گروه بورس| محمد امین خدابخش|
بورس تهران همچنان در مدار صعود است و بازار سرمایه در شرایط رخوت بازارهای موازی به یکه تازی خود ادامه می‌دهد. در این میان اگر چه در بعضی از روزها و هفته‌ها ترمز این رشد کشیده شده و سرمایه‌گذاران با دیده ترید و به روند پیش روی بازار نگریسته‌اند. با این حال، آسان بودن سرمایه‌گذاری در کنار نبود دردسرهای معاملات فیزیکی در سایر بازارها نظیر ارز و سکه، موجب شده تا سه ماهه نخست سال جاری شاهد تداوم پیشروی دو ساله شاخص‌های سهام باشیم.
بر این اساس طی هفته گذشته نیز نماگرهای بورس و فرابورس به رشد خود ادامه دادند و سبب شدند تا ارزش بازار سهام در دو بال بورس و فرابورس به حدود 5 هزار و 168 هزار میلیارد تومان برابر با 300 میلیارد دلار برسد. در هفته‌ای که گذشت صعود شاخص کل بورس از میانه کانال یک میلیون و 28 هزار واحدی آغاز شد. این نماگر در حالی به انتظار از سرگیری معاملات در روز شنبه نشست که تا سطح یک میلیون و 153 هزار و 679 واحد ارتقا یافته بود. رشد 12 درصدی نماگر یاد شده در حالی محقق می‌شود که در طول هفته گذشته، اخباری نظیر تغییر لات‌های معاملات در قالب اصلاح زیرساختارهای معاملاتی، طرح دوباره مالیات بر عایدی سرمایه مطرح شد. انتشار پیش نویس لایحه آن سبب شده بود تا تقریبا معاملات دو روز میانی هفته بدون حصول دستاوردی خاص در کلیت بازار پایان یابد. این عامل اگرچه در روزهای پایانی هفته تکذیب شد با این حال می‌توان گفت که اثر خود را بر بازدهی هفتگی بورس و فرابورس گذاشت و ضمن تاثیرگذاری بر داد و ستدها، به تشدید بی اعتمادی و افزایش ریسک قانونی در کلیت بازار سرمایه انجامید.
عواملی از این دست در کنار نزدیک شدن به فصل مجامع و اهمیت گزارش‌های سه ماهه نخست سال جاری برای بسیاری از بازیگران حقوقی بازار سبب شد تا «تعادل» ضمن گفت‌وگو با احسان طیبی به بررسی احتمالات پیش روی بازار سرمایه در هفته جاری بپردازد.
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص عوامل کلی تاثیرگذار بر رفتار سرمایه‌گذاران به خبرنگار«تعادل» گفت: در حال حاضر چند متغیر بنیادی از جمله سود بانکی تغییر کرده است. در حال حاضر این متغیر به حدود ۱۵ درصد رسیده و شنیده‌ها حکایت از آن دارد که رقم یاد شده در بازار بین بانکی بسیار پایین‌تر از میزان یاد شده است. تغییراتی از این دست سبب می‌شود تا با افزایش جذابیت بازار سهام نقدینگی خارج از این بازار آمادگی لازم برای ورود به بورس را داشته باشد. بنابراین دور از انتظار نیست که در هفته‌های پیش رو نیز شاهد تقاضای سنگین برای خرید سهام باشیم.
اصلاح زیرساختارها سازنده اما ناکافی
طیبی در پاسخ به این سوال که تغییر لات‌های معاملاتی به موجب دستورالعمل ارایه شده در روز چهارشنبه هفته گذشته که به اصلاح زیرساختارهای بازار سرمایه در بخش یاد شده پرداخته بود، تا چه اندازه می‌تواند به کاهش ریسک زیرساخت و کم شدن مشکلات هسته معاملات کمک کند، گفت: مسلماً تغییر لات‌های معاملاتی و ایجاد تناسب بین پول وارد شده به چرخه معاملات با حجم سرمایه و سهام خریداری شده می‌تواند بسیار موثر باشد و از نارسایی‌های موجود بکاهد. با این حال آنچه که حائز اهمیت است توجه به میزان نقدینگی است که در روزها و هفته‌های اخیر وارد بازار سرمایه شده است. در حال حاضر حجم معاملات نسبت به سال‌های اخیر تا حدی افزایش یافته که حتی با اعمال تغییراتی از این دست انتظار نمی‌رود که پشتیبانی متناسب با عملیات انجام شده در بازار سهام قابل دسترس باشد.
احسان طیبی افزود: فکر می‌کنم که فعالان بازار باید در تحلیل‌های خود ریسک ناشی از زیرساخت معاملات را که به دلیل مشکلاتی همچون نارسایی‌های هسته معاملات و یا کاستی‌های موجود در سرور کارگزاری‌ها ایجاد می‌شود، در خرید و فروش‌های خود لحاظ کنند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: تغییر یادشده در زیرساخت ساختار معاملاتی بازار اگرچه می‌تواند کمکی شایان توجه در خصوص تسهیل معاملات و نقدشوندگی سهام داشته باشد، با این حال لزوم توجه بلندمدت به اصلاح و بهبود زیرساخت‌ها همچنان پابرجا خواهد بود و باید در بلندمدت فکری به حال زیرساخت‌های سخت افزاری و نرم‌افزاری بازار سهام کرد تا مشکلات به شکلی ریشه‌ای حل شود. احسان طیبی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا با ایجاد آرامش خاطر در میان سرمایه‌گذاران نسبت به عرضه سهام عدالت در هفته‌های پیش رو و تهدید روانی از این حیث متوجه بازار سرمایه خواهد بود یا خیر، گفت: گمان نمی‌کنم که ریسک معاملات سهام عدالت به چرخه معاملات در هفته پیش‌رو چندان جدی باشد و تهدیدی از این بابت متوجه روند آتی بازار سرمایه شود.
