گروه بانک و بیمه |
صندوق توسعه ملی برای استفاده از حداکثری تولید داخل و اشتغال‌زایی روش جدید تامین مالی به نام تسهیلات مانایی را از فردا (یکم شهریورماه) پرداخت می‌کند. صندوق توسعه ملی در نشست معرفی قراردادهای «مانایی» که با حضور «مهدی غضنفری» مدیرعامل صندوق و روسای بانک‌ها برگزار شد. در این جلسه جزییاتی از نحوه پرداخت تسهیلات مانایی که از فردا (یکم شهریورماه) اعطا می‌شود، ارایه شد. «علیرضا محمدی» عضو هیات عامل و معاون بانکی و اعتباری صندوق توسعه ملی در این خصوص توضیح داد: اعطای تسهیلات به صورت مانا موضوع مصوبه جلسه ۲۶ دی‌ماه سال گذشته هیات امنای صندوق و ابلاغیه رییس‌جمهور است. فرآیند تأمین مالی طرح‌های ارزی از محل قراردادهای منعقده عاملیت و سپرده‌گذاری ارزی به شیوه مانا مطابق تسهیلات ارزی اعطایی از محل قراردادهای عاملیت و سپرده‌گذاری ارزی است. به گفته محمدی حفظ ارزش منابع ریالی، تأمین مالی هم‌زمان ارزی و ریالی پروژه‌ها، جلوگیری از تبدیل ارز به ریال در داخل کشور، افزایش توان ساخت داخل، اشتغال‌زایی و کاهش فشار روی بانک‌ها بابت تامین مالی بخش ریالی طرح‌ها از آثار مالی ناشی از اجرای شیوه جدید است. در تسهیلات مانایی شیوه پرداخت ریالی و بازپرداخت نیز ریالی و ارزی است.نرخ سود سهم صندوق توسعه ملی هم در بخش نفت و گاز و پتروشیمی ۶ درصد و سایر بخش‌های اقتصادی ۳.۵ درصد و نرخ کارمزد بانک ۲.۵ درصد است. محاسبات تسهیلات به صورت ارزی و مبادلات آن به صورت ریالی خواهد بود و آثار ریسک نوسانات نرخ ارز بر عهده مشتری یعنی استفاده‌کننده از تسهیلات است.
بازپرداخت وام‌ها با نرخ ETS است
در ادامه این نشست «مهدی غضنفری» مدیرعامل صندوق توسعه ملی گفت: پرداخت تسهیلات مانایی جانشین ریال نمی‌شود و تسهیلات ریالی به قوت خود باقی است. در تسهیلات مانایی بانک و متقاضی باید بدانند که در فضای ارزی حرکت می‌کنند، چرا که وجوه صندوق توسعه ملی ارزی است و‌گیرنده تسهیلات باید بازپرداخت ارزی داشته باشد. غضنفری با اشاره به بهبود روند بازپرداخت تسهیلات، گفت: با چند نرخی شدن ارز افراد نتیجه گرفتند که می‌توانند از پرداخت تسهیلات شانه خالی کنند و حتی گمان بردند که بازپرداخت خود را به صورت ارز ۴۲۰۰ پرداخت کنند، اما با جدیت صندوق توسعه ملی عقب‌نشینی کردند. در دوره جدید بازپرداخت تسهیلات صندوق افزایش یافت و شرکت‌های نیروگاهی، هواپیمایی و نفتی بازپرداخت خود را شروع کردند. هیچ توافقی برای بازپرداخت تسهیلات با نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی انجام نشده و بازپرداخت وام‌ها با نرخ ETS است.
جزییات قراردادهای مانایی
در صندوق توسعه ملی
مهدی غضنفری با بیان اینکه با قراردادهای مانایی اقتصاد ما دلاریزه نخواهد شد، تاکید کرد: محاسبات این تسهیلات تماما ارزی خواهد بود اما ریال پرداخت خواهد شد. مهدی غضنفری رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی در مراسم معرفی قراردادهای مانایی اظهار کرد: این روش جدید تامین مالی از تخلفات و تقلب‌هایی که برخی با دریافت تسهیلات ارزی مرتکب می‌شدند جلوگیری خواهد کرد که به این ترتیب با قراردادهای مانایی که ارزی هم خواهد بود منابع در مسیر درست و اصلی خود صرف می‌شود. وی با بیان اینکه با قراردادهای مانایی اقتصاد ما دلاریزه نخواهد شد، تاکید کرد: محاسبات این تسهیلات تماما ارزی خواهد بود اما ریال پرداخت خواهد شد. درواقع این روش تامین مالی برای متقاضیانی است که ریال برای داخل می‌خواهند.
