گروه بورس| مسعود کریمی|
برخی از صاحب‌نظران اقتصادی معتقدند که بازار سرمایه کشور نسبت به سایر بازارهای مالی بازدهی حدود 40درصدی را به سرمایه‌گذاران خود بدهکار است. از همین رو، با توجه به اصلاحات شدید قیمتی شرکت‌های بورسی طی سال گذشته مشاهده می‌شود که از نیمه اسفند ماه 97 تا پایان معاملات روز یک‌شنبه شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران توانسته است با عبور از 26کانال معادل 25 هزارو 482 واحد رشد (15.6 درصد افزایش)، رقم 188 هزار واحدی را به خود اختصاص دهد. در همین حال با توجه به اینکه رشد قیمتی دلار و در پی آن افزایش تورم در فضای اقتصادی کشور قابل تصور است، افزایش قیمت سهام اغلب صنایع و شرکت‌های بورسی دور از ذهن نخواهد بود. بنابراین، با در نظر گرفتن بهبود نسبی قیمت‌های جهانی و پیش‌بینی اثر‌گذاری مستقیم تغییرات دلاری و تورمی در جریان معاملاتی صنایع صادراتی کشور می‌توان در انتظار بهبود عملکرد این دست از شرکت‌ها در بازار سهام بود. با این حال، وزن قابل توجه این دست از صنایع در کلیت بازار سهام و تاثیر‌گذاری آن در سایر شرکت‌های مرتبط می‌تواند چشم‌اندازی شفاف و مثبتی را برای بورس 98 ترسیم کند. از سویی دیگر، در صورتی که شاهد عدم ثبات در قوانین و تعیین زمان‌بندی مناسب آنها همانند بازگشت مالیات بر فروش سهام به نیم درصد طی سال جاری باشیم و بی‌توجهی قانون‌گذار به اثرات سیاست‌گذاری‌ها در بازار سهام را بطور مجدد در فضای اقتصادی کشور طی سال جاری هم تجربه کنیم بطور قطع نمی‌توان انتظار بهبود عملکرد از شاخص‌های بورسی را داشت. گفتنی است برخی از کارشناسان پرتفویی متشکل از صنایع کامودیتی محور را مناسب ارزیابی می‌کنند و بر این باورند که ترجیحا باید شرکت‌هایی که کالا و محصولات آنها به واسطه دولت قیمت‌گذاری می‌شود در سال 98 در اولویت‌های آخر قرار بگیرند.
انتظار بهبود وضعیت 98
در این ارتباط، حامد ستاک مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان در خصوص فرصت‌ها و تهدید‌های بورس 98 در گفت‌وگو با «تعادل» عنوان کرد: با نگاهی به وضعیت بازارهای موازی بازار سرمایه مشاهده می‌شود که آداب سرمایه‌گذاری در بازار بورس نسبت به سایر بازارها متفاوت است. از طرفی چسبندگی قیمتی که در بازارها وجود دارد در بازار بورس دیده نمی‌شود. بر اساس چنین عاملی حتی اگر بازار بورس صعودی را به ثبت رسانده باشد همزمان با نزولی که پیدا می‌کند از میزان رشد آن کاسته خواهد شد. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است در سایر بازارها همانند بازار مسکن این موضوع شرایط متفاوت‌تری دارد. به عبارتی هر اندازه که بازار از نقدینگی و نقدشوندگی بیشتری برخوردار باشد این مهم خود را بیشتر نمایان می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: آمار‌ها نشان می‌دهد که بازار بورس نسبت به سایر بازارها رشد کمتری را به خود اختصاص داده و رشدی که صورت گرفته است بر مبنای رونق اقتصادی نیست. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان با اشاره به اصل و اساس رشد بورس نیز تاکید کرد: افزایش صورت گرفته در بازار سهام بر مبنای رشد نرخ ارز بوده است. حامد ستاک ابراز داشت: انتظار می‌رود بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها وضعیت مطلوبی را از لحاظ میزان رشد در سال 98 تجربه کند. هر چند در بازارهای مالی هیچ چیزی قابل پیش‌بینی نیست اما داده‌های آماری نشان می‌دهد که بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها در زمینه رشد عقب‌تر است.
این تحلیلگر بازار سرمایه در خصوص تهدید‌های بازار سرمایه در سال جاری نیز بیان کرد: با توجه به محدودیت‌‌هایی که به واسطه تحریم در تامین مواد اولیه برخی از اقلام مواجه هستیم در صورتی که نتوان محدودیت‌ها را از طریق دور زدن تحریم‌ها برطرف کرد ممکن است برخی از شرکت‌ها و صنایعی که در بازار سرمایه نیازمند تامین مواد اولیه از خارج کشور و تبادل ارز با سایر کشورها هستند دچار مشکل شوند. به گفته این کارشناس بازار سرمایه تدبیر مطلوب شرکت‌ها و مسوولان در راستای عبور از تحریم و برطرف کردن محدودیت‌ها از نکات قابل توجه جامعه سهامداری در شرایط فعلی است.
