گروه بانک و بیمه|
رییس کل بانک مرکزی در پاسخ به پرسشی در مورد پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول از رشد منفی در اقتصاد ایران و پیش‌بینی بانک مرکزی از نرخ رشد اقتصادی سال ۹۹ گفت: رشد اقتصادی سال ۹۷ ما با نفت منهای ۵ بود. سال ۹۸ فشار حداکثری تحریم‌ها را داشتیم و صادرات نفتی کاهش جدی پیدا کرد. این موضوع باعث شد تا رشد با نفت مقدار بیشتری کاهش پیدا کند و در فصل اول منفی بشود. به‌گزارش «تعادل»، همتی در برنامه گفت‌وگوی وی‍ژه خبری اظهار داشت: فصل دوم و سوم سال گذشته رشد اقتصادی بدون نفت ۱.۳ درصد مثبت شد و حتی بخش کشاورزی ۸.۵ درصد مثبت بود و صنعت بیش از ۲ درصد شده بود. خدمات هم رشد خوبی داشت ولی رشد اقتصادی با نفت منفی ۶.۷ شده بود و در حال بهبود بود.پیش‌بینی من این است که اگر کرونا نبود تا پایان سال ۹۸، رشد غیرنفتی ما بهتر می‌شد و رشد با نفت از این هم بهتر می‌شد. سال ۹۹ مطمئن هستیم بخش‌های دیگر غیرنفتی همین روال را پیدا می‌کند. همتی با بیان اینکه الان فرصت طلایی است که رشد با نفت را هم بهبود ببخشیم، گفت: پیش‌بینی همکاران من در بدترین حالت ۱.۵ درصد منفی بیشتر نیست.
نرخ سود بین بانکی ۱۶.۵ درصد
همتی پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول درباره نرخ رشد اقتصادی ایران را «بی معنی» توصیف و اظهار کرد: در حالی که در اوج کرونا هستیم، نرخ سود بین بانکی ۱۶.۵درصد شده که سیگنال مهمی برای سود بانکی و تورم است. چه طور می‌شود که نرخ سود بین بانکی کاهش یابد ولی تورم بالا برود. این در حالی است که تقاضا برای پول کاهش پیدا نکرده است.از دی ماه سال ۹۸ کاهش نرخ بین بانکی آغاز و به ۱۷ رسیده بود، عملیات بازار باز را از سال گذشته آغاز کردیم و برنامه‌هایی هم برای کنترل تورم و نقدینگی داریم.
کمک 5 میلیارد دلاری
وی درباره کمک ۵ میلیارد دلاری صندوق بین‌المللی پول توضیح داد: این نوع تسهیلاتی که صندوق می‌دهد مخصوص مقابله با کرونا است. این پول حق ماست و ۶۰ سال است که وامی از این صندوق نگرفته‌ایم، اکنون که مردم نیاز دارند باید این کار را انجام دهیم و وظیفه ما به عنوان بانک مرکزی این است که برای دریافت این تسهیلات اقدام کنیم. همتی تصریح کرد: این ۵ میلیارد دلار بخشی از نیازهای ماست و اگر ندهند هم اتفاق خاصی نمی‌افتد و تنها ماهیت خود آنها مشخص می‌شود. همچنین این تسهیلات فاینانس است و نیاز به قانون ندارد و در قانون بودجه پیش‌بینی ۳۰ میلیارد دلار فاینانس شده است. اگر نیاز باشد نیز می‌توان مجوز آن را دریافت کرد. رییس کل بانک مرکزی درباره روند دریافت تسهیلات نیز گفت: کار تاکنون خوب پیش رفته و یک سری اطلاعات لازم داشتند که ارایه دادیم. این ۵میلیارد حق ماست و باید بدهند اما به دلیل اینکه اجلاس بهاره صندوق است، دو هفته فعالیت‌ها را متوقف کردند و بعد از دو هفته باید وارد برد شود. وی درباره ابهاماتی که درباره هزینه‌کرد این تسهیلات مطرح می‌شود نیز گفت: اعلام کرده‌ایم که این پول را در کانال اینستکس و سوییس دریافت خواهیم کرد و قصد داریم دارو و کالاهای اساسی خریداری کنیم و امیدواریم آنها نیز صداقت خود را نشان دهند. رییس بانک مرکزی درباره بحث بلوکه شدن ۱.۶ میلیارد دلار دارایی‌های ایران در دادگاه لوکزامبورگ نیز گفت: ایران در گذشته بخشی از دارایی خود را به صورت اوراق دلاری خریده بود که دو میلیارد دلار را امریکا برای بازماندگان ۱۱ سپتامبر که ارتباطی هم به ما ندارد، توقیف کرد که ان‌شاءالله به موقع آن را پس خواهیم گرفت. ۱.۶ میلیارد دلار نیز در لوکزامبورگ است که امریکایی‌ها قصد توقیف و انتقال آن را داشتند که خوشبختانه با تلاش و همکاری وکلا توانستیم جلوی آن را بگیریم و دادگاه لوکزامبورگ نیز امروز اعلام کرد که ایران این کار را انجام داده اما رای نهایی را دادگاه عالی باید بدهد.
