مجید شاکری
روز گذشته بانک مرکزی گزارش وضعیت حجم نقدینگی و رشد اقتصادی در ۹ ماه گذشته را منتشر کرد. براساس داده‌های آماری میزان نقدینگی در دی ماه امسال به رقم بیش از 4500 هزار میلیارد تومان رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۳۹.۸ درصد رشد داشته است این در حالی است که رشد یکساله حجم نقدینگی در آذرماه ۴۱.۴ درصد بود. براین اساس، آمارها حکایت از کاهش نرخ رشد نقدینگی دارد و این موضوع می‌تواند به تدریج روی کاهش نرخ تورم نیزاثرگذار باشد.
مقایسه رشد حجم نقدینگی در ماه‌های گذشته نشان می‌دهد که از شتاب رشد حجم نقدینگی کاسته شده به‌طوری که در دی ماه نسبت به آذر ماه ۱.۶ درصد کاهش را شاهد بودیم.
از سوی دیگر براساس اعلام بانک مرکزی تولید ناخالص داخلی کشور با احتساب نفت و بدون احتساب نفت در ۹ ماهه امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب ۴.۱ و ۳.۴ درصد رشد داشت و تعداد قابل توجهی از شاخص‌های کلان اقتصاد مثبت شده و رو به بهبود است.
در سه ماهه سوم امسال نسبت به سه ماهه سوم سال ۱۳۹۹، اقتصاد رشد ۵.۷ درصدی را نشان می‌دهد.همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی این سه ماه پاییزمعادل ۵.۸ درصد بوده است. به عبارت دیگر، در پاییز بهبود بیشتری را در شاخص‌های اقتصادی شاهد بوده‌ایم و تحت تاثیر اخبار مذاکرات و بازگشت به برجام، واکنش شاخص‌های اقتصادی بهتر بوده است. براین اساس، انتظار داریم که با اقدامات انجام شده در یکسال اخیر، روند کاهش نرخ تورم و حجم نقدینگی ادامه داشته باشد. البته باید توجه داشت که به تورم ۱۵ درصد نمی‌رسیم.اما وضعیت نسبت به سال 1400 و سال 1399 بهتر خواهد بود. براساس آمار در ماه‌های گذشته آهنگ شتاب رشد نرخ تورم و حجم نقدینگی کاهش یافته و در مقابل رشد اقتصادی نیز بهبود یافته است. با توجه به واکسیناسیون گسترده‌ای که انجام شد انتظار داشتیم جامعه و فضای اقتصاد از اپیدمی کرونا فاصله بگیرد و کسب و کارها رونق یابد و شاهد رشد اقتصادی در کشور باشیم که این اتفاق رخ داد. در کنار رشد اقتصادی بدون نفت، رشد اقتصادی با نفت نیز رشد داشت و حتی از آن نیز پیشی گرفت که نتیجه افزایش فروش و افزایش قیمت نفت است. افزایش فروش نفت به دلیل سهل‌گیری امریکا نیست بلکه نتیجه افزایش بهای نفت و شوک عرضه‌ای است که به دلایل مختلف رخ داده است. انتظار می‌رفت در آبان ماه حجم نقدینگی روند کاهنده‌ای داشته باشد، زیرا در این ماه‌ها که کنترل ترازها نسبت به گذشته جدی‌تر شد بر کاهش حجم نقدینگی تاثیر گذاشت. در ماه‌های گذشته به دلیل ثبات نسبی ارز و کاهش فشار هزینه تورم ماهیانه هم بهبود یافته و خلق نقدینگی کنترل شده است. در شرایطی که کشور کسر بودجه بالا و رشد پایه پولی دارد و می‌خواهیم تورم افزایش نیابد کنترل ترازنامه اقدام مناسبی است، زیرا به‌طور مستقیم حجم نقدینگی را هدف می‌گیرد. این رفتار مناسب در کشور انجام شد و نتیجه‌ای که انتظار می‌رفت به دست آمد.انتظار داریم روند تخلیه تورم و نقدینگی همچنان ادامه داشته باشد.