کسب درآمد از کانال بورس
از سویی دیگر، علی پروین مدیر تحلیل کارگزاری پارس ایده بنیان با ترسیم چشم‌انداز بورس 98 در گفت‌وگو با «تعادل» بیان کرد: همچنان بازار سرمایه بین عموم مردم به صورت یک بازار فعال و بازاری که بتواند به افزایش نقدینگی معامله‌گران کمک شایانی کند، در نظر گرفته نمی‌شود. از طرفی، مردم عادی همچنان بازار ملک، طلا، دلار و سکه را به عنوان بازاری پیشرو در نظر می‌گیرند چرا که بازار بورس به میزانی که باید بین مردم عمومیت پیدا نکرده است. وی در ادامه بررسی تهدید‌های بازار سهام نیز خاطرنشان کرد: بسیاری از شرکت‌ها نرخ‌هایی که در نظر می‌گیرند با نرخ‌هایی که در هزینه تولید آنها وجود دارد متاسفانه مطابقتی دیده نمی‌شود. بنابراینچنین عاملی باعث می‌شود که سود شرکت‌ها با کاهش همراه شود. به عنوان مثال، با توجه به اینکه صنعت خودرو افزایش نرخ گرفت اما نرخ‌های آنها نسبت به تورم افزایش چندانی را نشان نمی‌دهد. در همین حال، چنین موردی باعث شده که درآمد این دست از شرکت‌ها کاهش و به زیان آنها اضافه شود. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، هنوز نرخ‌ها مطابق با سال 98 و تورم نیست که این مهم به نوعی مانع از رشد واقعی شرکت‌ها در آینده خواهد شد.
مدیر تحلیل کارگزاری پارس ایده بنیان با اشاره به فرصت‌های بورس 98 نیز عنوان کرد: بازار سرمایه بازاری است که با سرمایه هرچند ناچیز می‌توان در آن اقدام به نوسان‌گیری و کسب درآمد کرد. همچنین از دیگر مزیت‌های مهم این بازار می‌توان به صفر نشدن میزان سرمایه در روند معاملاتی اشاره کرد چرا که سهامدار می‌تواند سهمی را برای مدت طولانی نگهداری و از سود مجامع و افزایش سرمایه آن استفاده کند. بر این اساس، فعالیت در بازار سهام به شکل یک درآمد بلندمدت می‌تواند در نظر گرفته شود. علی پروین تاکید کرد: با توجه به این موضوع که انتظار می‌رود در سال 98 هم رشد قیمتی دلار صورت بگیرد، شرکت‌های صادرات محور و دلار محور می‌توانند سردمدار رشد قیمتی باشند و در زمره سهم‌هایی قرار بگیرند که سهامداران می‌توانند آنها را انتخاب کنند.
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص نزدیک شدن به موعد پایان معافیت تحریم‌های خرید نفتی 6 ماهه 8 کشور از ایران و اثر‌گذاری این مهم در روند داد و ستد‌های بازار سهام نیز گفت: به برخی از کشورها فرصت داده شد تا واردات نفت خود را از ایران کاهش دهند اما صفر شدن واردات نفت کشورها امکان‌پذیر نیست. از سویی پیش‌بینی می‌شود که همچنان برخی از کشورها مشمول معافیت خرید نفت از ایران خواهد شد. به هر روی، به هر میزانی که صادرات نفت کشور با کاهش همراه شود بطور اتوماتیک این مهم روی کسری بودجه اثر‌گذار خواهد بود و در ادامه باعث می‌شود که نرخ دلار به شکل آهسته افزایش پیدا کند. بنابراین کاهش صادرات نفتی از سوی ایران منجر به افزایش قیمت دلار خواهد شد. مدیر تحلیل کارگزاری پارس ایده بنیان بیان کرد: ونزوئلا هم جزو تحریم‌های نفتی از سوی ایالات متحده امریکا قرار گرفته است و بازار دور زدن تحریم که به واسطه ایران اداره می‌شد اکنون شاهد ورود ونزوئلا هم است. به هر حال، با توجه به اتفاق فوق می‌توانیم روی دلار و تورم مانور دهیم. بر این اساس، شرکت‌هایی که دلار محورند به عنوان شرکت‌های پیشرو در نظر گرفته می‌شوند.
علی پروین تصریح کرد: همانطور که در بورس 97 با افزایش تورم شاهد رشد قیمت بسیاری از شرکت‌ها و شاخص کل بورس بودیم برای سال 98 انتظار می‌رود تورم حدود 35 الی 40 درصدی را شاهد باشیم. بنابراین، چنین تورمی باعث می‌شود که شاخص بورس وارد کانال 200 هزار واحدی شود. وی گفت: سرمایه‌گذاران برای اینکه بتوانند همگام با تورم حرکت کنند و از ارزش نقدینگی آنها کاسته نشود بهتر است سبدی را تهیه کنند که شرکت‌هایی همانند پتروشیمی‌ها، فلزات، معدنی‌ها بیشتر در پرتفوی آنها قرار بگیرد و مابقی سهام آنها بر اساس تحلیل‌های تکنیکال یا بر اساس نوسان‌گیری‌های کوتاه‌مدت انتخاب شود.
