جمعیت چند میلیاردی، بالارفتن سن و پیر شدن جوامع، چالش عمده سال‌های آینده برای پوشش بیمه‌ای اقتصادهای نوظهور است
گروه بانک وبیمه | احسان شمشیری|
با توجه به رشد اقتصادی جهان تا سال 2020 و به خصوص رشد کشورهای آسیایی و خاورمیانه، از جمله چین، هند، عربستان و امارات، بازارهای نوظهور به دنبال کاهش ریسک‌های مختلف در تولید، بیمه درمان و عمر، مالکیت شخصی از جمله خودرو و حوادث مختلف هستند و از آنجا که فناوری تولید ومصرف و خدمات به‌شدت در حال تغییر و توسعه است و خدمات اینترنتی، الکترونیکی، موبایل و نرم افزارهای آنها در تمام حوزه‌های خدمات، تولید و بازارهای مختلف در حال رشد است، در نتیجه به دنبال راهکارهای کاهش ریسک و پایداری رشد اقتصاد و رونق کسب وکارها هستند و در این راستا، شرکت‌های بیمه نیز به دنبال راهکارهای جدید بازاریابی، روش‌های متنوع و جدید پوشش ریسک در این کشورها هستند.
به گزارش «تعادل»، از آنجا که حوزه کشورهای آسیایی و خاورمیانه نیز با پیش‌بینی رشد و توسعه اقتصاد و رشد بازارهای نوظهور همراه هستند، در نتیجه یکی از حوزه‌های پرکار و قابل توجه بازار بیمه در این کشورها شناخته شده که در سال‌های آینده می‌تواند جذابیت و تحولات گسترده‌ای را در صنعت بیمه ایجاد کند و به خصوص از جهت جمعیت چند میلیاردی با میانگین سن روبه افزایش، موضوع پوشش بیمه حوادث، مالکیت شخصی، عمر و درمان و پیر شدن جوامع به چالش اصلی کشورها و شرکت‌های بیمه‌ای تبدیل خواهد شد.
به تازگی مجله معتبر سیگما در شماره 5 سال 2018، در سالگرد 50 سالگی شرکت بیمه اتکایی آلمانی مونیخ ری تحلیل‌های تازه‌ای را از روند روبه رشد اقتصاد جهانی ارایه کرده و به چشم‌انداز صنعت بیمه تا سال 2020 که کمتر از دو سال برای آن باقی مانده، و رشد بازارهای نوظهور پرداخته است. از سوی دیگر، پژوهش دیگری نیز در همین راستا توسط‌ای وای (EY) منتشر شده که هر دو گزارش نکات قابل توجهی را در مورد آینده بیمه جهان و منطقه مطرح کرده‌اند.
به گزارش تعادل، طبق گزارش موسسه بین‌المللی حسابداری و مشاوره «ای وای» شرکت‌های بیمه در جهان به دنبال گسترش تجارت‌های خود هستند و به همین دلیل به بازارهایی چشم دوخته‌اند که نوظهور محسوب شده و در حال تجربه رشد سریعی هستند. عوامل مختلفی مانند دورنمای آینده بیمه‌گران بر اساس رشد اقتصادی و حق بیمه تا سال 2020، ثبات مالی، تغییر قوانین، نوسانات در اقتصاد کلان، میزان ریسک و دیگر عوامل در نظر گرفته شده است.
محرک تقاضای جهانی برای بیمه در سال‌های آتی را باید در بازارهای نوظهور به ویژه چین و کشورهای آسیایی جست‌وجو کرد. فاصله رشد بین بازارهای پیشرفته و نوظهور از سال 2018 کمتر شده است، اما این از اهمیت بازار نوظهور بیمه نکاسته است و روند رشد بیمه را از غرب به شرق نفی نمی‌کند. ثروت در بازارهای نوظهور به‌طور عمده‌ای رشد داشته است و 1 درصد افزایش در تولید ناخالص داخلی در سال 2018 در مقایسه با یک دهه گذشته، بیشترین اثر را در حجم حق بیمه‌ها خواهد داشت. علاوه بر این، بسیاری از بازارهای نوظهور به محل پرشیب بیمه رسیده‌اند و درنتیجه، اثر رشد درآمد بر تقاضای بیمه نیز بسیار بالا است.
