گروه بورس|محمد‌امین خدابخش|
در هفته‌ای که گذشت بازارهای مالی جهان همچنان تحت تاثیر رویدادهای سیاسی بودند. همین امر سبب شد تا در بازارهای سهام شاهد نوسان‌های متفاوتی نسبت به هفته‌های قبل باشیم. در حالی که اقتصاد جهانی همچنان به مذاکرات تجاری در جریان میان چین و ایالات متحده به دیده تردید می‌نگرد، برداشت‌های موجود از این گفت‌وگو‌ها میان ملت‌های دو سوی اقیانوس آرام سبب شده تا در هفته اخیر نوسان‌های متفاوتی را در بورس‌های آسیایی در مقایسه با بازارهای امریکای شمالی شاهد باشیم. در حالی که در ماه‌های اخیر به دلیل افزایش حساسیت روانی سرمایه‌گذاران در مورد تنش بازارهای سهام به‌طور معمول حرکتی مشابه هم داشتند. در روزهای گذشته شاهد آن هستیم که تفاوت در نگرش ملت‌ها نسبت به تحولات احتمالی در روابط تجاری میان چین وامریکا سبب بروز نوعی واگرایی در شاخص‌های سهام آسیایی و امریکایی شده است.
واگرایی شاخص‌های آسیایی
با نماگرهای امریکا
از آنجا که در تمام دو سال گذشته صدمات وارده از اعمال تعرفه‌ها به دو طرف جنگ تجاری منجر به بروز عدم اطمینان و افزایش تقریبا یکسان ریسک تجاری و سیاسی در اقتصاد جهانی می‌شد، سرمایه‌گذاران در مقابل هر خبر منفی موضعی ریسک‌گریزانه‌تر بر می‌گزیدند. همین امر نیز موجب افت بهای سهام و کالاهای اساسی در مقابه تمامی دارایی‌هایی می‌شد که پوششی مناسب در مقابل ریسک‌های سیستماتیک ایجاد می‌کردند. بر این اساس طبیعی بود که در دو سال اخیر با تندتر شدن آتش جنگ تعرفه‌ای و انتشار اظهارات غیر منتظره سیاسی که اغلب از سوی دونالد ترامپ مطرح می‌شد، شاهد رشد قیمت جهانی طلا و اوراق قرضه بلندمدت باشیم. اما همانطور که مطرح شد تغییر نگرش بازارها در روزهای اخیر سبب شده تا گرایش به سهام در بازارهای مختلف یکسان نباشد. در حالی که سرمایه‌گذاران امریکایی با افزایش احتمال توافق میان رهبران چین و امریکا دوباره دارایی‌هایی همچون طلا را به حال خود وانهاده‌اند و در حال حمایت از شاخص‌های نیویورک هستند، سرمایه‌گذاران در شرق آسیا با فروش سهام در جهت کوچک‌تر کردن نماگرهای «فوتسی225»، «شانگهای» و «هنگ سنگ» گام بر می‌دارند.
بخشی از این افت که در روزهای پایانی هفته گذشته تشدید نیز شد به سبب آن روی داد که رییس‌جمهور امریکا در روز چهارشنبه قانونی را امضا کرد که به موجب آن دولت امریکا تحت شرایطی خاص امتیازات ویژه تجاری با هنگ کنگ را لغو کند. بر اساس این قانون در صورتی که دولت ایالات متحده اطمینان حاصل کند که میزان دخالت جمهوری خلق چین در امور داخلی هنگ کنگ از حد مقرر بیشتر شده می‌تواند بر محدودیت‌های تجارت با این منطقه خود مختار بیافزاید. همین امر سبب شد تا حتی بزرگ‌ترین عرضه اولیه سال جاری میلادی هم نتواند شاخص «هنگ سنگ» متعلق به بورس هنگ کنگ را نجات دهد. از این رو شاخص یاد شده روز گذشته بیشترین کاهش (2.03 درصد) را نسبت به سایر نماگرهای آسیایی به ثبت رساند.
شاخص‌های امریکایی همچنان پیشتاز
اما بر خلاف آنچه در مورد نماگرهای شرق آسیا گفته شده نماگرهای امریکایی این روزهای بسیار بهتر از قبل به رشد خود ادامه می‌دهند. رونق بازارهای امریکایی که جز خوشبینی به نتیجه مذاکرات میان دولت‌های چین و امریکا بر آمارهای خوب اقتصادی و بهبود چشم‌اندازها از رشد اقتصادی سه‌ماهه چهارم سال جاری میلادی اتکا دارد، سبب شده تا شاخص‌های سهام در کشور یاد شده رکودهای تاریخی خود را ارتقا دهند. به موجب چنین امری در پایان معاملات روز پنجشنبه «داوجونز» از سطح 28 هزار واحد فراتر رفت. به نظر می‌رسد که یکی از مهم‌ترین دلایل رشد این روزهای وال‌استریت کاهش کسری تراز تجاری امریکا نسبت به ماه‌های گذشته است که تاثیر شگرفی بر استنباط سرمایه‌گذاران از شرایط اقتصادی دارد. گفتنی است رشد روزهای اخیر سبب شده تا بسیاری از کارشناسان با اوج گرفتن نماگرهایی نظیر «نزدک»، «اس‌اند پی 500» و «داوجونز» احتمال ریزش‌هایی جزئی را در این شاخص‌ها محتمل بدانند.
