گروه بورس| مسعود کریمی|
سازمان بین‌المللی کمیسیون‌های اوراق بهادار یا آیسکو یک انجمن از سازمان‌هایی است که برای بازارهای اوراق بهادار و قراردادهای آتی(فیوچرز) ضابطه‌گذاری می‌کنند و بر آنها نظارت دارند. در همین حال آیسکو دارای اعضایی بیش از ۱۰۰کشور جهان است؛ که آنها بیش از ۹۰درصد بازارهای اوراق بهادار جهان را تحت ضابطه‌گذاری و نظارت دارند. از این رو نقش آیسکو کمک کردن به اعضایش برای ترویج استانداردهای بالا در ضابطه‌گذاری، نظارت و عمل کردن به عنوان مجمعی برای ضابطه‌گذاران ناظر برای همکاری با یکدیگر و دیگر سازمان‌های بین‌المللی است. بر این اساس جانشین رییس سازمان بورس و اوراق بهادار روز گذشته طی اظهارنظری تازه اعلام کرد، آمادگی کامل داریم تا برنامه‌های خود را درباره امنیت سایبری آیسکو مطرح کنیم. این نوع اظهارنظر و اعلام موضع قوی درخصوص امنیت آیسکو در جای خود مثبت ارزیابی می‌شود چراکه نشان از توانایی بالای بازار سرمایه دارد اما نکته قابل ملاحظه موضوع این است که با نگاهی به لیست بورسهای بزرگ دنیا از لحاظ ارزش بازار، شرکت‌های ثبت شده و قدمت فعالیت درمی‌یابیم، بورس‌هایی اعم از نیویورک، نزدک، لندن، توکیو، شانگهای، هنگ‌کنگ
و... در این فهرست حضور دارند. در همین حال در بورس ایران مشاهده می‌شود، منبعی که سرمایهگذاران برای دیدن قیمت سهم‌ها به آن رجوع می‌کنند هر چند وقت یک بار یا به عنوان مثال پس از هر عر‌ضه اولیه‌یی به دلیل اینکه تعداد زیادی از کاربران وارد آن می‌شوند کاملا از دسترس خارج می‌شود. بازار سرمایه 50 ساله که سیستم معاملاتی آن هر از گاهی با مشکلات عدیده ازجمله خرابی مواجه است و سهامداران آن در بلاتکلیفی مطلق فرو می‌روند چگونه می‌تواند امنیت آیسکو را برقرار کند. آیا مدیران و کارشناسانی که به فکر امنیت سایبری سازمان بین‌المللی کمیسیون‌های اوراق بهادار در جهان هستند، می‌توانند راهکاری را برای توسعه زیر‌ساخت‌‌‌های بورسی ازجمله سیستم معاملات طراحی کنند؟ از این رو یادآوری این نکته که استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی(IFRS) که یکی از رکن‌های اصلی فعالیت بورسهای بزرگ در جهان به شمار می‌رود و در بورس ایران تاکنون به صورت فراگیر اجرایی نشده است هم ضروری محسوب می‌شود. از سویی دیگر تشکیل حسابی تحت عنوان کاستودین که در راستای جذب سرمایهگذاران خارجی با هدف افزایش امنیت و تضمین سرمایه سرمایهگذاران فعالیت می‌کند هم متاسفانه مورد توجه قرار نگرفته است. بر این اساس و با توجه به مشکلات داخلی، ارائه طرحی در جهت توسعه و شکوفایی بازار سرمایه ایران بسیار مهم‌تر از امنیت سایبری آیسکو ارزیابی می‌شود.
پیگیری تغییر عضویت در آیسکو
در همین رابطه بهادر بیژنی، جانشین رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور بین‌الملل، جزئیات حضور ایران در آخرین اجلاس سالانه آیسکو به عنوان عضو پیوسته را تشریح کرد.
