گروه بانک و بیمه |محسن شمشیری |
به دنبال انتشار خبر توافق رهبران جمهوری‌خواه و دموکرات بر سر بسته محرک مالی 900 میلیارد دلاری مقابله با کرونا، قیمت طلا تا 1900 دلار افزایش یافت و در ساعات بعد به 1881 دلار رسید. در ساعات اولیه روز دوشنبه، قیمت هر اونس طلا روز دوشنبه اول دی 99 با ۰.۷۷ درصد رشد به ۱۸۹۵ دلار و ۸۹ سنت رسید.به گزارش رویترز، در حالی که خبرهایی از توافق در کنگره بر سر بسته محرک مالی 900 میلیارد دلاری دولت امریکا منتشر شده است، قیمت طلا تا یک درصد جهش داشت و به بالاترین رقم حدود یک ماه و نیم گذشته رسید.بر اساس این گزارش، قیمت هر اونس طلا با 0.77 درصد رشد به 1895 دلار و 89 سنت رسید. فلز زرد تا رقم 1899 دلار و 29 سنت بالا رفت که بیشترین رقم ثبت شده از 9 نوامبر تاکنون بوده است. قیمت طلا در معاملات آتی برای تحویل در ماه فوریه نیز با 0.75 درصد رشد به 1903 دلار و 10 سنت رسید.رهبران جمهوری‌خواه و دموکرات کنگره پس از هفته‌ها مذاکره بالاخره به توافقی بر سر بسته محرک مالی 900 میلیارد دلاری مقابله با کرونا دست یافتند و انتظار می‌رود رای‌گیری برای تصویب این بسته برگزار شود.استفن اینز تحلیلگر موسسه آکسی تریدر در این باره گفت: اکنون که بسته محرک مالی جدید در حال نهایی شدن است، قیمت طلا در مسیر عبور از رقم 1900 دلار تا قبل از پایان سال قرار دارد و ممکن است حتی تا رقم 1925 دلار هم بالا برود.اگر بسته محرک مالی جدید را در کنار خوش بینی نسبت به تداوم برنامه انبساطی فدرال رزرو بگذارید، می‌توان انتظار داشت که قیمت طلا حداقل تا مارس 2021 افزایشی باشد.
افزایش اندک نرخ دلار
هر دلار دوشنبه در صرافی‌های بانکی۲۵ هزار و ۴۵۰ تومان معامله شد که این رقم نسبت به روز گذشته با افزایش۵۰ تومانی همراه شد.قیمت فروش یورو نیز با کاهش ۱۵۰ تومانی نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری گذشته به ۳۱ هزار تومان رسید. قیمت خرید هر دلار ۲۴ هزار و ۴۰۰ تومان و قیمت خرید هر یورو نیز۲۹ هزار و ۹۵۰ تومان اعلام شد.قیمت خرید هر دلار در بازار متشکل ارزی برای امروز ۲۵ هزار و ۱۴۹ تومان و قیمت فروش آن نیز۲۵ هزار و ۴۰۰ تومان بود.همچنین قیمت خرید هر یورو در این بازار ۳۰ هزار و ۵۲۷ تومان و قیمت فروش آن نیز۳۰ هزار و ۸۳۲ تومان اعلام شد.در بازار آزاد ارز، قیمت دلار 25 هزار و 500 تومان، قیمت یورو 31 هزار تومان و درهم امارات 7 هزار تومان اعلام شده است.علاوه بر این در سامانه سنا در روز معاملاتی گذشته (یکشنبه)، هر یورو با قیمت میانگین۳۰ هزار و ۲۸۶ تومان به فروش رسید و هر دلار نیز به قیمت۲۴ هزار و ۸۱۴ تومان معامله شد.ضمن اینکه در سامانه نیما نیز در روز گذشته حواله یورو با میانگین قیمت۳۱ هزار و ۹۸ تومان فروخته و حواله دلار نیز به قیمت۲۵ هزار و ۶۲۵ تومان ثبت شد .نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است و متناسب با نوسان بازار آزاد در طول روز چند بار تغییر می‌کند.روزهای گذشته روند حرکت قیمت دلار، کاهشی بود. اوایل آبان‌ماه نرخ دلار روند صعودی داشت و به بیش از ۳۰ هزار تومان رسید، اما از اواسط آبان‌ماه سیر نزولی به خود گرفت.
