گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری |
قیمت دلار روز چهارشنبه 2 مهر 99 بار دیگر افزایش یافت و بین 27 هزار و 750 تا 28 هزار تومان در نوسان بوده است. همچنین نرخ یورو 32هزار و 200 تومان و درهم امارات 7هزار و 660 تومان اعلام شده است. همچنین عصر چهارشنبه برخی فعالان بازار ارز اعلام کردند که دلار در بازار آزاد وارد کانال ۲۸هزار تومان شده و ۲۸۰۵۰تومان معامله می شود. یورو هم در این بازار با قیمت ۳۲۶۰۰تومان فروخته می‌شود.در برخی صرافی‌ها نیز قیمت فروش دلار با حدود ۳۰۰تومان افزایش به ۲۷۵۸۸ و یورو به ۳۲۱۹۴تومان رسیده است. قیمت فروش دلار در صرافی های مجاز بانکی نیز با افزایش 300 تومانی نسبت به قیمت های پایانی سه‌شنبه 27 هزار و 500 تومان و قیمت خرید دلار نیز 27 هزار و 400 تومان درج شده است.ضمن اینکه قیمت فروش یورو نیز با افزایش نسبت به قیمت های پایانی معادل 32 هزار و 100 تومان و قیمت خرید یورو 32 هزار تومان تعیین شده است.نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی های بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است؛ برهمین اساس در چند نوبت قیمت‌ها در این صرافی ها تغییر کرده و با افزایش همراه بوده است. با افزایش قیمت دلار به ۲۷ هزار و ۷۵۰ تومان، در بازار طلا نیز با وجود کاهش قیمت هر اونس طلا به 1886 دلار به خاطر تقویت ارزش دلار در بازار جهانی، قیمت طلا به دلیل افزایش قیمت دلار، افزایش یافته و مظنه هر مثقال طلای 17 عیار یا آبشده به 5 میلیون و 374 هزار تومان، قیمت طلای ۱۸عیار هرگرم یک‌میلیون و ۲۴۰ هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید ۱۳میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، سکه طرح قدیم 12میلیون و 500 هزار تومان، نیم‌سکه بهار آزادی 6میلیون و 950 هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی 4 میلیون تومان و سکه گرمی2 میلیون و 100 هزار تومان معامله شد. نرخ لحظه‌ای دلار در سامانه سنا به 27800 و نرخ یورو به 32450 تومان رسیده است. در سامانه سنا نرخ میانگین دلار در روز سه‌شنبه 1 مهر 99 معادل 26740 تومان و نرخ حواله دلار در نیما نیز 22960 تومان اعلام شده است. براین اساس فاصله دلار نیمایی و بازار و صرافی ها به 4800 تومان رسیده است. فعالان بازار، علت اصلی افزایش قیمت طلا و سکه در روزهای اخیر را افزایش چشم‌گیر قیمت ارز می‌دانند و می‌گویند: از یکی دو روز گذشته تقاضا برای خرید طلای خام و سکه در بازار افزایش یافته و همین امر موجب افزایش حباب سکه شده است.از سوی دیگر، تحلیلگران معتقدند که به دنبال تحولات سیاسی منطقه و جهان، برگزاری اجلاس سازمان ملل متحد و سخنرانی رهبران کشورهای مختلف، اظهارات برخی مسوولان اقتصادی کشور در مورد سیاست های انبساطی دولت در بودجه سال آینده، پیگیری قضایی صادرکنندگانی که به تعهد خود عمل نکرده اند و تقاضای ارز آنها در بازار، تلاش امریکا برای اجرای مکانیزم ماشه و تحریم ایران، اظهارات اخیر مقامات نظامی، ورود ناو امریکایی به خلیج‌فارس و... موجب شده که عده ای افزایش تقاضا، رشد نقدینگی و پایه پولی و رشد قیمت دلار، افزایش تقاضا برای ارز و در نتیجه روند افزایشی قیمت دلار در ماه های آینده و سال آینده را در تحلیل خود وهمچنین خریدها و تقاضای خود وارد کنند. برخی کارشناسان می گویند که افزایش قیمت ارز در ماه های اخیر، موجب شده تا کسانی که در ماه های آینده خرید دارند زودتر اقدام به خرید ارز نمایند. همچنین ورود شرکت های پتروشیمی و فولادی و معدنی و عرضه ارز