نوآوری در بیمه نیز محرک اصلی انعطاف سیستم است. بخش شرکتی در دارایی‌های غیرملموس مانند مالکیت معنوی، شبکه‌ها، داده‌ها و ارتباط با مشتری غنی شده است. در همین راستا، به‌طورفزاینده‌ای کسب و کارها درپی پوشش برای ریسک‌های غیربیمه پذیر پیشین مانند درآمد، خسارت به جریان نقدی به دلیل توقف در کسب و کار، حملات سایبری، ارجاع محصول، آب و هوا و ریسک قیمت انرژی هستند. تکامل در ساختارهای دو حادثه‌ای غرامت و پیشرفت‌های مدل‌سازی به بیمه‌گران کمک می‌کند تا پوشش‌های نوآورانه در این نوع ریسک‌ها را توسعه دهند.
چین با رشد بالا به دنبال کاهش ریسک
بیمه عمر و درمان
در گزارش ای‌وای، چین به دلیل به حداقل رساندن ریسک به دنبال رشد بالا در رده عالی جای گرفته است. این کشور خلاف کاهش میانه‌ای که اکنون تجربه می‌کند، در بخش اتومبیل و مالکیت شخصی همچنان درآمدهای فراوانی دارد و رشد خوبی را نیز ثبت کرده است.
به علاوه بالارفتن سن در این کشور باعث شده که بازار بیمه عمر و درمان توسعه پیدا کند. این عوامل در کنار حمایت‌های دولتی به‌شدت چشم‌انداز صنعت بیمه در چین را تغییر داده است. این در حالی است که بیمه گران خارجی هنوز برای سرمایه‌گذاری و ورود به این بازار پرچالش با محدودیت‌های بی‌شماری مواجه هستند. در این گزارش آمده است که در مکزیک نیز برنامه‌های برای آزادسازی و بازشدن در‌ها به سمت بیمه گران خارجی در حال اجراست. این بازار در گزارش‌ای وای، بازترین بازار بیمه برای سرمایه‌گذاری شناخته شده است اما تغییر ناگهانی قوانین و حرکت آهسته، خطرات مهمی برای سرمایه‌گذاران در این بازار به شمار می‌روند.
اندونزی رشد اقتصادی به‌شدت قوی را در سال‌های آینده تجربه خواهد کرد اما کسب گواهینامه برای فعالیت در این کشور بسیار دشوار است و بنابراین می‌توان گفت که ورود به این بازار آسان نیست.
هند و بزریل نیز با وجود کاهش رشد کنونی به دلیل اندازه بازار بیمه، فرصت‌های خوبی برای سرمایه‌گذاری به نظر می‌رسند. دهلی پس از پکن از نظر رشد حق بیمه در جایگاه دوم جای گرفته است. تغییر شرایط محیطی، اصلی‌ترین چالشی است که سرمایه‌گذاران در این بازار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
برزیل نیز رده سوم این فهرست را به خود اختصاص داده است چراکه به دنبال اجرای برنامه آزادسازی، این کشور در میان کشورهای عضو بریکس در دسترس‌ترین بازار برای شرکت‌های بیمه خارجی به شمار می‌رود.
یکی از مدیران برجسته موسسه‌ای وای، در این باره گفت: در حالی که سرمایه‌گذاری برای شرکت‌های بیمه همچنان امری حیاتی به نظر می‌رسد اما باید گفت که بازگشت این سرمایه چندان آسان نیست.
به اعتقاد او تغییر قوانین در سرتاسر جهان، عادت‌های مشتریان برای خرید، رسانه‌های اجتماعی و تغییرفرهنگ در کنار شرایط اقتصاد کلان در این مسیر تغییرات گسترده‌ای را به وجود آورده است. تمامی این مسائل چشم‌انداز مقابل را برای ما روشن می‌کند اما باید به یاد داشت که ورود به این بازارها خطرات بی‌شماری را نیز به همراه دارد، زیرا هر بازار شرایط خود را دارد و بیمه گران باید با دقت بازار هدف خود را انتخاب کنند چراکه هر گام اشتباهی به نابودی منجر خواهد شد.
ای‌وای در این گزارش، بازار بیمه در برزیل، شیلی، چین، کلمبیا، جمهوری چک، هنگ کنگ، هند، اندونزی، کنیا، مالزی، مکزیک، مراکش، نیجریه، لهستان، روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، تایلند، ترکیه، امارات متحده عربی و ویتنام را بررسی کرده است.
چشم‌انداز اقتصاد و بیمه تا سال 2020
رشد اقتصاد جهان به بالاتر از میزان بالقوه در میان مدت خواهد رسید. با این وجود انتظار کاهش رشد در اغلب بازارهای پیشرفته وجود دارد. پیش بینی سیگما درباره ایالات متحده نشان می‌دهد که رشد تولید ناخالص داخلی GDP از حدود 3 درصد در سال 2018 به پایین 2 درصد در سال 2019 و 1.7 درصد در سال 2020 خواهد رسید. همچنین، انتظار می‌رود که رشد بازارهای نو ظهور به صورت متوسط قوت بگیرد و از 4.7 درصد در سال جاری میلادی به حدود 4.9 درصد طی سال 2019 و 2020 برسد.