بانک مرکزی به دنبال تثبیت بازار است
«اصغر ابوالحسنی» قائم‌مقام بانک مرکزی نیز در این نشست با حمایت از صندوق توسعه ملی در اعطای تسهیلات مانایی، گفت: در کشور دو تجربه اعطای وام ارزی را داریم که یکی مربوط به حساب ذخیره ارزی است که با شکست مواجه شد و دیگری صندوق توسعه ملی است. با چند نرخی شدن ارز دریافت‌کنندگان وام ارزی نتیجه گرفتند که وام خود را بازنگردانند و حتی به ارز ۴۲۰۰ تومانی هم تمایل نداشتند و این مشکلاتی را برای صندوق ایجاد کرد. در سیاست‌های ارزی بانک مرکزی به دنبال این هستیم که نوسانات ارزی نداشته باشیم، زیرا با تثبیت بازار تولیدکنندگان می‌توانند پیش‌بینی از آینده داشته باشند و در نتیجه بسیاری از مشکلات از بین می‌رود. اعطای تسهیلات مانایی اقدام خوبی از سوی صندوق توسعه مالی است و با توجه به اینکه پرداخت‌ها در این وام ریالی مانا و بازپرداخت نیز ریال مانا و ارزی است می‌توان نتیجه گرفت که برای‌گیرنده وام و صندوق توسعه ملی منفعت بیشتری دارد.
تاکید بانک مرکزی بر بازپرداخت ارزی تسهیلات صندوق توسعه ملی
قائم‌مقام بانک مرکزی گفت: در دوره قبلی صندوق، با بدهکاران برخورد جدی نمی‌شد، اما در دوره جدید برخوردهای تند و جدی را شاهد هستیم و ما نیز صندوق توسعه ملی را بانک مرکزی دوم می‌دانیم. اصغر ابوالحسنی قائم‌مقام بانک مرکزی در مراسم معرفی قراردادهای مانایی صندوق توسعه ملی با بیان اینکه در ایران دو تجربه وام‌دهی ارزی غیر از بانک‌ها داریم که حساب ذخیره ارزی و صندوق توسعه ملی بود، اظهار کرد: در حساب ذخیره ارزی، بانک‌ها برگشت وام را دنبال نکردند و سال ۹۰ که دولت تصمیم گرفت بدهی خودش را به بانک‌ها بدهد حساب ذخیره ارزی را مقابل قراردادها قرار داد که به طلبکار تبدیل شد اما نتوانست بدهی خود را وصول کند. در آن زمان دلار هزارتومان بود. تجربه دوم صندوق توسعه ملی بود که در دهه اول فعالیت خود همان تجربه نادرست حساب ذخیره ارزی دنبال شد و چون همه‌چیز ریالی شده بود باز هم وام‌های ارزی را پس ندادند. در این زمان با نرخ‌های مختلف ارز هم مواجه شدیم و بدهکاران درخصوص نرخ چانه‌زنی می‌کردند و در نهایت هم خیلی‌ها وام ارزی خود را پس ندادند. در دوره قبلی صندوق، با بدهکاران برخورد جدی نمی‌شد اما در دوره جدید برخوردهای تند و جدی را شاهد هستیم. ما نیز صندوق توسعه ملی را بانک مرکزی دوم می‌دانیم که در همه دنیا نیز همینطور است. قائم‌مقام بانک‌مرکزی با تاکید براینکه نباید اجازه دهیم ارز صندوق تبدیل به ریال شود، تاکید کرد: در حال حاضر صندوق برای آینده برنامه دارد که مشکلات گذشته ایجاد نشود و براین اساس قراردادهای مانایی را مطرح کرده است. ابوالحسنی با تاکید بر اینکه ماهیت صندوق ارزی است، گفت: قراردادهای مانایی راه‌حلی است برای اینکه مطالبات غیرجاری کاهش پیدا کند و منابع نیز در هرصورت ارزی برگرداند. این روش تامین مالی برای آینده صندوق و همچنین برای مملکت هم بسیار مفید است؛ اگر بانک‌ها بتوانند مشتریان را آگاه و مسائل را به‌طور شفاف تبیین کنند منافع آن بیشتر خواهد بود. هر ارزی که به ریال تبدیل شود تاثیر مستقیم بر پایه پولی و نقدینگی خواهد داشت اما بحث ما بازگشت وام‌های ارزی به صورت ارزی است. ما نیز سعی داریم سیاست تثبیت را دنبال کنیم. وقتی ریال مانا را تعریف می‌کنیم یعنی با یک ارز متصل می‌شود که اگر این روش در بخش‌های دیگر هم باب شود که بگویند وام ریالی می‌دهیم و معادل ریال ارزی بگیریم، درست نیست و جامعه با مشکلاتی مواجه می‌شود. این موضوع استثنا برای صندوق توسعه ملی است چرا که ماهیت ارزی دارد و پول نفت را دارد. نرخ نکول بانک‌ها در حال حاضر ۸.۵ درصد است و یکی از دلایل مهم آن، این است که اشخاصی که وام‌ارزی از بانک‌ها گرفتند، تسهیلات را هنوز پس نداده‌اند و حکومت و بانک‌ها و همه را سرکار می‌گذارند و برخی هم حامی آنها خواهند بود. باید این مسائل را حل کرد وگرنه فشار می‌آورند که قراردادهای مانایی متوقف شود. تلاش می‌کنیم در سیاست‌های بانک مرکزی تا حد ممکن ارز را تثبیت کنیم که نوسانات وجود نداشته باشد. اگر چند نرخی بودن ارز و نوسانات نباشد این مسائل ایجاد نخواهد شد که وام‌گیرنده‌ها تسهیلات اخذ شده را بازپرداخت نکنند. در صورت تثبیت سیاست ارزی فعالان اقتصادی قدرت برنامه‌ریزی خواهند داشت و با ریسک بالایی روبرو نخواهند بود.