کوتاه از بازار جهانی ارز
تاثیرات اخبار اقتصادی ایالات متحده و خوشبینی سرمایه‌گذاران به آینده اقتصادی این کشور تنها به معاملات سهام محدود نماند. داد و ستدهای بازار ارز نیز به نوبه خود بازتاب این خوشبینی‌ها را در نرخ‌های برابری دلار با سایر ارزهای معتبر جهان تعدیل کرد. بر این اساس در آخرین روز معاملاتی از واپسین هفته ماه نوامبر بازارهای جهانی شاهد رشد قیمت دلار در مقابل اغلب ارزهای مورد معامله بودند. چنین امری سبب شد تا شاخص دلار امریکا که ارزش پول ملی این کشور را در مقابل 6 ارز قدرتمند دیگر می‌سنجد، هفته گذشته را با رشد به پایان ببرد. مطابق با این تغییرات نماگر یاد شده معاملات خود را در حالی به اتمام رساند که در میانه کانال 98 واحد قرار داشت. با این افزایش دماسنج دلار تقریبا 2 واحد بالاتر از ماه گذشته به معاملات خود خاتمه داده است.
تداوم ضعف تقاضا در بازار فلزات گرانبها
اما در حالی که روند قیمت‌ها طی یک هفته گذشته به سود سرمایه‌گذاران ریسک پذیر بودند، ریسک گریزها در اغلب بازارها با کاهش ارزش دارایی‌های خود مواجه شدند. در حالی که اونس جهانی طلا به دلیل بروز واهمه از رکود اقتصاد جهانی در ماه‌های اخیر با رشد قیمت همراه بود، این روزها با ضعف تقاضا مواجه است. همین امر سبب شده تا در یک ماه اخیر اونس طلا تا هزار و 445 دلار افت کند. در بازار نقره نیز وضعیت فرق چندانی با طلا ندارد. این فلز ارزشمند که در ماه‌های اخیر 19 دلار و 50 سنت رشد قیمت را شاهد بود در پایان معاملات هفته قبل بهایی برابر با 16 دلار و 80 سنت داشت. به گفته بسیاری از کارشناسان این بدترین وضعیتی است که فلزات گرانبها در سه هفته گذشته داشته‌اند.
در بازار فلزات اساسی تغییرات قیمت‌ها همچنان به نفع تولیدکنندگان است. طی دو ماه گذشته شاخص قیمت بیلت CIS نزدیک به 12 درصد رشد کرده و همین امر سبب گویای بهبود شرایط محصولات فولادی در بازارهای جهان شده است. دلیل این بهبود نیز در افزایش قیمت قراضه امریکا و محدودیت‌هایی نهفته است که دولت مرکزی چین برای تولیدکنندگان محصولات فولادی ایجاد می‌کند. البته باید به خاطر داشت که با افزایش امیدواری‌ها نسبت به آینده اقتصاد جهان تقاضا برای فولاد نیز بیشتر شده است. گفتنی است، سایر فلزات نیز در یک هفته اخیر روندی نسبتا خنثی را طی کرده‌اند. برای مثال مس در حالی در دو روز پایانی هفته با افت مواجه شد که تقریبا در سه روز ابتدایی معاملات به همان میزان رشد کرد. آلومینیوم، روی و سرب نیز شرایطی تقریبا مشابه داشتند. معاملات هفته گذشته در حالی به اتمام رسید که هر تن مس 5 هزار و 869 دلار، هر تن روی 2 هزار و 279 دلار، هر تن آلومینیوم هزار و 757 دلار و هر متریک تن سرب نیز در حدود هزار و 954 دلار امریکا قیمت داشته‌اند.
تداوم مازاد عرضه در بازار نفت
در بازارهای طلای سیاه همانند هفته‌های گذشته بر پاشنه روند افزایشی کم رمق می‌چرخد. این اتفاق سبب شده تا در طی این مدت به رغم افزایش کم‌شیب بهای جهانی نفت نوسان‌های روزانه مقادیر متفاوتی کاهش را نیز به نمایش بگذارند. بر این اساس بهای انواع نفت در آخرین روز هفته با افت رو به رو شد. در این روز اما و اگرها در خصوص خروجی اوپک پلاس که در هفته آینده برگزار می‌شود، سبب شد تا هر بشکه نفت برنت دریای شمال در قیمت 62 دلار و 19 و هر بشکه نفت وست تگزاس اینترمدیت با بهای 57 دلار و 7 سنت داد و ستد شود. گفته می‌شود که دلیل کاهش قیمت نفت طی این روز احتمال کم نشدن تولید نفت تا حد مورد انتظار بازار در نشست اوپک پلاس باشد که موجب تشدید عدم تعادل عرضه و تقاضای نفت خواهد شد.