کشورهای آسیایی به عملکرد مطلوب خود ادامه خواهند داد و پیش بینی می‌شود که طی دو سال آتی، یک رشد بیش از 6 درصدی در چین و هند تجربه شود. با وجود شتاب فعلی اقتصاد جهان، فشارهای تورمی در حال افزایش است. انتظار می‌رود، بانک‌های مرکزی در کشورهای پیشرفته به عادی‌سازی سیاست‌های پولی خود ادامه دهند. همچنین، انتظار می‌رود که سیاست‌های سختگیرانه‌تری در بازارهای نوظهور به غیر از چین اعمال شود. زیرا چین با اعمال سیاست‌های پولی و مالی متناسب، رشد ناشی از افزایش تعرفه‌های تجاری را تعدیل خواهد داد. مهم‌ترین ریسک نزولی در اقتصاد جهان، تبدیل تنش‌های تجاری فعلی میان امریکا و چین به یک جنگ تجاری تمام عیار در جهان است که برآوردها حاکی از آن است که به واسطه این تنش‌ها، تولید ناخالص جهانی بین 1.5 تا 2.5 درصد طی سه سال آتی کاهش داشته باشد
سناریوی اصلی قابل پیش‌بینی، ظهور یک تعرفه 25 درصدی در تمامی تجارت محصولات امریکا و چین است که عمده‌ترین ریسک برای رشد هر دو کشور به حساب خواهد آمد.
رشد حق بیمه‌ها با فضای رشد اقتصادی فوق حمایت خواهد شد. پیش بینی می‌شود که درحدود 3 درصد از رشد واقعی در حق بیمه‌های جهان به‌طور سالانه طی سال‌های 2019 و 2020 با یک درصد رشد همراه باشد که بیشتر در بازارهای نوظهور خواهد بود. هر نوع رکود تجاری، بر رشته‌های دریایی و اعتبار، بیشترین تأثیر را خواهد گذاشت. قیمت‌ها در بخش بیمه‌های غیرزندگی از جمله در بیشتر بازارهای بیمه خودرو که بزرگ‌ترین رشته کسب و کار محسوب می‌شود، طی سال جاری بهبود خواهد یافت.
انتظار می‌رود قیمت بیمه‌های غیرزندگی و نتایج بیمه‌گری، طی سال 2019 باثبات باقی بماند. سودآوری در بیمه زندگی نیز بهبود یافته است و اما نرخ پایین بهره همچنان یک چالش به حساب می‌آید.
با وجود گذشت بیش از 10 سال پس از بحران مالی جهان، این پرسش مطرح است که آیا جهان توان ارتجاعی و انعطافی خود را به دست آورده است؟ از منظر سیگما، اقتصاد جهانی برای رکود آماده نیست. دلایل آن نیز ظرفیت پایین برای جذب شوک، روند رشد روبه پایین نسبت به 10 سال گذشته، بار وام‌های سنگین‌تر از گذشته، ساختارهای ضعیف‌تر بازارهای مالی و حرکت به سمت بسته‌تر شدن است. اقدامات اصلاحی، به ویژه راه کارهای بازار سرمایه خصوصی و نیز تعیین استانداردهای بازار مالی توسط بخش دولتی در موارد ممکن مانند سرمایه‌گذاری پایدار، ابزارهای وام مشروط دولتی و ارتقای ترازنامه بانک‌های توسعه چندجانبه مثبت ارزیابی می‌شود. در این راستا توسعه صنعت بیمه نیز بسیار مهم است و با حمایت فضای سیاست‌گذاری، بیمه‌گران برای توسعه ظرفیت جذب ریسک خود و نیز فعالیت‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت در طرح‌های مهم مانند زیرساخت‌ها، توانمندتر خواهند شد. علاوه بر این، اخیرا یک فاصله پوششی برای مرگ‌ومیر و اموال با حق بیمه‌ای معادل 500 میلیارد دلار در جهان برآورد شده است که معادل 70 درصد از کل بازارهای بیمه مذکور خواهد بود. این کمبود، نوعی آسیب‌پذیری گسترده برای بیشتر خانوارها و کسب و کارها در سطح جهان درپی دارد و فرصتی برای بیمه‌گران است تا انعطاف خود را در این زمینه بهبود بخشند.
