گروه بورس|در هفته گذشته اظهارنظرهای مهمی پیرامون بورس کالا ایران صورت گرفت که افزایش شفافیت به واسطه تقویت بازارهای رسمی، جایگاه ویژه بورس کالا در توسعه شفافیت اقتصادی و افزایش شفافیت از طریق تقویت بورس کالا از مهم‌ترین آنها بود. در هفته گذشته مدیر عامل شرکت بورس کالای ایران به جایگاه شفاف‌سازی اطلاعات و داده‌ها در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: بازار بورس کالا چهره واقعی داد وستد و شرایط عمومی عرضه و تقاضای کالاهای گوناگون را در کشور نشان می‌دهد. زمانی که معاملات در این بورس با جدیت از سوی تولیدکننده و مصرف‌کننده انجام شود، بطور حتم، با فضایی شفاف و واقعی روبرو خواهیم بود؛ اما در نقطه مقابل، بدیهی است خارج شدن کالاها از فضای معاملاتی شفاف و واقعی، موجب قدرت گرفتن بازارهای غیرشفاف و کاذب و برخی افراد سودجو و منفعت‌طلب خواهد شد. حامد سلطانی نژاد افزود: بدون شک اگر محصولات گوناگون در بورس کالا عرضه نشوند و کالاها در فضایی غیرشفاف، نامشخص و به شکل زیرزمینی معامله شوند، به سرعت شاهد ایجاد انحصار در بازار کشور خواهیم بود و در نتیجه، زمینه کسب سودهای نامتعارف بیشتری برای عده‌ای خاص فراهم می‌شود. وی ادامه داد: در این میان نکته حائز اهمیت، قرار گرفتن کل عرضه محصولات در مقابل تقاضا برای مصرف است که در صورت تحقق این مهم برای همه کالاهای تولید شده در کشور، مسوولان سیاست‌گذار به‌راحتی می‌توانند با مشاهده آمارهای بورس کالا یعنی عرضه، تقاضا و معامله، نسبت به تنظیم بازار محصولات و کمبود یک محصول و نیاز به واردات یا دادن مجوز صادرات تصمیم‌گیری و اقدام کنند.
کاهش قیمت فولاد
با آزاد سازی سقف رقابت
از سویی دیگر، مدیر کل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: آزاد سازی سقف رقابت در معاملات بورس‌کالا برای فولادی‌ها قطعا در کوتاه‌مدت تاثیر مثبتی بر بازار خواهد داشت. سیف‌الله امیری با بیان اینکه هدف ما تامین نیاز داخل است، تاکید کرد: با توجه به شرایط ایجاد شده تنها شرکتهای فولادی اجازه صادرات دارند که محصول خود را در بورس عرضه کنند. وی با تاکید بر لزوم قطع دست دلالان بازار فولاد گفت: اگر بتوانیم دست دلال‌ها را از این بازار قطع کنیم و کالا را بدون واسطه به دست
تولیدکننده برسانیم بدون شک تاثیر بسیارمثبتی در کاهش قیمت‌ها می‌گذارد.
گامی بزرگ در مسیر شفافیت اقتصادی
همچنین، عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: راه‌اندازی بورس کالا و عرضه محصولات مهم حوزه فلزات و پتروشیمی در این بورس، یکی از گام‌های بزرگ در مسیر شفافیت اقتصادی بوده است. علی گل‌مرادی افزود: به دلایل مختلف داخلی و خارجی، با نوسان قیمت کالاها مواجه هستیم که مسوولان سیاست‌گذار با استفاده از تمرکز معاملات در بورس کالا می‌توانند روند کنونی معاملات و قیمت‌ها و همچنین برآورد از میزان نیاز آینده را تحلیل و اقدام کنند. وی تاکید کرد: بطور حتم سیستم و ساختارهایی مانند بورس کالا در ایجاد شفافیت، رقابت سالم، توسعه و رونق کسب و کار نقش ارزنده و بسزایی را بر عهده دارد و در این موضوع به هیچ عنوان جای تردیدی وجود ندارد این در حالی است که بورس کالا علاوه بر اثرگذاری در حوزه شفافیت، انحصار در تولید و عرضه را نیز کمرنگ‌می کند زیرا اگر یک محصول انحصاری قرار باشد در فضایی غیرشفاف عرضه و معامله، شرایط بازار آن کالا بدون شک‌ملتهب می‌شود.
توسعه شفافیت
افزون بر این، مدیرعامل هلدینگ بانک سامان در خصوص مزیت‌ها و فرصت‌های بورس کالا برای اقتصاد گفت: بورس کالا در تمام دنیا بهترین مکان برای اجرای عدالت در معاملات و کشف واقعی قیمت کالاهاست. بهزاد گلکار، با اشاره به اینکه در همه دنیا بورس‌های کالایی به دلیل کشف قیمت واقعی و ارایه خدمات متنوع از طریق ابزارهای مالی نوین، جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد دارند، گفت: در بازارهای نظام‌مند کالایی، قیمت‌ها براساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند به همین دلیل این بازارها در همه کشورها از بورس فلزات لندن و شیکاگو گرفته تا بورس گل هلند و بازارهای متشکل آسیایی، از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. وی شفافیت اقتصادی را مهم‌ترین دستاورد بورس کالا دانست و گفت: وقتی سیستم عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت کالاهاست، اقتصاد در مسیر درست و شفافیت قرار می‌گیرد و بورس کالا اصلی‌ترین ابزار برای تحقق این مهم است.
تقویت بورس کالا
علاوه بر این، یک کارشناس بازار سرمایه درباره عملکرد بورس کالا در آستانه یازده سالگی گفت: نگاهی به سال‌های ابتدایی راه‌اندازی بورس کالا و مقایسه کارکردهای این بورس با شرایط فعلی، نشان می‌دهد که این بورس از منظر ابزارسازی و آماده‌سازی زیرساخت‌ها برای حضور و معامله انواع کالاها عملکرد مثبتی برای اقتصاد داشته است. علی تیموری با اشاره به اینکه بورس کالا، مانعی برای سوءاستفاده در بازارها است، گفت: کلیت اقتصاد و مسوولان باید تلاش بیشتری کنند تا از مزیت مهم بورس کالا برای افزایش شفافیت و سلامت بازارها نهایت بهره را ببرند تا دیگر شاهد همین چالش‌های مقطعی که از کلیت اقتصاد به سایر بخش‌ها از جمله بورس کالا می‌رسد نیز جلوگیری شود.