تداوم نوسان نرخ سکه
در بازار طلا نیز با افزایش قیمت اونس جهانی طلا و اعلام قیمت دلار 25500 تومان، قیمت طلا و سکه افزایش یافت و سکه به 12 میلیون تومان رسید. هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید روز (دوشنبه) با ۵۰ هزار تومان افزایش به بهای۱۱ میلیون و ۸۵۰ هزارتومان معامله شد.سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز در برابر ۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزارتومان معامله شد.همچنین قیمت نیم‌سکه بهار آزادی۶ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، ربع سکه به بهای چهار میلیون و ۱۷۰ هزار تومان و سکه یک گرمی نیز به قیمت دو میلیون و ۳۵۰ هزار تومان مبادله شد.علاوه بر این، در بازار طلا نیز نرخ هر گرم طلای۱۸ عیار به یک میلیون و ۱۳۹ هزار تومان و هر مثقال طلا به بهای چهار میلیون و ۹۳۵ هزار تومان رسید.انس جهانی طلا نیز با ثبات نسبت به آخرین ساعات کاری روز گذشته به قیمت یک‌هزار و ۸۷۵ دلار و ۳۰ سنت فروخته شد.بررسی‌ها نشان می‌دهد در هفته‌های گذشته قیمت سکه و طلا متأثر از بازار ارز روند کاهشی داشت و نوسان ارزی و سیر نزولی قیمت ارز روی بازار طلا موثر بود.همچنین کاهش نرخ اونس جهانی طلا نیز باعث افت قیمت طلا و سکه شده و کارشناسان افت بیشتر اونس جهانی طلا در هفته‌های آینده را پیش بینی کرده‌اند.آغاز توزیع واکسن کرونا و بهبود شرایط اقتصادی در ماه‌های آینده، میزان استقبال از طلا به عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری را کاهش خواهد داد. قیمت طلا و سکه طرح جدید در روز جاری نسبت به روزهای قبل با افزایش همراه شده است؛ سکه تمام بهار آزادی که دیروز در محدوده 11 میلیون و 800 هزار تومان قیمت خورده بود امروز وارد کانال 12 میلیونی شده است. قیمت سایر قطعات سکه در روزهای اخیر ثابت بوده است. فعالان بازار طلا و سکه می‌گویند: دیگر تقاضا و انگیزه‌ای برای خرید طلا و سکه در بین مردم وجود ندارد و بازار در رکود به سر می‌برد. بازاری‌ها می‌گویند: بعد از کاهش چند میلیونی قیمت سکه دیگر تقاضایی برای خرید سکه نداریم.افزایش قیمت ارز در بازار همواره یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت طلا و سکه بوده است و این سناریو در روزهای اخیر بازهم تکرار شد ولی خیلی دوام نداشت چراکه دلار نیز از کانال 26 هزار تومان به کانال 25 هزار تومان بازگشت.بانک مرکزی تلاش می‌کند با تقویت عرضه در بازار به تقاضاهای ارزی پاسخ دهد و برهمین اساس نیز تداوم عرضه‌های روزانه ارز در سامانه نیما و بازار متشکل ارزی موجب شده تا نیاز ارزی بازار پاسخ داده شود و دیگر به مانند قبل شاهد نوسانات لحظه‌ای در بازار نباشیم. با این حال اما در مقاطعی انتشار برخی اخبار سیاسی موجب می‌شود تا جو روانی بازار تغییر کند و قیمت ارز افزایشی شود.
