اثر افزایش اونس جهانی به دنبال تشدید جنگ تجاری بر بازار سکه و طلای ایران
گروه بانک و بیمه | احسان شمشیری|
بعد از شتاب ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و افزایش مراجعه مردم به مراکز خرید و فروش ارز برای فروش ارزهای خانگی، بانک مرکزی از بانک‌ها خواست نسبت به خرید ارزهای مردمی فعال شوند بطوریکه روز شنبه 18 خرداد 98 نرخ لحظه‌ای دلار در سنا 13 هزار و 200 تومان و یورو 15 هزار و 100 تومان اعلام شد. براساس میانگین قیمت‌های 13 خرداد و آخرین روز کاری قبل از تعطیلات اخیر نیز نشان می‌دهد که دلار 13 هزار و 243 تومان، یورو 15 هزار و 20 تومان، درهم 3 هزار و 654 تومان، پوند 16 هزار و 795 تومان و لیر ترکیه 2هزار و 404 تومان اعلام شده است. این نرخ‌ها نشان‌دهنده ادامه روند نزولی هفته گذشته در هفته جاری است و پیش بینی می‌شود که در هفته جاری روند نزولی همراه با ثبات نرخ‌ها را در روزهای آینده شاهد باشیم.
به گزارش «تعادل»، روز شنبه 18 خرداد 98 در صرافی‌های مجاز بانکی و صرافی ملی، نرخ دلار به 13200 و یورو به 15100 تومان رسید. همچنین در بازار آزاد و معاملات نقدی نیز دلار 13202، یورو 15098، پوند انگلیس 16826، درهم امارات 3596، لیر ترکیه 2263، یوان چین 1912 تومان معامله شد. بر این اساس با کاهش قیمت دلار در جریان معاملات بازار آزاد تهران روز شنبه ۱۸ خردادماه و همچنین افزایش اونس جهانی 1341 دلار، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار ۴۱7 هزار هزارتومان و مظنه مثقال 17 عیار یا طلای آبشده معادل 1 میلیون و 807 هزار تومان، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید ۴ میلیون و 600 هزار تومان، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، نیم سکه ۲ میلیون و ۵۵۰ هزارتومان، ربع سکه یک میلیون و ۷۰۰ هزارتومان و سکه یک گرمی یک میلیون و ده هزارتومان داد و ستد شد که این افزایش اندک قیمت سکه نسبت به روزهای قبل حکایت از اثر رشد اونس جهانی بر قیمت طلا است.
کارشناسان ضمن پیش بینی افزایش نرخ اونس جهانی طلا معتقدند که جنگ تجاری هر روز شدیدتر می‌شود. اکونومیست در مطلبی روش استفاده ترامپ از زرادخانه اقتصادی امریکا را تحلیل کرد. به نوشته این نشریه، «تعرفه‌های تجاری»، «ایزوله کردن بازار مالی»، «تحریم‌ها» و «لیست سیاه تکنولوژی» سلاح‌های کشتار جمعی اقتصادی ترامپ در جنگ تجاری هستند.
دامنه این جنگ به مکزیک هم رسیده است. به واسطه این اتفاقات قیمت اونس نیز به پرواز درآمد و پس از رها شدن از حبس قیمتی ۱۳۰۰ و شکست مرزهای روانی پیش‌رو یک رکورد تازه ثبت کرد. در سومین روز هفته گذشته، دلار سومین افت پیاپی را تجربه کرد و زیر سطح ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومانی باقی ماند. برخلاف کاهش قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی روز دوشنبه افزایش یافت؛ افزایشی که برخی معامله‌گران انتظار دارند در اولین روز هفته جاری نیز ادامه پیدا کند. انتظار می‌رود با توجه به افزایش بهای طلای جهانی طی تعطیلات بازار داخلی، در اولین روز هفته شاهد واکنش افزایشی سکه و طلا باشیم.
روند کاهشی قیمت طلا و ارز
رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران، روند متعادل اونس جهانی و تزریق ارز به بازار را مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر کاهش قیمت طلای داخلی عنوان کرد. ابراهیم محمدولی در درباره چرایی کاهش قیمت طلا در دو هفته گذشته بیان کرد: طی هفته‌های گذشته تزریق به‌موقع ارز به بازار توسط بانک مرکزی و از طرف دیگر حرکت متعادل اونس جهانی، تاثیر بالایی در کاهش قیمت طلای داخلی داشته‌اند. بر همین اساس در هفته گذشته قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار روزانه سه تا چهار هزار تومان و در پایان هفته حدود ۳۳ هزار تومان کاهش یافته و همچنین قیمت سکه هم بین ۱۱۵ تا ۱۲۰ هزار تومان ارزان‌تر شده است. او همچنین به رابطه معکوس قیمت و تقاضا اشاره کرد و گفت: هر زمان که قیمت طلا با نوسان همراه باشد، تقاضا برای خرید آن کمتر خواهد بود و چنانچه نوسان قیمت طلا کاهش یابد، تقاضا نیز در بازار طلا روند افزایشی را به خود می‌گیرد.
رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره ادامه روند قیمت طلا پیش‌بینی کرد: با توجه به اینکه طلا امروز نیز روند کاهشی به خود گرفته، انتظار می‌رود تا پایان هفته نیز حرکت آرامی داشته باشد.
هفته گذشته با وجود تعطیلات مربوط به 14 خرداد و عید فطر و همچنین انتشار خبر وزیر خارجه امریکا مبنی بر مذاکره بدون پیش شرط با ایران، نرخ دلار به پایین‌ترین سطح در یک ماه اخیر رسید و در فاصله 13 تا 17 خرداد قیمت دلار به مرز 13 هزار تومان کاهش یافت. روز 13 خرداد 98 صرافی ملی و صرافی‌های مجاز نرخ دلار را برای خرید 13050 و فروش 13150 تومان اعلام کردند. همچنین قیمت یورو برای خرید 14950 و فروش 15050 اعلام شد. در حالی نرخ دلار در تابلو صرافی بانک ملی 13150 درج شده بود برخی خبرگزاری‌ها از ورود دلار به کانال 12 هزار تومان خبر دادند.
دلار در مرز 13 هزار تومان
بعد از شتاب ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و افزایش مراجعه مردم به مراکز خرید و فروش ارز برای فروش ارزهای خانگی، بانک مرکزی از بانک‌ها خواست نسبت به خرید ارزهای مردمی فعال شوند. بانک‌های عامل قیمت دلار را ۱۲ هزار و ۷۷۰ تومان و ۹ ریال، قیمت یورو را ۱۴ هزار و ۲۸۳ تومان و۲ ریال و قیمت پوند انگلیس را ۱۶ هزار و ۱۵۸ تومان برای خرید از مردم اعلام کرده‌اند.
قیمت طلا و دلار با ریزش چشمگیر همراه شد. بر این اساس قیمت طلا به گرمی ۴۱۵هزار تومان سقوط کرد.همچنین در بازار ارز نیز دلار در یک قدمی کانال ۱۲هزار تومان قرار گرفت. هر دلار امریکا در صرافی‌های بانکی برای فروش به ۱۳۱۵۰ و برای خرید به ۱۳۰۵۰تومان رسید. هر یورو برای فروش ۱۵۰۵۰ و برای خرید ۱۴۹۵۰تومان اعلام شد. روز یک‌شنبه موج نزولی، دلار را به آستانه مرز ۱۳ هزار تومانی برد. به گفته فعالان، این افت بیشتر ناشی از کمبود تقاضا در بازار بود و حتی قیمت تا زیر سطح ۱۳ هزار و ۱۰۰ تومانی نزول کرد. به باور بازیگران ارزی، افت نرخ‌ها بیشتر اثر روانی اظهارات وزیر امور خارجه امریکا مبنی بر آمادگی مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران بود.
روند کاهشی نرخ دلار در طول هفته گذشته تا جایی ادامه یافت که روز 16 خرداد 98 در بازار آزاد و نقدی نرخ دلار 13098 تومان، یورو 14985، پوند انگلیس 16779، درهم امارات 3613، لیر ترکیه 2264، یوان چین 1921 تومان داد و ستد شد. در بازار طلا نیز روز 17 خرداد 98، با افزایش اونس طلا به قیمت 1334 دلار و در عین حال کاهش نرخ دلار به مرز 13 هزار تومان، مظنه یک مثقال طلا به 1 میلیون و 782 هزار تومان، یک گرم طلای18عیار 411 هزار تومان، قیمت تمام سکه طرح جدید 4 میلیون و 543 هزار تومان، نیم سکه 2 میلیون و 520 هزار، ربع سکه 1 میلیون و 680 هزار، سکه یک گرمی 1 میلیون تومان معامله شد
قیمت دلار در طول سال جاری با حداقل نوسان نسبت به سال گذشته، در بالاترین سطح به 15300 و در کمترین نرخ به 13 هزار تومان رسید و فاصله این دو نرخ حدود 2 هزار تومان نوسان داشته است. این اسکناس پرطرفدار بعد از تعطیلات نوروز در اواسط فروردین ماه، ١٣٢٠٠تومان بود و در آخرین روز معاملات هفته گذشته به ١٣١٠٠ تومان رسید. بیشتر کارشناسان اقتصادی انتظار دارند این روند در روزهاى آینده نیز ادامه‌دار باشد.
