گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|
رییس کل بانک مرکزی گفت: به رغم مشکلات تجاری ناشی از شیوع کرونا و تداوم تحریم‌های ظالمانه، در ۵ماهه اول سال، نزدیک ۱۵میلیارد دلار برای واردات کشور تأمین ارز کرده‌ایم. عبدالناصرهمتی با اشاره به معاملات سامانه نیما عنوان کرد: معاملات حواله ارزی روزهای گذشته شهریورماه در سامانه نیما، که بخشی از آن همراه با ایام تعطیلات عزاداری بود از یک میلیارد یورو فراتر رفت که موید افزایش عرضه ارز توسط صادرکنندگان و تعمیق تدریجی بازار ثانویه معاملات حواله ارزی است. همتی تاکید کرد: از روز سه شنبه بانک مرکزی ازطریق بازار متشکل ارزی و صرافی‌های بانکی تأمین نیازهای ارزی بازار اسکناس را آغازکرده است و درروزهای آتی نیز این سیاست را با هدف ایجاد تعادل و ثبات بازارارز با قدرت پیش خواهد برد رییس کل بانک مرکزی تأمین کالاهای اساسی دارو و مواداولیه کارخانجات را اولویت اصلی این بانک در تأمین ارز واردات دانست و تصریح کرد: باتمام مشکلات تجاری ناشی از شیوع کرونا و تداوم تحریم‌های ظالمانه در ۵ماهه اول سال نزدیک ۱۵میلیارد دلار برای واردات کشور تأمین ارز کرده‌ایم.
کاهش نقش بازار آزاد
در تامین ارز مورد نیاز واردات
در پی سیاست‌های ارزی دولت و بانک مرکزی، افزایش عرضه ارز صادراتی و تحکیم جایگاه سامانه نیما، از اهمیت بازار آزاد در معاملات کاسته شده و تاثیر نوسانات این بازار در تامین ارز مورد نیاز واردات به کمترین میزان خود رسیده است. تا پیش از راه‌اندازی سامانه نیما، تمامی فعالین عمده و خریداران و فروشندگان خرد بازار ارز برای تامین ارز مورد نیاز خود ناچار به مراجعه مستقیم به بازار آزاد بودند. این واقعیت شرایط ممتازی را در اختیار گروهی از دلالان و سفته بازان بازار ارز قرار می‌داد تا با ایجاد نوسانات در حوزه ارزی، روند تامین کالا در بازارهای کشور را دچار اختلال کنند. اما پس از راه‌اندازی سامانه نیما توسط بانک مرکزی در بازار ارز کشور و استقبال فعالان عرصه صادرات و واردات از این سامانه برای تامین، عرضه و انجام مبادلات ارزی مورد نیاز خود، در شرایط کنونی کشور این سامانه نقش اساسی و اولیه را در هدایت نقدینگی ارزی کشور ایفا می‌کند. به اعتقاد کارشناسان در شرایط کنونی و با کم شدن شدید عمق بازار آزاد ارز و محدود شدن دامنه تاثیرات معاملات آن بر قیمت و میزان نقدینگی ارزی موجود در بازار، امنیت و پایداری بیشتری برای تولیدگران، صادرکنندگان و واردکنندگان کشور ایجاد شده است. بر همین اساس طی روزهای اخیر و در پی سیاست‌های تشویقی دولت و بانک مرکزی برای بازگشت ارز حاصل از صادرات، شاهد هستیم که استقبال فعالان عمده حوزه بازرگانی از سامانه نیما، به عنوان بازار دوم ارزی که در آن ارز به صورت حواله مبادله می‌شود، رو به فزونی بوده تا حدی که طی دو روز کاری گذشته کل میزان این معاملات به بیش از ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است. این اتفاق در حالی رخ داد که طی دو روز گذشته، بازار آزاد شاهد جولان دادن سفته‌بازان و نوسان‌گیران بوده است و آنان تلاش فراوانی برای افزایش قیمت ارز در معاملات شبانه و روزانه خود به خرج داده‌اند. این تلاش دلالان بازار ارز در گذشته برای متقاضایان عمده ارز همواره مشکل‌ساز بود و روند صادرات و واردات کشور را با اخلال مواجه می‌کرد، اما در دو روز گذشته شاهد بوده‌ایم که به سبب کاهش عمق بازار معاملات آزاد ارز، تلاش این گروه تاثیری اندک بر بهای معاملات حواله‌های ارزی در سامانه نیما داشته است. سامانه‌ای که منبع اصلی تامین ارز کالاهای وارداتی کشور است. از سوی دیگر تخصیص هوشمندانه ارز از سوی بازارساز در سامانه نیما نیز از دیگر عوامل ناکامی سفته‌بازان و نوسان‌گیران بازار ارز بوده است. امری که موجب شد تا فعالیت‌های سوء دلالان بازار ارز طی دو روز گذشته نتواند بر روند رو به رشد استقبال تولیدگران، فعالان عرصه صادرات و ورادات کشور از تامین و عرضه ارزهای مورد نیاز خود در سامانه نیما خللی ایجاد کند.