عدم محرومیت 3 ماهه چک برگشتی
رییس کل بانک مرکزی درباره دلیل تاخیر در اجرای عدم محرومیت سه ماهه به دلیل چک‌های برگشتی اظهار داشت: علت این موضوع آن بود که درست در ایام نزدیک به نوروز ابلاغ شد. هرچند شعب بانک‌ها باز بودند ولی پیش از آن به تمام مدیران عامل این موضوع را ابلاغ کرده بودم. وی با بیان اینکه هرکسی حتی اگر در روز ۳۱ اردیبهشت‌ماه نیز چکش برگشت بخورد مشمول این تمهید خواهد شد، افزود: ما همیشه از حوادث عقب هستیم ولی سیستم بانکی و بانک مرکزی از همه جلوتر هستند و شورای پول و اعتبار دهم اسفندماه مصوب کرد که پرداخت اقساط تسهیلات سه ماه به تاخیر بیفتد.
همتی با اشاره به تحریم‌ها و محدودیت‌های دسترسی به ذخایر ارزی اظهار داشت: ما ذخایر ارزی بسیار زیادی داریم ولی محدودیت‌هایی برای دسترسی به آن داریم. یک یا دو میلیارد دلار رقم بالایی نیست و نمی‌توان با آن کشور را اداره کرد. سال گذشته با وجود فشار حداکثری امریکا، از طریق بازار نیما ۴۰ میلیارد دلار ارز تامین کردیم. وی درباره تزریق ۷۵ هزار میلیارد ریال منابع برای تسهیلات به کسب‌وکارهای آسیب دیده از کرونا خاطرنشان کرد: ۲۵ هزار میلیارد تومان از این رقم از محل سپرده قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی و ۵۰ هزار میلیارد تومان آن از محل سپرده‌های بانکی و منابع خود بانک‌هاست. رییس شورای پول و اعتبار درباره تاثیرات پرداخت این تسهیلات بر پایه پولی، رشد نقدینگی و تورم نیز گفت: اثر تورمی با اثر نقدینگی یکی نیست. نقدینگی با لگی اثرگذار است. ما بنا داریم ابزارهای دیگری به کار بگیریم تا نقدینگی را کنترل کنیم.
وی با اشاره به اجرای عملیات بازار باز و تاثیر آن بر نرخ سود تصریح کرد: امیدوار هستیم که نرخ رشد نقدینگی برای سال جاری کمتر از ۲۳ درصد باشد. قرار نیست تا پایان سال قیمت نفت این مقدار باشد و صادرات ما نیز از خرداد یا تیرماه آغاز خواهد شد. رییس کل بانک مرکزی درباره برنامه‌های این بانک برای کنترل تورم و رشد نقدینگی و تقویت رشد اقتصادی نیز تصریح کرد: من خیلی امیدوار هستم که نرخ تورم را در حدود ۲۰ تا ۲۲ درصد کنترل کنیم. رییس شورای پول و اعتبار با اشاره به جذاب شدن بورس و علاقه‌مندی مردم به آن اظهار داشت: هدف ما این است که تامین مالی از طریق بازار سرمایه به ۵۰ درصد برسد. وزارت اقتصاد و وزارت رفاه قصد جدی دارند که عرضه‌های اولیه داشته باشند تا این بازار عمق بیشتری بگیرد و ما هم از این موضوع استقبال می‌کنیم. بازار پول برای تامین مالی کوتاه‌مدت است و تامین مالی میان مدت و بلندمدت باید به بازار سرمایه برود. رییس کل بانک مرکزی در خصوص روند واگذاری اموال مازاد بانک‌ها و گزارش‌هایی که در این باره اعلام شد، بیان داشت: یک قیمت برای املاک دفتری است و یکی نیز قیمت روز. آن روز که گفتند محاسبه کنید قیمت دفتری مشخص بود و بخشی نیز شروع کردند به واگذاری و اگر هم نکنند سازمان مالیاتی، مالیات وضع می‌کند. البته خیلی از بانک‌ها نتوانستند املاک مازاد را بفروشند و از آن زمان تاکنون هم اموال تملیکی جدیدی اضافه شده است. زمانی است که می‌گویند بانکی ۱۰ هزار میلیارد تومان اموال مازاد دارد و با محاسبه سرمایه این رقم را می‌گویند ۲۰ هزار میلیارد تومان از سال گذشته رقم واگذاری بانک‌ها خوب بوده و وزیر اقتصاد هم در بخش بانک‌های دولتی پیگیری خوبی دارد. همتی در پاسخ به برخی سوالات مخاطبان درباره پرداخت تسهیلات کسب و کار و اخذ ضمانت، به میزان وام اشاره کرد و گفت: تلاش می‌کنیم رقم‌های پایین را سبک بگیریم. درباره یارانه بگیران نیز پیامک می‌شود و اجازه را از افراد خواهند گرفت و به محض اعلام تمام می‌شود و قبل از ماه رمضان به حسابشان واریز می‌شود.