افزایش قیمت طلای جهانی
قیمت طلا در معاملات روز سه‌شنبه بازار جهانی به دلیل نگرانی‌ها نسبت به کندی رشد اقتصادی در نتیجه جنگ‌های تجاری و انتظارات برای کاهش نرخ‌های بهره امریکا، نزدیک به بالاترین رکورد خود در سه ماه گذشته ایستاد. هر اونس طلا برای تحویل فوری در معاملات روز جاری بازار سنگاپور ۰.۱ درصد کاهش پیدا کرد و به ۱۳۲۷ دلار رسید همچنین قیمت طلا در معاملات روز پنج‌شنبه بازار جهانی تحت تأثیر نگرانی‌های تجاری و احتمال کاهش نرخ‌های بهره امریکا، نزدیک به بالاترین رکورد خود در ۱۵ هفته گذشته ایستاد.هر اونس طلا برای تحویل فوری در معاملات روز جاری بازار سنگاپور ۰.۱ درصد رشد کرد و به ۱۳۳0 دلار رسید. بهای معاملات این بازار روز چهارشنبه تا مرز ۱۳۴۳ دلار پیش رفته بود. در بازار معاملات آتی امریکا، هر اونس طلا با ۰.۱ درصد افزایش، به ۱۳۳۵ دلار رسید. در حالی که بالا گرفتن تنش‌های تجاری بین امریکا و کشورهای مختلف نگرانی‌ها از بروز رکود در اقتصاد جهانی را تشدید کرده و موجب هجوم سرمایه‌گذاران به بازارهای امن شده است، قیمت طلا به بالاترین رقم در بیش از ۲ ماه گذشته رسید.
مالیات بر سکه
از سوی دیگر، در بازار طلا به خاطر اعلام مالیات بر سود سکه، احتمال کاهش معاملات و کاهش نرخ‌ها مطرح شده است. مالیات قطعی خریداران سکه ابلاغ شده و ۱۵۰ تا ۲۵۰ هزارتومان به ازای هرسکه است. سازمان امور مالیاتی مالیات مقطوع عملکرد سال ۹۷ دریافت‌کنندگان سکه از بانک مرکزی را ابلاغ کرد که در این بخشنامه آمده است: با توجه به مفاد مواد یک و 93 قانون مالیات‌های مستقیم اصلاحی مصوب 31/4/94 و بنا به اختیار حاصل از تبصره ماده 100 قانون مذکور و به منظور تکریم مودیان و تسهیل وصول مالیات و ایجاد هماهنگی و وحدت رویه در تعیین مالیات عملکرد سال 97 دریافت‌کنندگان سکه از بانک مرکزی، به شرح ذیل مقرر می‌گردد: در تبصره ماده 100 کلیه خریداران سکه که در سال 97 نسبت به دریافت حداکثر 200 سکه از سیستم بانکی اقدام نموده‌اند مشمول این دستورالعمل بوده و از نگهداری اسناد و مدارک موضوع قانون صدرالاشاره و تسلیم اظهارنامه مالیاتی معاف هستند. تا بیست سکه دریافتی مشمول مالیات نیست و نیازی به ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی نخواهند داشت. نسبت به مازاد 20 سکه تا میزان 60 سکه به ازای هر سکه 150 هزار تومان مالیات مقطوع دارند. نسبت به مازاد 60 سکه تا میزان 100 سکه به ازای هر سکه 200 هزار تومان مالیات مقطوع پرداخت می‌کنند. نسبت به مازاد 100 سکه تا میزان 200 سکه به ازای هر سکه 250 هزار تومان مالیات مقطوع دارند.
در خصوص مودیانی که امکان پرداخت مالیات مقطوع موضوع این دستورالعمل را به صورت یک‌جا در خرداد ماه 98 ندارند، مالیات مقطوع فوق حداکثر تا 4 ماه به صورت مساوی تقسط می‌گردد. عدم پرداخت به موقع مالیات یا در صورت تقسیط، عدم پرداخت اقساط در سررسیدهای مقرر مشمول جریمه موضوع ماده 190 قانون مالیات‌های مستقیم از پایان خردادماه 98 خواهد بود. چنانچه مودیان مشمول این دستورالعمل نسبت به مالیات تعیین شده صرفاً از حیث عدم فروش سکه‌های دریافتی معترض باشند، می‌توانند نسبت به طرح ادله خود در مراجع دادرسی مالیاتی اقدام و درخواست رسیدگی مجدد نمایند.