پرتفوی جذاب سهام عدالت
وی افزود: دارایی مانند سهام عدالت از آن جهت حائز اهمیت است که نمادهای ارزنده‌ای را در خود جای داده است. همین امر به جذابیت آن می‌افزاید. برای مثال در نمادی مانند «مارون» هفته اخیر رقابت خوبی صورت گرفت. در حال حاضر بسیاری از نمادهای موجود در سهام عدالت به دلیل کاهش نرخ سود بانکی و رخوت موجود در بازارهای موازی، توانایی خوبی برای سودآوری دارند. دلیل این امر جذابیت P/E تحلیلی آنهاست. تمامی این عوامل منجر به تقاضای سنگین شده است که انتظار می‌رود حتی در صورت افزایش عرضه‌ها از جانب مالکان سهام عدالت نیز خنثی نشود. بنا بر این اگر از این بابت در هفته‌های پیش رو مجدداً تهدیدی متوجه معاملات بازار شود، می‌توان انتظار داشت که افت قیمت‌ها مقطعی باشد و به استراحت بازار بینجامد نه تغییر روند.
اهمیت گزارش‌های سه ماهه
و فرارسیدن فصل مجامع
احسان طیبی در خصوص تاثیر احتمالی نزدیک بودن فصل مجامع و قریب الوقوع بودن انتشار گزارش‌های ۳ماهه، با توجه به تغییرات رخ داده در رویکرد معاملات فعالان بازار، گفت: این عوامل بر بازار سرمایه و معاملات آن تاثیرگذار خواهد بود. در بررسی متغیرهای اینچنینی باید توجه داشت که اگر چه در شرایط فعلی بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد به دنبال دریافت سود سرمایه (Capital Gain) هستند، با این حال تقریباً تمامی سرمایه‌گذاران حقوقی در نظر دارند تا سهامی را خریداری کنند که در بلندمدت به آنها بازده بدهد و بتوانند از سود تقسیمی در مجامع آن نیز بهره مند شوند. همین امر سبب می‌شود تا شرکت‌های یاد شده با دقت سهام دارای پتانسیل را در فصل مجامع رصد کنند و از این طریق درصدد سرمایه‌گذاری در سهام یاد شده برآیند.
این تحلیل‌گر بازار سهام خاطرنشان کرد: در این میان طبیعتاً تمامی نمادهایی که در مجمع سود قابل توجهی تقسیم می‌کنند و می‌توانند تا مبالغ تقسیم شده را با سرعت بیشتری نسبت به سایرین به حساب سرمایه‌گذاران واریز کنند از اولویت بیشتری برای سرمایه‌گذاری برخوردار خواهند بود. به همین دلیل ممکن است در هفته‌های پیش رو شاهد افزایش تقاضا در نمادهای یاد شده باشیم. طیبی ادامه داد: اگرچه در حال حاضر بسیاری از سرمایه‌گذاران ممکن است به روند سودآوری شرکت‌ها و نا هماهنگ بودن میزان درآمد آنها با قیمتی که برای سهامشان پرداخت می‌شود نسبت به گذشته توجه چندانی نکنند، با این حال نمی‌توان گفت که بازار در خصوص گزارش‌های مالی بی تفاوت عمل می‌کند. برای مثال باید به خاطر داشت که گزارش‌هایی نظیر تجدید ارزیابی شرکت‌ها است که در حال حاضر سبب شده بسیاری از نمادها به رغم زیان‌ده بودن و یا مناسب نبودن از لحاظ بنیادی با تقاضای سنگین مواجه شوند. بنابراین می‌توان گفت بازار هیچگاه بی دلیل هیچ سهمی را نمی‌خرد. احسان طبری در پایان با توجه به مولفه‌های یاد شده در خصوص وضعیت پیش روی بازار سهام در هفته جاری گفت: گمان می‌کنم که روند کلی معاملات در هفته پیش رو مثبت باشد. فکر می‌کنم که در شرایط فعلی عدم وجود اصلاح در بازار به نحوی که مانع افزایش یکسره قیمت‌ها برای مدت طولانی بشود، چندان مناسب نیست. از این رو امیدوارم که در هفته‌های پیش رو شاهد فراز و فرود قیمت‌ها باشیم. وقوع چنین امری می‌تواند به دور از فراز و فرودهای تند و تیز، سهام شناور بازار در میان خریداران و فروشندگان دست به دست شود. بنابراین اگر در هفته‌های پیش رو شاهد وقوع چنین عاملی باشیم نمی‌توان گفت که بازار با مشکل مواجه شده است. من فکر می‌کنم که در شرایط فعلی رسیدن شاخص به محدوده یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی تا یک میلیون و ششصد هزار واحدی امری دور از انتظار نباشد.