وی درباره آخرین اجلاس آیسکو و حضور فعال ایران در این جلسات گفت: ما علاوه بر اینکه در کمیته روسا شرکت کردیم در اجلاس جم که کمیته کشورهای اقتصادهای نوظهور است نیز حاضر شدیم. همچنین در کمیته منطقه‌یی آفریقا و خاورمیانه حضور داشتیم. به گزارش سنا، وی با اشاره به اینکه در جلسات مذکور نظرات ایران را تبیین کردیم، اظهار کرد: فلاح‌پور، معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس که در مباحث مدیریت ریسک در ایران نظرات مطرحی دارد در این جلسات بحث‌هایی داشت و نظرات خود را مطرح کرد. ما در بحث امنیت سایبری نیز نقش داشتیم.
وی به عضویت ایران در کمیته سایبری جم در چند ماهه گذشته اشاره کرد و گفت: این کمیته دو بار در سال جلسه برگزار می‌کند و ما برای جلسه بعدی آمادگی کامل داریم تا برنامه‌های خود را درباره امنیت سایبری آیسکو مطرح کنیم. بیژنی درباره خروج امریکا از برجام و تاثیر آن بر عضویت سازمان بورس ایران در نهادهای مالی بین‌المللی گفت: رفتار امریکا درباره خروج از برجام مغایر با قوانین بین‌المللی است. برجام منوط به مصوبه‌یی در قطعنامه سازمان ملل است و کلیه کشورهای عضو سازمان ملل باید در چارچوب این قطعنامه حرکت می‌کردند. با توجه به این قطعنامه هیچ کشوری اجازه ندارد از این قرارداد خارج شود و امریکا خلاف قوانین بین‌الملل عمل کرده است. وی ادامه داد: رفتار خلاف قوانین بین‌المللی امریکا باعث شده تا جز چند کشور خاص هیچ کشوری از تصمیم ترامپ حمایت نکند.
جانشین رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور بین‌الملل با اشاره به اینکه اروپا درحال تصمیم‌گیری و تعیین موضع در برابر رفتار امریکاست، افزود: کشورهای اروپایی با دو رویکرد مختلف مواجهند: یا اینکه در مقابل تصمیم یکجانبه ترامپ کرنش کنند یا قدرت بحق خود را که منوط به مصوبه سازمان ملل است، نشان دهند. وی با تاکید بر اینکه این موضوع فراتر از بحث ایران است، اظهار کرد: اروپا باید تصمیم بگیرد آیا می‌خواهد به امریکا این اجازه را بدهد که در عرصه قوانین بین‌المللی و تجارت جهانی یک طرفه تصمیم‌گیری کند یا خیر. اگر اروپا تن به این خواسته امریکا بدهد قطعا موارد مشابه دیگری نیز پیش خواهد آمد و فقط منحصر به بحث برجام نیست. به همین دلیل احتمالا اروپا منفعل نمی‌ماند و تلاش می‌کند توازنی بین ارتباطاتی که با امریکا دارد و آبرو و حیثیت و قدرتی که دنیا برای اتحادیه اروپا قایل است، برقرار کند. بیژنی این رفتار اروپا را دلیلی دانست که اثرات منفی بیرون آمدن امریکا از برجام را تعدیل می‌کند و افزود: در فرآیند عضویت سازمان بورس در آیسکو، ایران پیگیر است تا از عضویت پیوسته به عضویت عادی تبدیل شود که کشورهای تصمیم‌گیرنده در این مرحله درخصوص پرونده ایران هم کشورهای اروپایی و هم امریکا هستند. لذا امریکا نمی‌تواند یک تنه مقابل این تصمیم بایستد. وی با تاکید بر اینکه اثرات منفی خروج امریکا از برجام بر عضویت ایران در آیسکو جدی نیست، اظهار کرد: در این نهاد بین‌المللی کل کشورهای دنیا عضو هستند. ایران هم عضوی فعال و تاثیرگذار در آیسکو است.
جانشین رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور بین‌الملل با اشاره به اینکه ایران در اجلاس سران آیسکو در عالی‌ترین سطح حاضر می‌شود، افزود: اینها نکاتی است که باعث می‌شود، نتوانند ایران را نادیده بگیرند. ما حضور موثری در آیسکو داریم و بیرون آمدن یک طرفه امریکا از برجام برای ما تاثیر جدی و منفی ندارد.
