رقیه ندایی|
چند روزی می‌شود که بازارسرمایه فعالیت خود را آغاز کرده اما وضعیت نامطلوبی داشته و هنوز هم بسیاری از سرمایه‌گذاران بورسی در زیان عمده هستند و امیدی نسبت به بازار ندارند. شاخص کل بازار سرمایه در هفته اخیر ۰,۹ درصد افت کرد و بورس تنها بازار منفی اولین هفته کاری در سال ۱۴۰۰ شد. با توجه به اینکه شاخص کانال ۱,۳ میلیون واحدی را از دست داده بنابر احتمالات انتظار می‌رود در روز جاری این روند یعنی نزول و سرخ پوشی ادامه‌دار باشد. با این حال با توجه به نزول جزیی شاخص در این هفته، احتمال برگشت شاخص هم وجود دارد و از سویی دیگر می‌توان روز شنبه انتظار سبزپوشی بازار را داشت.
همان‌گونه که گفته شد یکی از احتمالات بازار طی هفته جاری روند نزولی است که این روند با توجه به پیشینه بازار دور از انتظار نیست و بنابر احتمالات می‌تواند بازارسهام طی هفته مذکور در برخی روزها نزول شاخص را تجربه کند. البته این نزول می‌تواند بسیار کوتاه‌مدت باشد.
یکی دیگر از گزینه‌های مورد انتظار رشد بازار طی این روزهاست که عوامل مختلفی در این رشد دخیل هستند. یکی از عوامل اخبار سیاسی همانند؛ احتمال بازگشت امریکا به مذاکرات برجام است و توافق ایران و چین، سیگنال مثبت درباره افزایش دامنه نوسان بورس، نوسان قیمت دلار، ادامه سیاست عرضه اولیه و ترسیم چشم‌انداز مثبت سیاست‌گذاران برای بازار سهام چشم‌انداز هفته آینده را می‌توانند بسیار مثبت و مطلوب سازند.
بورس یک بازار کاملا احساسی است و نسبت به اخبار واکنش‌های مختلفی نشان می‌دهد. برای نمونه؛ زمانی که خبری سیاسی در کشور مخابره می‌شود این بازار باتوجه به وضعیت اخبار نزول و یا صعود می‌کند (باتوجه به دخالت همه‌جانبه ارکان مسوول در بورس اغلب اوقات اخبار سیاسی تاثیر منفی بر روی این بازار دارند) . اخباری مثل؛ بازگشت امریکا به برجام و یا توافق 25 ساله ایران و چین می‌تواند یک تحول مثبت برای اقتصاد و کشور باشد و تاثیر بسزایی بر روی بورس داشته باشد اما بازهم واکنش بازار ممکن است کمی تغییر کند.
دامنه نوسان نیز تاثیر بسزایی در بورس دارد و وزیراقتصاد نیز درخصوص دامنه نوسان گفته است: «همواره با محدود کردن دامنه نوسان مخالفم چرا؟ چون بازار سرمایه یک جنس و خصوصیتش این است که درجه و حد نقدشوندگی بالا دارد. وقتی منفی و مثبت ۲ می‌کنید و رشد را دو بگیرید در حالیکه این بازار مالیات، حق کارگزاری، حق بورس و سایر هزینه‌ها را دارد که باید به آنها هم توجه شود. همین الان دامنه نوسان مثبت ۶ و منفی ۲ تصویب شد و من هم در شورا بودم. اما سوال می‌کنم اگر یکی وضع مالی خوبی نداشته باشد و پول نیاز دارد و حاضر است با منفی سه درصد بفروشد، آیا حق داریم به او بگوییم این کار را نکن؟ در بازار سکه شما می‌گویید که چقدر کم یا زیاد بشود؟ دامنه وجود دارد؟خیر، در بازار ارز نیز همین طور.» این درحالی است که بسیاری از کارشناسان بازار با حذف تدریجی دامنه نوسان موافقند و به‌طور کلی براین نظرند که دامنه نوسان یک عامل بسیار زیان بار برای بازار است. یکی از کارشناسان بازارسرمایه چندی پیش گفته بود که اگر دامنه نوسان وجود داشت در مردادماه سال گذشته بورس در یک هفته ریزش‌های خود را انجام می‌داد و در حال حاضر وضعیت به حال عادی خود باز می‌گشت اما دامنه نوسان باعث شد که سرمایه‌گذاران چندین ماه وضعیت اسفناکی را تجربه کنند.
انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده بر روی بورس اثردارد اما به بحث انتخابات ریاست‌جمهوری خیلی وزن داده شده است. برخی معتقدند دولت فعلی بازار را متعادل می‌کند و بعد از کمی رشد به دولت بعدی تحویل می‌دهد و برخی دیگر نیز عقیده دارند دولت بعدی بازار را سر و سامان خواهد داد. اما به نظر می‌رسد انتخابات ۱۴۰۰ تاثیر عمیقی روی بازار سهام نخواهد داشت و مسلما بنا بر شرایط کشور بازار سهام در اولویت‌های ابتدایی دولت بعدی قرار نخواهد گرفت. بنابراین نباید انتظارات نامعقولی از بازار سهام در آستانه انتخابات داشته باشیم.در روزهای نزدیک انتخابات جو روانی در بازار سرمایه و دیگر بازارها شکل خواهد گرفت اما نباید انتظار زیادی از بازار سرمایه در این مدت داشت. باید توجه داشته باشیم اخباری که به بازار می‌رسد تاثیر مقطعی روی بازار سهام دارند.
درنهایت می‌توان گفت بورس هنوز هم غیرقابل پیش‌بینی است اما می‌توان گفت که طی سه ماه آینده این بازار وضعیت مطلوبی به خود می‌گیرد و دیگر شاهد نزول و یا صعودی‌های شارپی نخواهیم بود و یک روند متعادل خواهیم داشت.
تغییر وضعیت بورس
پیمان حدادی، کارشناس بازارسرمایه درخصوص بورس و فاکتورهای تاثیرگذار بر روی آن درسال جاری می‌گوید: افزایش کارشناسان و مشاوران بورس می‌تواند به سهامداران و روند بازار کمک کند. باید برای تحقق این اهداف تدابیری همچون تخصیص عرضه‌های اولیه به صندوق‌ها و جلوگیری از دریافت کد بورسی آنلاین برای کسانی که تجربه و سواد کافی برای ورود به بازار را ندارند اندیشیده شود.
سلمان نصیرزاده، کارشناس بازارسرمایه نیز در این خصوص اظهار می‌کند: باتوجه به روند کنترلی که برای نرخ ارز در سال 1400 پیش بینی می‌شود، انتظار می‌رود روند بازار یک روند تعادلی باشد. همچنین قیمت‌های جهانی در سال 99 نوسانات شدیدی را تجربه کرد اما باتوجه به تولید و توزیع واکسن کرونا، انتظار می‌رود سال جاری با یک ثبات نسبی همراه با یک روند افزایشی سال آینده را پشت سربگذارد.
مهدی دلبری، کارشناس بازار سرمایه درباره روند شاخص بازار سرمایه در دومین هفته 1400 می‌گوید: بازار در سال 1400 سنت شکنی کرد و برعکس سال‌های گذشته بازار در دومین هفته از فروردین باوجود اینکه حالت نیمه تعطیل داشته است مثبت بوده است اما امسال شرایط متفاوت بود که یکی از عوامل آن این است که بازار سرمایه در 2 سال گذشته شرایط نسبتا خیلی عالی را تجربه کرده است و بازده بسیار مناسبی نصیب سهامداران شده است که علت آن را می‌توان به دامنه نامتقارن اشاره کرد که این امر باعث شد تعداد نمادهای سقف روش بیشتر از تعداد نمادهای خرید باشد و همین موضوع سبب می‌شود که نمای بازار شاداب به نظر نرسد و به دنبال آن حجم معاملات کاهش بسیاری را تجربه کند.
او تصریح می‌کند: دومین عامل تاثیرگذار در بورس نرخ سود بانکی است که همچنان میزان آن بالا است و در حدود 21 درصد است که این موضوع از جذابیت بازار سرمایه می‌کاهد و از طرف دیگر بازار در انتظار انتشار گزارشات است. گزارشات ماهانه در اوایل هفته آینده منتشر می‌شود و سهامداران می‌توانند به یک برآوردی از سود 99 برسند و می‌توانند امیدوار باشند که این سود تکرار شود و به نظر می‌رسد امسال بازار سرمایه سود بهتری را نسبت به بازار رقیب نصیب سهامدار بکند. درباره تفاهم نامه ایران و چین فعلا موضوع به‌طور کامل محقق نشده است ولی چین دومین اقتصاد دنیا است و در بازار‌های کالایی که یکی از اصلی‌ترین بازارها است و تعیین کننده قیمت در اکثر کالاها مانند سنگ آهن، مس، محصولات پتروشیمی، ذغال سنگ و کالاهای دیگر است.
این کارشناس بازار سرمایه بیان می‌کند: اثرات سیاسی قرارداد ایران و چین می‌تواند در کاهش تحریم‌ها اثر مثبتی داشته باشد ولی باید منتظر ماند که این قرارداد به‌طور رسمی منتشر شود تا بتوان اثراتش را دقیق‌تر بررسی کرد. اگر دولت رفتار منصفانه‌تر و مداخلات قیمتی کمتری با بازار سرمایه داشته باشد شرایط برای بازار سرمایه در سال جدید بهتر خواهد بود.