آنها در بازار آزاد و صرافی ها و از سوی دیگر، افزایش قیمت ارز نیمایی به 23 هزار تومان، نیز بر تحلیل فعالان بازار از افزایش قیمت ارز در آینده اثرگذار بوده و آنها به این نتیجه رسیده اند که پایه قیمت دلار در شرایط کنونی حداقل 23 هزار تومان است و با توجه به فاصله بازار آزاد و صرافی ها با بازار نیما، این مسائل روی افزایش قیمت ارز اثرگذار بوده است. در بازار جهانی به دنبال تشدید مجدد تنش ها بین امریکا و چین و در حالی که نگرانی ها از کندی ترمیم اقتصادی همچنان ادامه دارد قیمت طلا روز چهارشنبه اندکی افزایش داشت، اما تقویت ارزش دلار سبب شده تا قیمت طلا طی روزهای اخیر تضعیف شود. شاخص ارزش دلار به بالاترین رقم در طی 8 هفته گذشته رسیده است. تقویت ارزش دلار سبب گرانتر شدن طلا برای کسانی شده که با ارزهای غیردلاری خرید می کنند.قیمت لحظه‌ای اونس طلا تا ۱۸۷۳ دلار سقوط کرد تا قیمت اونس طلا ۲۵ دلار دیگر کاهش یابد و قیمت اونس طلا را حداقل در کوتاه مدت، در کانال ۱۸۰۰ تثبیت کند.به گفته یکی از تحلیلگران بازار، اگرچه چشم‌انداز بلند مدت فنی بازار طلا ضربه دیده‌است، توصیه‌های فنی بلند مدت همچنان مثبت باقی‌ماندند. مایکل مور، بنیانگذار مور انلتیکس، دیروز در مصاحبه تلفنی با کیتکو، گفت که باقی ماندن طلا زیر 1933 دلار، پتانسیل سقوط بازار را به حدود 200 دلار دیگر ایجاد کرده است. دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا در سخنرانی نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل گفت، چین باید برای انتشار ویروس کرونا در جهان مسوول شناخته شود. در واکنش به این اظهارات دولت چین ترامپ را به دروغگویی و سوء استفاده از تریبون سازمان ملل برای تحریک به رویارویی متهم ساخت.سیاستگذاران ارشد اقتصاد امریکا روز سه شنبه از احتمال اعطای کمک بیشتر به بنگاه های اقتصادی کوچک آسیب دیده از کرونا سخن گفتند، اما در مورد اینکه این کمک ها از چه وسعت و کیفیتی برخوردار باشند همچنان اختلاف‌نظر دارند.در همین حال، چارلز ایوانز، رئیس فدرال رزرو شعبه شیکاگو گفته بانک مرکزی امریکا همچنان باید در مورد هدف گذاری تورمی خود بحث کند، اما ممکن است قبل از رسیدن نرخ تورم به متوسط 2 درصد شروع به افزایش نرخ بهره نماید.نرخ پایین بهره موجب پایین آمدن هزینه فرصت سرمایه‌گذاری در بازار طلا و رشد قیمت فلز زرد می شود. به دنبال شیوع موج دوم کرونا در انگلیس، این کشور دور جدیدی از محدودیت های اجتماعی را اعمال کرده است. این محدودیت ها احتمالا تا 6 ماه ادامه خواهد داشت.گفتنی است، تشدید نوسانات ارزی و ورود دلار به کانال 27 هزار تومان موجب شد تا بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و برهمین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، از سرگیری فروش ارز سهمیه‌ای و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد و البته آزاد شدن فروش ارز پتروشیمی ها در صرافی های مجاز مقدمات کاهش نوسانات قیمتی را در بازار ارز فراهم کرد.سیاست های بازارساز موقتا در روز نخست اجرای طرح در بازار جواب داد و دلار با کاهش 1000 تومانی همراه شد؛ دلار از 27 هزار و 200 تومان به 26 هزار و 200 تومان در پایان معاملات کاهش یافت.اما روند نزولی در بازار خیلی دوام نداشت و مجدداً بازار ارز با تشدید نوسانات همراه بوده و است؛ این درحالی است که در روزهای گذشته بازارساز به منظور کاهش اختلاف نرخ رسمی دلار با بازار آزاد، قیمت خرید و فروش ارز در صرافی های بانکی و بازار متشکل ارزی را بیش از 3 هزار تومان افزایش داد.