اشخاصی که در سال 97 بیش از 200 سکه دریافت نموده‌اند مشمول این دستورالعمل نبوده و می‌بایست اظهارنامه مالیاتی مربوط به این فعالیت را در موعد مقرر قانونی تسلیم نمایند. ادارات کل امور مالیاتی ترتیبی اتخاذ نمایند تا رسیدگی و مطالبه مالیات این اشخاص (اعم از اشخاصی که نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی اقدام نموده و همچنین اشخاصی که از تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی خودداری نموده‌اند) حداکثر تا پایان سال جاری انجام گیرد. صاحبان مشاغلی که حسب سوابق پرونده یا مجوز صادره از سوی مراجع ذی‌ربط به شغل مرتبط با خرید و فروش سکه اشتغال دارند مشمول این دستورالعمل نیستند و مکلف هستند نسبت به تنظیم اظهارنامه مالیاتی شغلی خود اقدام نمایند.
پیش‌نیاز برگزاری نمایشگاه تخصصی طلا
از سوی دیگر، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ‌های قیمتی ایران پیش نیازهای برگزاری نمایشگاه تخصصی طلا درعراق را تسهیل امور گمرکی و زیرساخت‌های لازم سازمانی و اداری در ۲ کشور عنوان کرد. سیدحجت شفایی در گفت‌وگو با ایبِنا درباره زیرساخت‌های لازم برای برگزاری نمایشگاه تخصصی طلا و جواهر ایران در عراق گفت: اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر نامه‌نگاری‌هایی را در این خصوص با وزارت صنعت، سازمان توسعه تجارت و همچنین اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق داشته و با جواب مثبت این نهادها نیز روبه رو شده است. وی با بیان اینکه برگزاری نمایشگاه‌های طلا نیازمند استانداردهای خاص در کشور مقصد از نظر امنیت، ورود و خروج گمرکی و خزانه داری است، گفت: از این سه مولفه مهم‌تر، زیرساخت‌های سازمانی و اداری در کشور عراق است. رییس اتحادیه تولیدکنندگان، صادرکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ‌های قیمتی ایران درباره پتانسیل صادرات طلای ساخته شده ایران به این کشور همسایه نیز اظهار داشت: نمی‌توان برای صادرات طلا عدد و رقم پیش بینی کرد اما با توجه به ورود ترکیه و امارات در زمینه صادرات طلای ساخته شده به عراق، می‌دانیم که این کشور پتانسیل بالایی برای خرید طلای ساخته شده ایران دارد. شفایی ادامه داد: نباید تنها به برگزاری نمایشگاه تخصصی طلا و جواهر در عراق اکتفا کنیم بلکه باید راهکارهای صادرات و ورود به بازار را هم در داخل کشور و هم در کشور عراق تسهیل کنیم.
وی درباره شرایط لازم برای تسهیل صادرات طلا نیز گفت: برای آنکه بتوانیم حضور موثری در بازارهای طلا داشته باشیم، باید موضوع ورود شمش طلا به کشور و همچنین راه‌های بازگرداندن ارز حاصل از صادرات را تسهیل کنیم.
رییس اتحادیه تولیدکنندگان طلا و جواهر تصریح کرد: قوانین کشور در زمینه صادرات بعضا متناقض است؛ در صنعت طلا نیازمند ورود شمش و طلای آب شده هستیم تا بتوانیم طلای ساخته شده با کیفیت و قابل رقابت با محصولات جهانی تولید کنیم.
شفایی خواستار تامین شمش مورد نیاز طلاسازان از سوی بانک مرکزی و وزارت صمت شد و گفت: در صورتی که بانک مرکزی یا وزارت صمت به عنوان نهادهای متولی فلزات گران بها مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان طلا را تامین کنند، در کیفیت طلای ساخته شده ما تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.
وی توضیح داد که تولیدکنندگان طلا موظف هستند طلاهای خریداری شده را ذوب کرده و بعد از بررسی در آزمایشگاه و استاندارد کردن عیار آن، بفروشند و به نوعی ضرر طلای غیراستاندارد متوجه آنهاست.