وی درباره تنفس وام‌های قرض‌الحسنه نیز بیان داشت: برخی بانک‌ها سیستم اتوماتیک دارند و به این شکل از حساب‌ها کسر شده و روش در برخی بانک‌ها به این شکل است. این بانک‌ها عذرخواهی کردند و ما نیز سامانه‌ای گذاشتیم و تاکنون ۴۰ هزار نفر اعلام کردند که قسط قرض‌الحسنه از آنها گرفته شده است. از کل ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار مورد وام قرض‌الحسنه، ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار مورد کسر نشده و برای ۴۰ هزار نفر هم که اعلام کردند نیز بررسی می‌کنیم. رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: از بانک‌ها ممنونم که علاوه براینکه اقساط تسهیلات را قرار شد دریافت نکنند، ۵۰ هزار میلیارد تومان هم برای تسهیلات می‌خواهند بیاورند. رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری برنامه‌هایی برای رشد اقتصادی تدوین کردیم که ان‌شاءالله بعد از خروج از مشکلات کرونا اعلام خواهیم کرد. وی ادامه داد: البته این همه کار نیست و بعد از این نیز باید فشار بیاوریم که انتقال این منابع نیز انجام بگیرد. ما میلیاردها دلار از این ذخایر داریم و همه اینها را پس خواهیم گرفت اما ابزارهای دیگر و منابع دیگری نیز داریم که استفاده خواهیم کرد و ان‌شاءالله منابعی که برای مردم لازم است تأمین می‌کنیم. وی درباره گزارش دیوان محاسبات و گم شدن ۴.۸ دهم میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز گفت: این اتفاق در زمان مدیریت بنده نبوده اما باید دفاع کنم که این گزارش صحیح نیست. وی افزود: در سال ۹۷ حدود ۳۰ میلیارد دلار ارز بانکی تامین شده که حدود ۲۰ میلیارد دلار برای ۴ ماهه اول بوده و از ۱۶ مرداد ماه ۹۷ دولت سیاست‌های ارزی را عوض کرد و از آن زمان به بعد بحث کالاهای اساسی و غیر اساسی مطرح شد و قبل از آن همه کالاهایی که وزارت صمت ثبت سفارش می‌کرد بانک مرکزی موظف بود که تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی کند. همتی ادامه داد: این گزارش در تاریخ ۱۲ آذر ۹۸ تهیه شده و اکنون این رقم تبدیل به ۳میلیارد دلار شده که از این سه میلیارد هم بخشی‌از آن به دلایل موجهی باز نگشته است. برای مثال فروشنده نتوانسته هنوز ارز را برگرداند یا اینکه کالا هنوز در راه باشد و بخشی نیز ممکن است به دلیل میزان محاسبات گمرک باشد. وی با تاکید بر اینکه پس نمی‌توان گفت که ۳ میلیارد دلار اختلاف حساب وجود دارد، افزود: از این سه میلیارد دلار یک و نیم میلیارد دلار آن را مشخصات اشخاصی که رفع تعهد نکرده‌اند را به سازمان تعزیرات اعلام کرده‌ایم و چند صدمیلیون دلار نیز به مرحله کیفری رسیده که قوه قضاییه در حال پیگیری است و اینچنین نیست که ۴.۸ میلیارد دلار گم شده باشد.
اجرای عدم دریافت سود مرکب عقب نیفتاد
وی در خصوص عدم ابلاغ مصوبه مجمع تشخیص مصلحت درباره عدم دریافت سود مرکب تسهیلات گفت: اجرای این مصوبه به تاخیر نیفتاد. مجمع مصوب کرد که بانک مرکزی باید ۲ هفته‌ای شیوه‌نامه آن را ابلاغ کند در حالی که ظرف ۲ هفته نمی‌توان این شیوه‌نامه را تنظیم کرد. رییس کل بانک مرکزی با رد اینکه بانک مرکزی باید سامانه‌ای را برای امهال مطالبات طراحی کند، تصریح کرد: مصوبه مجمع می‌گوید باید سامانه‌ای برای این تسهیلات طراحی شود و در آن سخنی از اینکه بانک مرکزی این کار را انجام دهد نیست. بانک‌ها خود باید این سامانه را تشکیل دهند و این موضوع حل خواهد شد. رییس شورای پول و اعتبار با اشاره به تمدید مهلت استفاده از این تسهیلات نیز اظهار داشت: شورای فقهی بانک مرکزی با توجه به حساسیت‌های علما دستورالعمل امهال مطالبات را تهیه و ابلاغ کرد و از امسال عیب و نقصی از نظر شرعی در خصوص امهال‌ها وجود نخواهد داشت. وی از مردم عذرخواهی کرد که به دلیل تنگ بودن دست بانک مرکزی در مسائل ریالی، امکان پرداخت تسهیلات ریالی وجود ندارد و گفت: من نزدیک ۲ سال است که مسوول هستم و سعی کردم با مردم صادقانه صحبت کنم. اطمینان می‌دهم که ثبات و آرامش برمی‌گردد و این مقطع را هم می‌گذرانیم.