رشد 79 درصدی دلار در نیمه نخست سال 99
بررسی تغییرات قیمت طلا و ارز نشان می‌دهد، در ۶ ماه نخست امسال قیمت سکه ۱۱۶ درصد و دلار ۷۹ درصد افزایش یافته است.موج صعودی قیمت‌ها در بازار طلا و ارز از ابتدای سال آغاز شد و درحالی همچنان ادامه دارد که رکوردهای بالایی برای دلار و سکه در بازار به ثبت رسیده است. قیمت دلار از 16 هزار تومان ابتدای امسال به 27 هزار تومان و قیمت سکه نیز از 6 میلیون تومان به 13 میلیون تومان رسیده است.البته رشد قیمت ها در بازار ارز موجب شده تا بازارهای موازی نیز تحت تاثیر قرار گیرند و قیمت انواع کالا و خدمات نیز به دنبال گرانی دلار، افزایش یافته است.دلایل مختلفی موجب شده تا بازار ارز و طلا با نوسان قیمتی همراه شود اما مهمترین دلایل نوسانات قیمتی از ابتدای امسال تا کنون عبارتند از مشکلات ناشی از کرونا و اختلال در صادرات و واردات، عدم بازگشت ارزهای صادراتی، نوسانات بورس، تغییرات نرخ سود، عدم تعادل عرضه و تقاضا در بازار، نگرانی ها از تحریم‌های بیشتر و مهمتر از همه بی عملی و بی تدبیری دولت و در مجموع جو روانی منفی که در بازار حاکم شده است.بررسی تغییرات قیمت طلا و ارز نشان می‌دهد، در ۶ ماه نخست امسال قیمت سکه ۱۱۶ درصد و دلار ۷۹ درصد افزایش یافته است.
بازگشت ۳۵ میلیارد یورو ارز صادراتی
به چرخه اقتصادی
حدود ۶۸ درصد از کل ارز حاصل از صادرات به ایران بازگشته اما بیش از ۱۶ میلیارد یورو ارز صادرات هنوز به ایران بازنگشته است و بیش از ۱۵ هزار صادرکننده، فقط یک میلیون یورو ارز به کشور بازگردانده‌اند. براساس اطلاعات ارائه شده از سوی حمید زادبوم تا پایان مرداد ماه سال ۹۹، میزان کل ارزهای حاصل از صادرات به کشور به بیش از ۳۵ میلیارد یورو رسیده است. به این ترتیب می‌توان گفت حدود ۶۸ درصد از کل ارز حاصل از صادرات به ایران بازگشته است. سازمان توسعه تجارت اعلام کرده که در این آمار طبق گفته بانک مرکزی بیش از ۱۶ میلیارد یورو ارز صادرات هنوز به ایران بازنگشته است.تعداد کل صادرکنندگانی که تمام تعهدات ارزی خود را به طور کامل، ایفا کرده‌اند به ۲۲۸۶ نفر رسیده که بیش از ۲۰۰ نفر از آنها در مرداد ماه تعهدات خود را نهایی کرده‌اند. این صادرکنندگان حدودا ۱۵ میلیارد یورو ارز حاصل از صادرات را به کشور بازگردانده‌اند و به این ترتیب، این صادرکنندگان که ۱۱ درصد از کل صادرکنندگان بوده‌اند، ۴۳ درصد از ارز بازگشته را به کشور آورده‌اند.در نقطه مقابل، بیش از ۱۵ هزار صادرکننده، فقط یک میلیون یورو ارز به کشور بازگردانده‌اند که از نظر تعداد ۷۱ درصد کل صادرکنندگان هستند اما از نظر ارزش صادراتی فقط ۱۷ درصد از کل صادرات به آنها اختصاص دارد.همچنین سازمان توسعه تجارت اعلام کرده که ۳۲۲۵ صادرکننده تاکنون بین یک تا ۹۹ درصد از تعهدات ارزی خود را ایفا کرده‌اند که ۱۹ درصد کل صادرکنندگان و ۵۳ درصد میزان صادرات به آنها اختصاص دارد.