رفع ابهام کارگزاران بانکی از دو صندوق و تامین سرمایه
محمدرضا معتمد، معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس درباره ابهام کارگزاران درباره وابسته به بانک‌ها در مورد نحوه تملک سهام دو صندوق با درآمد ثابت و بازارگردانی و مشارکت بانک‌ها در تاسیس شرکت‌های تامین سرمایه گفت: طبق قانون برنامه ششم توسعه (از ۹۶ الی ۱۴۰۰)، نهادهای مالی وابسته به بانک‌ها، برای تاسیس صندوق‌ها باید از بانک مرکزی مجوز گرفته و به سازمان بورس ارایه می‌کردند. وی ادامه داد: از سوی دیگر بانک مرکزی جز یکی دو مورد در برابر درخواست این نهادهای مالی دارای سهام کنترلی و موثر، مجوزی صادر نمی‌کرد تا اینکه همتی رییس کل بانک مرکزی در جلسه ۲۶ آبان شورای عالی بورس با ایجاد صندوق‌های بادرآمد ثابت و بازارگردانی و همچنین تاسیس شرکت‌های تامین سرمایه موافقت کرد. سه شنبه هفته گذشته هم این موضوع در جلسه شورای عالی پول و اعتبار تصویب شد. این مقام مسوول ادامه داد: بنابراین تفسیر سازمان بورس این است که جز آن دسته از نهادهای مالی وابسته به بانک‌ها که از قبل دارای این دو صندوق و یا شرکت تامین سرمایه بودند، دیگر نهادهای مالی وابسته به بانک‌ها می‌توانند اقدام به ارایه درخواست کنند. این درحالی است که یک صندوق می‌تواند تا چند سهم را بازارگردانی کند. به‌طوری که ۵۲ صندوق، بازارگردانی سهام حدود ۴۰۰ شرکت را به عهده دارند و حتی برخی شرکت‌ها دارای چند بازارگردان هستند.
معتمد خاطرنشان کرد: با این اوصاف انتظار می‌رود طی یکی دو هفته آینده رییس کل یا معاون بانک مرکزی، مقررات مربوط به صدور مجوز نهادهای مالی وابسته به بانک‌ها در دو نوع صندوق و تاسیس شرکت‌های تامین سرمایه را بدون مراجعه به بانک مرکزی و به صورت غیرموردی صادر کنند تا بعد از ارایه درخواست‌ها به سازمان بورس، زمینه راه‌اندازی صندوق‌ها و تشکیل شرکت‌های تامین سرمایه فراهم شود. در این میان هر توافق و رویداد جدید به بازار اطلاع‌رسانی خواهد شد.
وی در واکنش به دیگر سوال مبنی بر اینکه با توجه به افزایش حجم و اندازه بازار سرمایه و ورود نقدینگی، وضعیت رسیدگی به درخواست تشکیل شرکت‌های سبدگردانی به چه نحو است، گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از ۵۰ درخواست سبدگردانی، دریافت و رسیدگی شده که در برابر عدم احراز شرایط تحصیلی و تجربه برخی، سازمان بورس حدود ۲۲ موافقت اصولی صادر کرده که بعد از تکمیل فرایند و مواردی مانند اقدامات ثبتی، تامین سرمایه، نیرو، محل و... مجوز نهایی صادر خواهد شد.
نقش بازار گردان در بازار سرمایه چیست؟
پیمان تاتایی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نقش بازار گردان در بازار سرمایه گفت: حضور بازار گردان در تمام بازارهای مالی ضروری است. با این حال در کشور ما بازار گردانی قدمت زیادی ندارد و البته شرایط به نحوی پیش رفت که اهمیت نقش آن بیش از گذشته نمایان شد. وی اضافه کرد: در شرایطی که حد دامنه نوسان تعریف شده و همزمان نقدینگی جدیدی وارد بازار سرمایه نمی‌شود و از طرف دیگر شاهد تشکیل صف خرید یا فروش باشیم، حضور بازار گردان اهمیت بیشتری دارد و نقدشوندگی بازار را تضمین می‌کند. طی ماه‌های گذشته هر سه مورد حادث شد بنابراین نهاد ناظر تصمیم گرفت با هدف افزایش نقدشوندگی بازار نقش این ابزار را تقویت کند. این کارشناس بازار سرمایه به نقش ذاتی بازارگردان اشاره کرد و گفت: بازارگردان، در زمان ریزش بازار، با منابع مالی که در اختیار دارد یا اعتبار گرفته است، برای کنترل صف‌های فروش، سهام خریداری می‌کند. طبیعی است که برای تامین وجه نقد خود مجبور به فروش هم هست و از اینرو در بازار مثبت، سهام خود را عرضه می‌کند تا دوباره بتواند با منابع مالی، از بازار حمایت کند. در این حالت، از نوسان‌گیری بازارگردان یاد می‌شود. تاتایی، نوسان‌گیری را جزیی از سیاست‌های بازارگردانان دانست و خاطرنشان کرد: در حقیقت، نحوه سیاست‌گذاری بر همین است تا بازارگردان نوسان‌گیری کند؛ چرا که از منابع مالی کافی برخوردار نیست و مجبور است سهامی که پیش‌تر خریداری کرده، برای عملیات آتی خود نقد کند. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه ممکن است انتقاد نوسان‌گیری بر بازارگردان وارد باشد، اما این موضوع بر گردن آن نیست، افزود: سازوکار و عملکرد بازارگردانی برهمین شیوه پایه‌گذاری شده است. وی ادامه داد: به تعبیر دیگر، از بازارگردان‌ها انتقاد می‌شود که مانع رشد بازار می‌شوند، در حالی که آنها برای انجام وظیفه ذاتی خود، مجبور به داد و ستد پی در پی سهم هستند. وی با بیان اینکه لازم است نقشی غیر از بازارگردان برای حمایت از سهم تعریف شود، تاکید کرد: نباید از بازارگردان انتظار حمایت قیمتی از سهم داشته باشیم و افزایش نقدشوندگی در بازار از اولویت بالاتری برخوردار است. تاتایی در نهایت عنوان کرد: ریزش هفته گذشته بورس، بر مبنای شایعات بود و واقعیت اقتصادی کشور و بازارگردانی در آن نقشی نداشت. در شرایط کنونی، جو بازار مثبت است و پیش‌بینی می‌شود شاخص به حد گذشته خود برسد و همچنین افزایش ورود نقدینگی جدید به بازار محتمل است.
