید اتفاق افتاد استقبال محدودی صورت گرفت چراکه مدتی زمان خواهد برد تا بازار به یک اجماع برای عرضه و خرید سنگ‌آهن برسد.مشاور راهبردی کمیته معدن و صنایع معدنی تفاهم‌نامه ایران و چین با اشاره به افزایش قیمت محصولات بعد از عرضه در بورس متذکر شد: باید در نظر داشت، قیمت جهانی سنگ‌آهن افزایش یافته و گاهی فاصله قیمت جهانی سنگ‌آهن با قیمت داخلی این محصولات به دو برابر هم رسیده است. این باعث می‌شود که حاشیه سود تولیدکنندگان صنایع بالادستی اعم از بخش خصوصی و دولتی در مخاطره قرار بگیرد.او افزود: این اتفاق با گلایه‌هایی روبرو شد. شاید این گلایه‌ها تا حدی درست باشد زیرا می‌بینیم معدنی‌های بزرگ در جهان به عنوان تولیدکننده محصولات معدنی باقی مانده‌اند و وارد تولید فولاد نشده‌اند. ولی نباید فراموش کرد که این معدنی‌های بزرگ جهان محصولات خود را با قیمت‌های روز بازار به فروش می‌رسانند و وقتی قیمت شمش فولاد به ۸۰۰ دلار می‌رسد آنها می‌توانند سنگ‌آهن را به قیمت ۲۰۰ دلار به فروش برسانند؛ اما تولیدکنندگان داخلی، سنگ‌آهن را زیر ۱۰۰ دلار می‌فروشند.تحلیلگر ارشد بازار بین‌المللی فولاد و سنگ‌آهن توضیح داد: در چنین شرایطی، نمی‌توانیم گلایه کنیم که چرا معدنی‌های بزرگ، وارد تولید فولاد شدند مگر اینکه با عرضه در بورس کالا، قیمت‌ها به‌طور متناسب کشف‌شده و همراه با افزایش قیمت سایر بخش‌ها، محصولات معدنی هم رشد قیمت منطقی داشته باشند.او بیان کرد: طبیعتا، نمی‌توان انتظار داشت قیمت سنگ‌آهن با عرضه در بورس دو برابر شود. اما می‌توان انتظار داشت که قیمت این محصولات نسبت به قبل متناسب‌تر تعیین شود و به فروش برسد. این مورد، یکی از نیازهای واقعی است که باعث می‌شود قیمت‌ها به یک نقطه تعادلی بهتری برسد.