نرخ‌ها در بازار
به دنبال انتشار خبر توزیع واکسن کرونا در امریکا، تقویت ارزش دلار و معاملات و شاخص‌های بورس همچنین کاهش آمار بیکاری به زیر یک میلیون تن در امریکا، علاوه بر کاهش نرخ اونس جهانی به زیر 1930 دلار، قیمت بیت‌کوین نیز سقوط کرد و به 10800 دلار رسید. به دنبال این کاهش قیمت طلا، نرخ سکه و طلا در بازار ایران نیز کاهش داشته است. روز جمعه نیز قیمت هر اونس جهانی 1938 دلار معامله شده است.
13 شهریور 99 نرخ خرید دلار در صرافی ملی 22400 و فروش دلار 22500 تومان اعلام شد. همچنین نرخ خرید یورو به 26600 و فروش یورو به 26700 تومان رسید. در ساعات صبح پنج شنبه نیز بهای دلار و یورو در صرافی‌های بانکی با کاهش ۲۵۰ تومانی مواجه بود و هر دلار با قیمت ۲۲ هزار و ۴۵۰ تومان و هر یورو به بهای ۲۶ هزار و ۶۵۰ تومان به فروش رسید. یورو با بهای ۲۶ هزار و ۵۵۰ تومان برای خرید و برای فروش هم قیمت ۲۶ هزار و ۶۵۰ تومان معامله می‌شود.این در حالی است که سفته بازان بازار دلار به دنبال ایجاد قیمت‌های کاذب در بازار هستند و این موضوع باعث ایجاد مقاومت برای کاهش بیشتر قیمت ارز در بازار شده است. دلار امریکا در بازار آزاد در عصر پنجشنبه 24300 خرید و 24320 تومان فروخته شد. قیمت یورو 28200، پوند 31500، درهم 6650، لیر ترکیه 3300، یوآن 3560 و دلار کانادا 18600 تومان معامله شد. سامانه سنا نیز نرخ میانگین ارز معامله شده در تاریخ 12 شهریور را برای دلار 23016، درهم 6379، یوآن 3495، پوند 30722، یورو 27233، دلار کانادا 18655 و لیر ترکیه 3321 تومان اعلام کرده است. سامانه نیما نیز نرخ میانگین حواله را برای دلار 20808، یورو 26186، درهم 5802 و یوآن 3543 تومان اعلام کرد. براین اساس اختلاف نرخ دلار نیما با دلار آزاد به 3500 تومان و اختلاف نرخ دلار نیما و صرافی‌ها به 1700 تومان و اختلاف دلار نیما و سنا به 2200 تومان رسیده است. در بازار ارز رسمی نیز بانک مرکزی نرخ رسمی ۴۷ ارز را اعلام کرد که بر اساس آن نرخ ۹ ارز افزایش و ۲۶ واحد پولی کاهش یافت. نرخ ۱۲ ارز دیگر نیز ثابت بود.هر دلار امریکا برای پنجشنبه سیزدهم شهریور ماه ۴۲ هزار ریال قیمت خورد. همچنین هر پوند انگلیس با کاهش ۲۲۰ ریالی به قیمت ۵۵ هزار و ۹۷۲ ریال و هر یورو نیز با ۳۹۸ ریال کاهش ۴۹ هزار و ۶۵۲ ریال اعلام شد. یکی از اقدامات بانک مرکزی برای مدیریت نوسانات ارزی تعادل در عرضه و تقاضای ارز در بازار است و به همین منظور نیز طی روزهای اخیر و همزمان با تشدید نوسانات ارزی، بازارساز عرضه‌های سنگین ارز را در دستور کار قرار داده است.