چند روز قبل رییس اتاق بازرگانی ایران گفته بود از میان صادرکنندگانی که ارز نیاورده‌اند، دو سوم آنها اساسا کارت بازرگانی ندارند. بانک مرکزی در تیر ماه اعلام کرده بود که صادرکنندگان بیش از ۲۷ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات را به کشور بازنگردانده‌اند که این موضوع بارها از سوی مسوولان اتاق بازرگانی رد شد.حمید زادبوم رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفت: تا پایان مرداد ۹۹ حدود ۳۵ میلیارد یورو ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به چرخه اقتصادی کشور بازگشت.این رقم با توجه به کل صادرات مشمول تعهدات ارزی سال‌های ۹۷، ۹۸ و فروردین ماه ۹۹، نشان‌دهنده بازگشت ۶۸ درصد ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور و در حالی است که بر اساس گزارش بانک مرکزی ۳.۱۶ میلیارد یورو ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به چرخه اقتصادی کشور باز نگشته است.رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران ادامه داد: از ۲۲ فروردین ۹۷ تا پایان فروردین ۹۹ تعداد ۲۱ هزار و ۲۵۴ نفر صادرکننده ارز خود را بازگردانده اند که در مقایسه با تعداد صادرکنندگان تا پایان اسفند ۹۸، تعداد ۷۰ صادرکننده دیگر نیز به فهرست اضافه شده‌اند.زادبوم با اشاره به تشکیل کارگروه اقدام ارزی در سازمان توسعه تجارت ایران و سازمان‌های صمت استان‌ها، گفت: با فعالیت این گارکروه‌ها در سراسر کشور، از ابتدای مردادماه سال جاری، بازگشت ارز به اقتصاد کشور افزایش یافته که امیدواریم این روند در سایه تعامل با صادرکنندگان سرعت بیشتری پیدا کند.مسوول کمیته اقدام ارزی افزود: تعداد صادرکنندگانی که تا پایان مرداد سال جاری صد در صد تعهدات ارزی خود را ایفا کرده‌اند ۲۲۸۶ نفر صادرکننده بوده در صورتی‌که این تعداد در پایان تیرماه امسال، ۲۰۱۴ نفر صادرکننده بوده‌اند.
وی همچنین میزان صادرات این دسته از صادرکنندگان را ۶.۱۶ میلیارد یورو اعلام کرد که بر اساس ترتیبات بانک مرکزی ۹.۱۴ میلیارد یورو از ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصاد کشور بازگردانده‌اند که این صادرکنندگان از لحاظ تعداد، ۱۱ درصد از کل صادرکنندگان، از نظر میزان صادرات ۲۹ درصد کل صادرکنندگان، از لحاظ بازگشت ارز ۴۳ درصد کل صادرکنندگان و از نظر تعهد، ۲۹ درصد میزان کل تعهدات را به خود اختصاص داده‌اند.ازهمچنین ۱۵ هزار و ۴۳ صادرکننده، تنها یک میلیون یورو به چرخه اقتصاد کشور بازگردانده‌اند که ۷۱ درصد کل صادرکنندگان از نظر تعداد را شامل بوده و فقط ۱۷ درصد از میزان صادرات را به خود اختصاص داده‌اند.۳ هزار و ۲۲۵ صادرکننده تعهدات ارزی خود را یک تا ۹۹ درصد ایفا کرده‌اند که ۱۹ درصد از تعداد کل صادرکنندگان بوده و ۵۳ درصد از میزان صادرات و همچنین ۵۴ درصد از میزان بازگشت ارزحاصل از صادرات را به خود اختصاص داده‌اند.
