چرایی افزایش حضور خریداران ارز در بازار

گروه بانک و بیمه| 

برخی فعالان بازار ارز و طلا می‌گویند که به دنبال افزایش قیمت‌های ارز و طلا در هفته اخیر همچنین کاهش قیمت سهام و منفی شدن بازار سرمایه، حضور خریداران و فروشندگان در بازار ارز افزایش یافته و مراجعه به صرافی‌های ارزی نیز افزایش یافته است.  اما برخی کارشناسان گفته‌اند که اختلاف ۲ هزار تومانی صرافی دولتی و بازار تهران باعث شکل گرفتن صف‌های خرید در مقابل صرافی شده است. نتیجه خرید از صرافی و فروش به بازار برای هر کد ملی ۴ میلیون تومان سود خواهد بود.  کارشناسان می‌گویند که افزایش مراجعه به بازار ارز می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. عده‌ای برای خرید و فروش ارز به دنبال افزایش قیمت‌ها وارد بازار شده‌اند. عده‌ای به دنبال خرید ارز برای واردات و تامین مواد اولیه هستند و عده‌ای نیز به دنبال رفع تعهدات ارزی خود و پرداخت بدهی ارزی هستند.  برخی کارشناسان با اشاره به موضوع واردات و تامین مواد اولیه تولید از طریق بازار آزاد ارز می‌گویند که با افزایش قیمت‌ها، و رشد تقاضای بازار کالا همچنین کاهش فاصله نیما و بازار آزاد، تولید کنندگان برای تامین ارز خود به بازار ارز مراجعه کرده‌اند تا با مشکلات کمتری ارز مورد نیاز خود را تامین کنند. همچنین برخی صادرکنندگان که موفق به بازگشت ارز خود نشده‌اند اقدام به خرید ارز از بازار کرده تا به تعهدات خود عمل کنند. 

  رد پای معاملات شبانه در قیمت‌های حبابی بازار ارز

سفته‌بازان و دلالان بازار ارز در حالی برای کسب سود بیشتر، افزایش صوری تقاضا و افزایش کاذب قیمت‌ها در معاملات شبانه را در دستور کار خود قرار داده‌اند که بازارساز با عرضه‌های گسترده به دنبال کنترل نوسانات ارز است. نوسانات بازار ارز در هفته‌های اخیر تا حد زیادی کنترل شده که این موضوع بیش از هر چیز به عرضه‌های گسترده بازارساز در بازار باز می‌گردد. بررسی میدانی خبرنگار ایرنا نشان‌دهنده آرامش و ثبات در بازار است، اما در این میان، جوسازی‌های کاذبی توسط برخی دلالان انجام می‌شود که سعی در بر هم زدن این آرامش دارند. پیگیری‌ها حاکی است که بانک مرکزی قصد دارد با عرضه‌های گسترده نشان دهد که دست بالا را در کنترل نوسانات ارز دارد. از سوی دیگر افزایش عرضه ارز صادرکنندگان در سامانه نیما نیز در جریان است. با این حال قیمت‌ها در بازار نسبت به کاهش مقاومت می‌کنند، زیرا سفته‌بازان و دلالان با هدف کسب سود بیشتر به عنوان خریدار کاذب در بازار حضور دارند.

  ایجاد تقاضای کاذب توسط دلالان

نکته جالب این است که هدف از خرید ارز در بازار توسط سوداگران، امید به افزایش قیمت در روزهای آینده نیست بلکه آنها در تلاشند تا با خرید بیشتر مانع از ریزش قیمت‌ها شوند تا بتوانند ارزهای خریداری شده در هفته‌های قبل را با قیمت‌های بالاتری به فروش برسانند. این افراد، افزایش صوری تقاضا را دامن زده‌اند و این در شرایطی است که خریداران واقعی در بازار اقدام به خرید نمی‌کنند زیرا تحرکات بانک مرکزی نشان‌دهنده کنترل قیمت ارز در روزهای آینده است. اما سفته‌بازان بازار ارز همچنان در معاملاتی که گاهی حتی واقعی نیست و در صورت واقعی بودن، کم عمق و کم حجم است، قیمت‌های کاذب را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند. این گروه، عمده معاملات از این دست را در معاملات شبانه و تلفنی انجام می‌دهند تا قیمت‌های کاذب و حبابی در بازار ایجاد کنند و جو روانی را به سمت رشد قیمت‌ها سوق دهند تا خریداران خرد با سرمایه‌های کوچک به سمت خرید در بازار ارز حرکت کنند و دلالان نیز ارزهای در اختیار خود را به بالاترین قیمت ممکن بفروشند. شیوه عمل دلالان در ایجاد تقاضای کاذب به این صورت است که با حضور خریدار کاذب در بازار قیمت‌ها به سمت بالا حرکت می‌کند و خریداران خانگی نگران کاهش سرمایه‌های خود می‌شوند. بر این اساس، این خریداران خانگی که معمولا شناخت خوبی هم از بازار ارز ندارند، برای حفظ سرمایه خود آن را به کالایی در دسترس و البته با نقدشوندگی بالا تبدیل می‌کنند.  از نظر آنها، ارز گزینه مطلوبی به شمار می‌رود و بر این اساس اقدام به خرید انواع ارز (دلار و یورو) می‌کنند. در این میان دلالان از فرصت سوءاستفاده کرده و دلارهای در اختیار خود را با قیمت گران به خریداران کم‌اطلاع می‌فروشند. در گام بعد، دلالانی که با سوءاستفاده از موقعیت، ‌دلارهای در دست خود را با قیمت گران فروخته بودند از بازار خارج می‌شوند و قیمت‌ها به یک‌باره روند نزولی پیدا می‌کند. بدین ترتیب سفته‌بازان و دلالان، سود هنگفتی را عاید خود کرده، اما خریداران کم‌اطلاع دچار زیان می‌شوند. پس از گذار از این تلاطم، دلالان و سفته بازان منتظر فرصت بعدی می‌مانند تا از نوسانات بازار، ماهی سود خود را صید کنند. برای مقابله با این دسته از فعالیت‌های سفته‌بازانه، اقداماتی مانند مقابله با کانال‌های تلگرامی اعلام کننده قیمت‌های شبانه انجام شده است، اما به علت ماهیت کار بازار ارز که بخشی از آن به صورت غیر رسمی و حتی غیر مجاز است، نمی‌توان به صورت کامل با این اقدامات سفته‌بازانه برخورد و آنها را متوقف کرد. رییس کل بانک مرکزی چندی پیش درباره فعالیت سفته‌بازی در بازار ارز گفته بود: بانک مرکزی، قطعا با نوسانات سفته‌بازی مقابله می‌کند. «عبدالناصر همتی» تاکید کرده بود: بانک مرکزی بدون هیچ هیجانی، حرکت بازار ارز را رصد کرده و همانند دو سال گذشته با مدیریت نوسانات، بازار را به سمت تعادل، هدایت خواهد کرد.