متغیرهای موثر بر بازار ارز
در ماه‌های حساس آینده
از سوی دیگر، یک کارشناس اقتصاد سیاسی گفت: پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های آینده، نرخ ارز از سطح فعلی بیشتر نشود و حتی بازار ارز دچار کاهش بیشتر نیز بگردد که این مهم باید به صورت هدفمند از سوی بانک مرکزی مدیریت شود.تحولات داخلی و خارجی زیادی در حال وقوع است. در خارج، واکسن کرونا به مرحل توزیع جهانی حداقل در بین کشورهای داوطلب رسیده است، ریاست‌جمهوری امریکا بار دیگر به دست حزب دموکرات افتاده است و کشورهای گروه ۵+۱ خواهان از سرگیری مذاکرات با ایران شده‌اند. از سوی دیگر، در داخل، ایران در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری۱۴۰۰ قرار دارد، بازارهای مالی کنترل شده است و مدت‌ها است ارز و سکه در کانال آرامی حرکت می‌کنند، قانون‌گذاران نیز به دنبال بررسی لایه الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) هستند. امری که بسیاری از موانع انتقال ارزی کشور را مرتفع می‌سازد اما در عمل تعهداتی برای ایران به دنبال دارد. حالا سوال اینجاست که تحولات ارزی در سال پیش رو به کدام سمت می‌رود و کارشناسان در این باره چه می‌گویند؟
علیرضا سلطانی، گفت: به نظر می‌رسد بازار ارز و به تبع آن، کل اقتصاد ایران در شرایط بسیار حساس و تعیین‌کننده‌ای قرار گرفته است. طبیعتاً در این شرایط نقش بانک مرکزی بسیار مهم و موثر است تا بتواند به گونه‌ای بازار ارز را مدیریت کند که کمترین تنش و چالش برای اقتصاد کشور در سطح کلان و خرد اقتصاد ایجاد شود.مهم‌ترین وظیفه بانک مرکزی در این شرایط جلوگیری از نوسانات شدید، هیجانی و شوک‌آفرین در بازار ارز است تا این بازار که در مسیر کاهش قرار گرفته، با کمترین هزینه اقتصادی برای خانوار و همچنین واحدهای اقتصادی و تولیدی مدیریت شود.پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های آینده، حداقل نرخ ارز از سطح فعلی افزایش پیدا نکند و انتظار بیشتر این است که بازار ارز دچار کاهش بیش از پیش شود. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه یکی از متغیرهای قابل پیش‌بینی، آزاد شدن منابع ارزی کشور در آینده نزدیک است، تصریح کرد: در طول تقریباً سه سال گذشته به دلیل اعمال تحریم‌های اقتصادی، منابع ارزی کشور در بسیاری از کشورها بلوکه شده است وامکان استفاده از آن وجود نداشته که این رقمی در حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. این منابع در ماه‌های آینده به احتمال زیاد با بازگشت امریکا به برجام و رفع تحریم‌ها آزاد خواهد شد. ضمن اینکه این آزادسازی ممکن است زودتر هم اتفاق بیفتدچرا که مذاکرات برای آزادسازی این منابع با قطعی شدن رفتن ترامپ آغاز شده است.متغیر بعدی که می‌تواند بازار ارز را تحت تاثیر قرار دهد، رفع تحریم فروش نفت در ماه‌های آینده است که خود این امر، زمینه بازگشت منابع ارزی جدید به کشور را فراهم می‌کند.واقعیت این است که این دو متغیر طبیعتاً می‌توانند هم اثر روانی و هم اثر واقعی بر بازارهای داخلی بگذارند. بدین شکل که اثر روانی آن می‌تواند خود را زودتر نشان داده و حتی زمینه کاهش بیشتر را فراهم کند و اثر واقعی آن هم طبیعتاً خیلی محسوس خواهد بود و با آزادشدن واقعی منابع ارزی و همچنین فروش نفت می‌توانیم شاهد این تغییرات باشیم.
دورنمای پیوند با FATF
سلطانی یادآور شد: برای اینکه بانک مرکزی در ماموریت اصلی خود برای جلوگیری از نوسانات بازار ارز و رشدهای ناگهانی وشوک‌آفرین موفق باشد، باید پیش‌بینی دقیقی از تحولات سیاسی آینده داشته باشد و برای این تحولات برنامه‌ریزی کند.لازمه این کار این است که بانک مرکزی تصویر دقیق و شفافی از شرایط اقتصادی کشور به نهادهای تصمیم‌گیر در حوزه اقتصادی و سیاست خارجی چه مجلس شورای اسلامی و چه دولت ارایه دهد تا زمینه یک اجماع در کشور ایجاد شود و براساس آن، سیاست‌های خارجی و تصمیمات اقتصادی در کشور مدیریت شود.
این کارشناس اقتصاد سیاسی در ادامه گفت: نکته دیگر، به جریان افتادن مجدد روند بررسی و به احتمال زیاد، تصویب FATF در مجمع تشخیص مصلحت است که به نوعی می‌تواند مانع ایجاد نوسانات در بازار ارز باشد که طبیعتا بانک مرکزی در این زمینه باید برنامه‌ریزی لازم را داشته باشد؛ چه در فرآیند بررسی و تصویب لوایح مربوط به FATF و چه پس از آنکه احتمال تصویب آن هست، این آمادگی باید وجود داشته باشد.
